Kategoria: Artykuły

  • Silniki lotnicze – Turbośmigłowe – Część 27

    Wbrew powszechnemu mniemaniu silnik turbośmigłowy nie jest pochodnym silnika turboodrzutowego. Oba rodzaje napędu, jako idea, pojawiły się w tym samym czasie, w latach 20-tych XX wieku. Niektórzy naukowcy od samego początku opracowywali silniki turbinowe ze śmigłami lub bez. Początkowo górę wziął projekty silnika turbinowego bez śmigła (30-lata XX wieku). Wynikało to z chęci osiągania jak…

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe w Polsce – Część 26

    W PZL WSK Rzeszów w 50-latach XX wieku budowano silniki turboodrzutowe z licencji Lis-1, Lis-2 i Lis-5. Silniki te służyły do napędu samolotów Lim-1, Lim-2, Lim-5, Lim-6 bis. W Polsce liczono, że w PZL Mielec będzie produkowany samolot myśliwski MiG-21, jako Lim-7, a wraz z nim w PZL WSK Rzeszów silnik Tumański R-11. Do tego…

  • Silniki lotnicze – Pionowzloty – Część 25

    Silnik Rolls Royce Pegasus jest jednym z najbardziej niezwykłych silników turboodrzutowych w historii lotnictwa. Rolls-Royce Pegasus, dawniej Bristol Siddeley Pegasus, to turbo-wentylatorowy silnik zaprojektowany przez firmę Bristol Siddeley. Silnik został specjalnie zaprojektowany dla samolotu bojowego, którym ostatecznie stał się samolot Harrier.

  • Silniki lotnicze – Turbo-wentylatorowe – Część 22

    Silniki turbo-wentylatorowe to nowy rodzaj silników turbo-odrzutowych, które wywodzą się bezpośrednio z silników dwu-przepływowych i dwu-wałowych. Silniki te charakteryzują się dużym stosunkiem przepływu powietrza zimnego do gorącego. Z aerodynamicznego punktu widzenia silnik turbo-wentylatorowy jest silnikiem turbo-śmigłowym, którego śmigło zostało otunelowane. To wentylator w silniku turbo-wentylatorowym daje 80-85 % ciągu, a gazy wylotowe z gorącego przepływu…

  • Silniki lotnicze – Geared turbofan – Część 23

    Silnik Lycoming ALF 502 to jedyny udany silnik turbo-wentylatorowy firmy Lycoming. Został zbudowany na bazie silnika turbinowego Lycoming T55, poprzez zabudowę przedniego wentylatora. Prototypy silników Lycoming ALF 502 zostały użyte do napędu prototypowych samolotów szturmowych Northrop YA-9, konkurenta samolotu szturmowego A-10.

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe – Część 20

    Początek 60-lat XX wieku to wyraźny podział silników turboodrzutowych na silniki dla samolotów bojowych (myśliwce i rozpoznawcze), które osiągają prędkości naddźwiękowe oraz na silniki dla samolotów pasażerskich i transportowych. Było to spowodowane różnymi parametrami technicznymi. Problem ten narastał stopniowo. Okazało się, że samoloty bojowe wymagają silników, które zapewnią statkowi powietrznemu prędkość naddźwiękową. Natomiast ciężkie samoloty…

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe we Francji – Część 21

    Firma Snecma powstał tuż po zakończeniu drugiej wojny światowej w 1945 roku. Obecnie wchodzi w skład wielkiego koncernu Safran, który zatrudnia ponad 12 000 pracowników. Siedzibą firmy Snecma jest miejscowość Courcouronnes we Francji, leżąca około 20 km na południe od Paryża. Firma Snecma początkowo zajmowała się produkcją samolotów i silników do nich. Później skupiła się na…

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe – Część 19

    Pompaż jest zaburzeniem przepływu powietrza przez zespół napędowy. Może wystąpić zarówno na pierwszym stopniu sprężarki jak na kolejnych stopniach. W pewnych warunkach, które nie jest trudno wywołać, powstaje pulsacja ciśnienia i szybkie zmiany natężenia przepływu powietrza. To pulsowanie ma niewielką częstotliwość, ale dużą amplitudę. Zwykle rozpoczyna się od niemożliwości przepływu przez silnik pewnej masy powietrza.…

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe w CCCP – Część 18

    W CCCP zdawano sobie sprawę, że silniki ze sprężarkami odśrodkowymi RD-45 (WK-1) + dopalacz, nie zapewnią osiągania prędkości ponad 1 000 km/h, dlatego trwały prace nad doskonaleniem rodzimych konstrukcji opartych na sprężarkach osiowych. W tym okresie już wiedziano, że dla budowy nowych turbin potrzebne są nowe stopy metali. Do współpracy należało wciągnąć przemysł hutniczy i…

  • Silniki lotnicze – Turboodrzutowe na Wschodzie – Część 17

    W CCCP pierwsze projekty stacjonarnych turbin gazowych powstały w drugiej połowie 30-lat XX wieku. Pionierem był Władimir W. Uwarow (Владимир B. Уваров), profesor Moskiewskiej Wyższej Szkoły Technicznej. Zaprojektował on niewielki silnik turbośmigłowy oznaczony GTU-1. Na wspólnym wale było śmigło, jednostopniowa sprężarka odśrodkowa, komora spalania, jednostopniowa turbina, która była chłodzona wodą. Pierwsze próby tego silnika wykonano…