Andrychów 2024-12-02
WSK PZL Mielec Lim-2 nb 1527.
Współrzędne geograficzne: 49.855N 19.348E. Elewacja 339 m (1112,20 ft).
W Andrychowie przy skrzyżowaniu ulicy Krakowskiej (droga krajowa Nr 28) z ulicą Włókniarzy, na metalowej konstrukcji stoi samolot Lim-2 nb 1527. Ale w rzeczywistości jest to wydmuszka, która jest złożona z czterech różnych samolotów wyprodukowanych w WSK PZL Mielec; samolotów Lim-1 i samolotów Lim-2. Przednia część pochodzi z samolotu Lim-2 nb 1527. Tylna część pochodzi z samolotu Lim-1/MiG-15, tak samo jak i skrzydła. W Andrychowie samolot stoi od 1976 roku i na dobre wpisał się w tutejszy krajobraz.
Samolot trafił do Andrychowa w sposób przypadkowy. Rajcy miasta zdecydowali się wziąć udział w popularnym w 70-latach XX wieku, telewizyjnym Turnieju Miast. Turniej odbywał się w każdą niedzielę. W każdej edycji startowały dwa miasta, konkurując między sobą w różnych dziedzinach. Na potrzeby tego konkursu zdecydowano, aby upiększyć miasto nowoczesną techniką – samolotem odrzutowym. Był to czas, kiedy wiele organizacji prosiło w jednostkach wojskowych o podarowanie samolotu. Często zainteresowani myśleli, że wojsko natychmiast załaduje samolot na ciężarówkę i przywiezie we wskazane miejsce. Tak nie było. Decyzja zapadała w MON w Warszawie, a prośba musiała być dobrze uzasadniona. Rajcom miasta Andrychów udało się i w grudniu 1976 roku, samolot został podarowany miastu. Samolot został ustawiony na stalowej konstrukcji wykonanej przez pracowników Wytwórni Silników Wysokoprężnych „Andoria” w Andrychowie.
Przednia część samolotu z Andrychowa pochodzi z samolotu Lim-2 nr 1B 15-027 / 1527, który został wyprodukowany w kwietniu 1956 roku. Była to piętnasta seria produkcyjna, która liczyła 30 samolotów; Nr od 1B 15-001 do 1B 15-030. Produkcja samolotów Lim-2 trwała od września 1954 roku. W dniu 23 listopada 1956 roku, zakończono produkcję samolotów Lim-2 w WSK PZL Mielec. Zbudowano 530 egzemplarzy samolotów Lim-2. Inne źródła podają liczbę 496 samolotów Lim-2. Ta różnica może wynikać z liczby samolotów zakontraktowanych i zbudowanych.
Pozostałe elementy samolotu z Andrychowa to; tylna część i skrzydła pochodzą z samolotów MiG-15 / Lim-1 nr 1A. Samoloty Lim-1 były produkowane w WSK PZL Mielcu w okresie od września 1952 roku do września 1954 roku. Wyprodukowano 237 egzemplarzy samolotów Lim-1. Wiele z tych samolotów przebudowano na samoloty dwumiejscowe szkolne SB Lim-1 / SB Lim-2.
W 1976 roku, dodatkowo przy samolocie została zamontowana tabliczka; „Myśliwski samolot odrzutowy Lim-2 konstrukcji Polskiej. Dar Ludowego Lotnictwa Polskiego. Obiekt pamięci Lotników poległych w obronie i wyzwoleniu Ojczyzny w latach drugiej wojny światowej. Zmontowano w czynie społecznym przez pracowników WSW „Andoria” w grudniu 1976 roku.”
Samolot był systematycznie, co kilka lat odnawiany; myty i malowany. Ale czas płynął i nie wszystkim się ten samolot podobał. Często osobom, których w 1976 roku, jeszcze nie było na świecie. W 2015 roku, pojawił się pomysł przeniesienia samolotu do Muzeum Techniki i Militariów w Rzeszowie. Przekazanie miałoby być nieodpłatnie. Szczerze mówiąc, w Rzeszowie jest placówka, której daleko jest do prawdziwego muzeum. Zwiedzanie placówki było bardzo utrudnione. Jeszcze w 2023 roku, należało zorganizować grupę osób, napisać podanie i czekać na rozpatrzenie i ustalenie terminu. Na szczęście, mieszkańcy miasta Andrychowa zaprotestowali, bo nigdy o samolocie nie zapomnieli.
W 2015 roku, w trakcie rozmów, okazało się, że samolot nie ma właściciela. Przekazanie samolotu w 1976 roku, odbyło się bez dokumentów. Okazało się także, że samolot nigdy nie był w inwentarzu nieistniejącej już firmy WSW „Andoria”, a zadanie wykonane przez pracowników było w czynie społecznym. Były także rozmowy z właścicielami działki, czyli firmą TESCO. Firma nigdy nie traktowała samolotu jako swojego i nie łożyła na jego konserwację, tym bardziej że TESCO pojawiło się dopiero w nowym wieku, a obecnie (2024 rok) już w Polsce nie handluje. Samolot został ściągnięty z postumentu, przewieziony do zakładu, który eksponat odnowił i ponownie zamontowany na swoim miejscu. Za remont zapłaciło miasto.
Pierwsze samoloty myśliwskie MiG-15 przyleciały do Polski w dniu 19 lipca 1951 roku. W Polsce, w WSK Mielec podjęto produkcje seryjną samolotów MiG-15 pod oznaczeniem Lim-1. Pierwszy samolot Lim-1 zbudowano w dniu 17 lipca 1952 roku. Samolot Lim-1 był pierwszym samolotem myśliwskim z napędem turboodrzutowym produkowany na podstawie licencji w Polsce.
Samolot Lim-2 Nr 1B 015-27, służbę rozpoczął w Ornecie w 29. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. W okresie 1960-1963, samolot służył w 5. Pułku Lotnictwa Szturmowego w Bydgoszczy. W 1964 roku, w Wojskowych Zakładach Lotniczych w Bydgoszczy, samolot został zmodernizowany do wersji myśliwsko-rozpoznawczej Lim-2 R i został przekazany do Sochaczewa. Tutaj samolot został wpisany na stan nowego pułku; 21. Pułk Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego. W 1972 roku, samolot służył w Dęblinie, a następnie Oleśnicy, jako pomoc naukowa. Remonty samolotu były wykonywane w Wojskowych Zakładach Lotniczych w Bydgoszczy. Podczas ostanego remontu, samolot został rozmontowany na podstawowe cztery elementy. Przednia część kadłuba została połączona z tylną częścią samolotu UTI MiG-15. Natomiast, tył kadłuba został połączony z przednią częścią UTI Lim-2 i jednocześnie został przebudowany na wersję SB Lim-2 A (Art). Ten składany samolot latał w Wojsku Polskim do 1983 roku. Skrzydła trafiły do innych samolotów typu Lim-2 i zostały zastąpione innymi skrzydłami. Nowy składak trafił na stok, z którego został przekazany w grudniu 1976 roku, do Andrychowa.
Ustawiony w Andrychowie na postumencie samolot był odnawiany co najmniej trzy razy. Były to prace wykonywane przez pracowników WSW „Andoria”, w czasach świetności tej fabryki. W 2002 roku, samolot został pomalowany nowymi farbami. W okresie 2015-2016, po zdemontowaniu samolotu ze stalowej konstrukcji, został wyremontowany przez Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie i ponownie ustawiony w Andrychowie. Samolot jest składakiem i wydmuszką, czyli pozbawiony jest silnika i wyposażenia kabiny pilota.
Opracował Karol Placha Hetman