Kraków 30 styczeń 2019 rok
167c Rozdział 21 lipiec 1959 rok
WSK-Okęcie OKL MD-12
Polska
Samolot pasażerski, fotogrametryczny.
Historia
W dniu 30 listopada 2018 roku zakończono restaurację samolotu WSK-Okęcie OKL MD-12 F rejestracja SP-PBL.
Ale po kolei
W Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie – Czyżynach jest kilkaset eksponatów. Każdy z nich ma swoją niezwykłą historię i trudno jest wskazać, który z nich jest najcenniejszy. Każdy eksponat jest cenny i niezwykły. Nawet taki, który pochodził z wielkoseryjnej produkcji. Ale, aby eksponaty cieszyły oczy zwiedzających, muszą być konserwowane. Wiele z nich jest eksponowana na otwartym powietrzu, więc warunki atmosferyczne im nie sprzyjają. Dlatego, co jakiś czas samoloty wymagają co najmniej umycia i pomalowania.
Jednym z największych eksponatów jest Polski samolot pasażerski i fotogrametryczny WSK-Okęcie OKL MD-12. To jedyny Polski samolot czterosilnikowy. Został zbudowany w liczbie czterech egzemplarzy, w tym płatowiec do prób statycznych. Program został storpedowany przez rządzących komunistów.
Eksponat w Muzeum Lotnictwa Polskiego jest w wersji fotogrametrycznej. Przybył na Lotnisko Rakowice-Czyżyny lotem z Warszawy, lądując w Krakowie w dniu 19 kwietnia 1967 roku. Był to jego ostatni lot. Lotnisko było wówczas jeszcze czynne, choć pułk lotniczy i PLL LOT tu już nie operowały. Samolot dołączył do kolekcji Muzeum Lotnictwa i Astronautyki. (Tak wówczas nazywało się muzeum). Z uwagi na wielkość samolotu, od razu został ustawiony na byłym polu wzlotów przed hangarem muzeum.
W 2016 roku Muzeum Lotnictwa Polskiego uzyskało fundusze na restaurację samolotu MD-12 F. Projekt dofinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Wspieranie działań muzealnych”. Zawarto umowę z firmą Feniks Reco z Nowego Sącza. Jej 8-osobowa brygada wykonała pracę w zaplanowanym terminie dwóch lat.
Prace rozpoczęto z początkiem 2017 roku. Samolot umieszczono w specjalnym brezentowym hangarze, który od kilku lat służy tego typu pracom. Tu wykonano między innymi renowację samolotów: Jakowlew Jak-23, Jakowlew Jak-17 W Agata.
Wykonano częściowy demontaż samolotu MD-12. Zdemontowano silniki. Zdjęto zewnętrzne części skrzydeł, razem z zewnętrznymi gondolami silnikowymi. Zdemontowano stery, klapy i lotki.
Okazało się, że konstrukcja samolotu zachowała się w dobrym stanie. Zastosowane w 50-latach XX wieku, sposoby zabezpieczania płatowca i jego osprzętu okazały się bardzo skuteczne.
Silniki poddano renowacji. Usunięto resztki olejów i smarów. Korpus i cylindry pomalowano. Naprawiono także śmigła i ich kołpaki. Naprawiono wszystkie uszkodzenia płatowca. Uzupełniono brakujące elementy wyposażenia. Dużo uwagi poświęcono odnowie kokpitu i kabiny.
Zdecydowano, że samolot otrzyma historyczne barwy. Cały samolot pomalowano na kolor srebrny i uzupełniono biało-czerwonymi elementami. Na czarno pomalowano płatowiec przed oknami kokpitu. Zastosowano nowoczesne farby, bardziej odporne na warunki atmosferyczne, zwłaszcza promieniowanie UV. Renowacja pochłonęła ponad 6 500 roboczo-godzin.
Opracował Karol Placha Hetman
Kraków 30 styczeń 2019 rok.
167c Rozdział 21 lipiec 1959 rok.
WSK-Okęcie OKL MD-12
Polska
Samolot pasażerski, fotogrametryczny.
Konstrukcja
MD-12 F. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MD-12 F. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MD-12 F. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MD-12 F. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MD-12 F. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Kraków 30 styczeń 2019 rok.
167c Rozdział 21 lipiec 1959 rok.
WSK-Okęcie OKL MD-12
Polska
Samolot pasażerski, fotogrametryczny.
Zestawienie
| Lp | Nr | Data | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 1 | Marzec 1959r. | Egzemplarz przeznaczony do prób statycznych. | |
| 2 | 001 SP-PAL | 21.07.1959r. | Pierwszy egzemplarz lotny. Pilotami byli; pilot doświadczalny inżynier Andrzej Abłamowicz i pilot doświadczalny Aleksander Wąsowicz. W dniu 17.09.1963r. doszło do katastrofy. Zginęła cała załoga; kapitan Mieczysław Miłosz, drugi pilot Aleksander Wąsowicz, inżynier prób Jerzy Żupański, obserwator Jerzy Hołowienko, obserwator Jadwiga Sajewska. Cześć Ich Pamięci! W wyniku flatteru odpadło usterzenie. Samolot w płaskim plecowym korkociągu rozbił się o ziemię. Rejonie Białobrzegów, nad miejscowością Bronisławów. |
| 3 | 002 SP-PBD | 7.01.1961r. | Pierwszy lot wykonali Ludwik Natkaniec i J. Wyganowski. Samolot ten miał już docelową konfigurację kabiny pasażerskiej i prawie kompletne wyposażenie. Pomalowany według wzoru, który wszystkim bardzo się spodobał. Projekt malowania wykonał konstruktor Jerzy Misztal. Przypadkowa zbieżność nazwisk z głównym konstruktorem. |
| 4 | MD-12 F Produkt 43 SP-PBL | 21.07.1962r. | Pierwszy lot wykonał Andrzej Abłamowicz i J. Wyganowski. Samolot fotogrametryczny. W 1967r. przekazany do Muzeum Lotnictwa Polskiego wówczas Muzeum Lotnictwa i Kosmonautyki, gdzie stoi do dnia dzisiejszego (2019 rok). W okresie 2017-2018 samolot został odrestaurowany. |
Opracował Karol Placha Hetman