Kraków 2025-05-09
WB Electronics FlyEye.
Bezzałogowy system powietrzny FlyEye jest to zaawansowany Bezpilotowy Aparat Latający, opracowany w Polsce, przez polskich inżynierów, wdrożony do produkcji seryjnej i przyjęty na uzbrojenie Wojska Polskiego. Producentem jest Flytronic, firma która ma siedzibę w Gliwicach i należy do Grupy WB. System doskonale sprawdził się podczas wojny na Ukrainie. System ma bardzo duże spektrum wykonywanych zadań. Może być używany do obserwacji pola walki, kierowania artylerią, retranslacji sygnału, patrolowania granic lub monitorowania infrastruktury krytycznej. W Polsce system jest wykorzystywany przez Sił Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Straż Graniczną, innych formacji mundurowych.
Wszystkie zastosowane rozwiązania w FlyEye są własnością intelektualną GRUPY WB. Dzięki temu można mieć pełną narodową kontrolę nad systemem. Krajowy projekt i produkcja umożliwiają szybkie dostawy do klientów, a także dowolne modyfikacje i dostosowanie FlyEye do wymagań użytkowników. System FlyEye pozwala wykonać misję nawet przy bardzo silnym oddziaływaniu środków walki radioelektronicznej (WRE). Modułowa budowa FlyEye pozwala na przygotowanie bezzałogowca do startu oraz złożenie go po lądowaniu, w czasie krótszym, niż dziesięć minut. Sam start odbywa się automatycznie, BAL wypuszczany jest „z ręki” operatora. FlyEye charakteryzuje się bardzo niskim zapotrzebowaniem na działania obsługi. Do startu nie jest potrzebny żaden sprzęt wspomagający w postaci wyrzutni lub pneumatycznej katapulty. Lądowanie może nastąpić w dowolnym terenie. Znacząco zmniejsza to masę transportowanego zestawu. Start BAL FlyEye można przeprowadzić z dowolnego miejsca, nawet z pokładu niewielkiej łodzi. BAL może być zintegrowany z bardzo lekkim uzbrojeniem precyzyjnym, także z wektorowym systemem akustycznym, służącym do wykrywania źródeł wystrzału. Zasadnicza głowica opto-elektroniczna jest umieszczona centralnie pod kadłubem statku. Dzięki temu zapewniony jest szeroki zakres obserwacji z powietrza. Pierwsza z zamocowanych w głowicy kamer to jest kamera telewizyjna i służy do monitorowania wybranego obszaru w świetle dziennym. Druga, to niechłodzona kamera termowizyjna, przydatna podczas działań w nocy. Można ja wykorzystać na przykład do poszukiwania osób zaginionych lub zlokalizowania pożaru. Głowica może być zmodyfikowana w zależności od potrzeb zamawiającego. FlyEye jest w szczególności dostosowany do realizowania misji polegających na bardzo precyzyjnym podawaniu położenia celów dla artylerii i korekcji miejsc trafień.
BAL FlyEye może poruszać się po wyznaczonej trasie poprzez zaplanowanie punktów zwrotnych w układzie 3D. Może także podążać za wskazanym obrazem, na przykład za pojazdem kołowym, albo za rozpoznaną osobą. System może wykonywać tryb konwojowania, przy pomocy mobilnej anteny. Dron FlyEye może także krążyć nad wskazanym obiektem lub obszarem. System może działać poza zasięgiem łączności, a po odzyskaniu łączności przekaże zebrane dane. BAL FlyEye ląduje automatyczne we wskazanym miejscu.
Dane T-T FlyEye: Producent Flytronic. Konstrukcja z tworzywa sztucznego. Rozpiętość 3,60 m. Długość 1,80 m. Wysokość 0,43 m. Masa startowa 12 kg. Prędkość operacyjna 60-120 km/h. Pułap lotu do 3 500 m. Czas lotu ponad 2,5 godziny. Zasięg łączności radiowej ponad 40 km. Zasięg lotu do 300 km, przy podążaniu z BAL stacji łączności. System łączności radiowej Pasmo C (NATO). Napęd; silnik elektryczny zasilany z akumulatora litowo-polimerowego.
FlyEye po raz pierwszy publicznie został zaprezentowany w dniu 14 czerwca 2010 roku, na Eurosatory w Paryżu. Grupa WB Electronics w dniu 10 grudnia 2010 roku, zaprezentował zmodernizowany projekt FlyEye. Aparat otrzymał zmienione usterzenie na usterzenie w układzie litery „T”. Poprawiono kształt skrzydeł i ich profil.
W październiku 2010 roku, BAL FlyEye został wykorzystany do poszukiwań zaginionego dziecka w rejonie Augustowa.
W październiku 2010 roku, Jednostka Wojskowa „Nil” (jednostka specjalna) ogłosiła przetarg na dostawę dwóch zestawów bezzałogowych statków powietrznych. Przetarg wygrał produkt WB Electronics FlyEye. Dwa zestawy, w każdym po cztery aparaty latające, zamówione zostały w dniu 29 października 2010 roku. W odróżnieniu od innych BAL, które były już używane w Wojsku Polskim, FlyEye był produktem typowo polskim, bez udziału zagranicznych podmiotów. Drony te zostały wykorzystane w Afganistanie.
W dniu 18 listopada 2010 roku, podpisano umowę na zakup kolejnych dwóch zestawów FlyEye, przeznaczonych dla wozów bojowych KTO Rosomak. W dniu 13 lutego 2013 roku, po negocjacjach prowadzonych w ramach pilnej potrzeby operacyjnej, podpisano umowę na dostawę kolejnych 12 zestawów dronów FlyEye do Wojska Polskiego. Wszystkie aparaty dostarczono w okresie 2013–2014. W dniu 23 grudnia 2014 roku, rozstrzygnięto przetarg na bezzałogowe statki powietrzne klasy mini dla Straży Granicznej. Jego zwycięzcą został WB Electronics FlyEye. Drony trafiły do Straży Granicznej od oddziałów: Podlaski Oddział w Białymstoku oraz Nadbużański Oddział w Chełmie.
Nowa wersja FlyEye 3.0 miała już zasięg do 80 km. Dron otrzymał także nowe kamery. Zmieniono także system operacyjny z Windows, na system Linux. System także przystosowano do współpracy z systemami artyleryjskimi. W 2018 roku, zamówiono system dla Wojsk Obrony Terytorialnej. Łącznie zamówiono 12 zestawów. Zawarta umowa miała opcje na kolejne 10 egzemplarzy BAL. Dostawy zrealizowano do końca 2019 roku. W 2022 roku, Wojsko Polskie zamówiło kolejne 11 zestawów FlyEye. Do 2022 roku, Wojsko Polskie posiadało 124 drony, a w produkcji były 54 zestawy, a w każdym z nich po 4 drony.
W 2021 roku, wojska WOT ogłosiły, że ich drony spędziły w powietrzu ponad 2 000 godzin, z czego 1 400 godzin w nocy. Nie było tajemnicą, że loty te wykonywano na granicy Polska-Białoruś. Polscy żołnierze bronili granicy przed nachodźcami od dyktatorów Łukaszenki i Putina. W marcu 2024 roku, firma WB Electronics poinformowała, że wyprodukowano już ponad 1 000 dronów.
Polska dostarczyła dużo cennego sprzętu Ukrainie, a oprócz pocisków Piorun, samolotów MiG-29 czy czołgów PT-91 Twardy, dostarczono drony FlyEye. Ukraina wykorzystuje drony FlyEye od marca 2015 roku. Początkowo przeciw separatystom na wschodzie, a następnie przeciw wojskom moskiewskim. Podobno, w dniu 7 czerwca 2022 roku, wojska moskiewskie zestrzeliły jeden dron FlyEye. Podobno zniszczono także drugi dron FlyEye. Na pewno, strona ukraińska wykorzystuje drony FlyEye do korygowania ognia pocisków HIMARS.
Opracował Karol Placha Hetman