RWD-DWL RWD-14 LWS-Czapla. 1935r.

Historia

Departament Lotnictwa poszukiwał następcy dobrych, ale wysłużonych samolotów Lublin R-XIII. Ogłoszono konkurs, a w jego wyniku wybrano konstrukcję Doświadczalnych Warsztatów Lotniczych (DWL) z Okęcia. Wytwórnia DWL przygotowała cztery prototypy samolotów, które oznaczono RWD-14, a potem dodano nazwę „Czapla”.

RWD-14, LWS Czapla. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi
RWD-14, LWS Czapla. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi

RWD-14, LWS Czapla. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi
RWD-14, LWS Czapla. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi

RWD-14, LWS Czapla. Miejsce pilota. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi
RWD-14, LWS Czapla. Miejsce pilota. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi

RWD-14, LWS Czapla. Miejsce obserwatora. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi
RWD-14, LWS Czapla. Miejsce obserwatora. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi

RWD-14, LWS Czapla. Karabin maszynowy obserwatora. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi
RWD-14, LWS Czapla. Karabin maszynowy obserwatora. 1938 rok. Zdjęcie z instrukcji obsługi

Wcześniej, w 1933 roku, samolot RWD-12 opracowali inżynierowie Stanisław Rogalski i Jerzy Drzewiecki. Projekt nie został zrealizowany. W 1934 roku, powstał projekt RWD-14 z silnikiem o mocy 294 kW. Projekt jednak nie spełniał warunków postawionych przez Departament Lotnictwa, dlatego prototyp nie został zbudowany.

Pierwszy prototyp RWD-14 wyposażono w silnik Pratt & Whitney Wasp, o mocy 400 KM. Pierwszy lot wykonano w grudniu 1935 roku. Choć samolot był dobry, to nie spełniał warunków WTT postawionych przez wojsko. Dwa kolejne prototypy (drugi i trzeci) wyposażono w silniki G-1620A „Mors I”, o mocy 410 KM. W dniu 20 kwietnia 1937 roku, drugi prototyp, podczas testów w locie rozbił się. Doszło do odkształcenia płatowca i zablokowania sterowania silnikiem. Było to spowodowane nieprzewidzianą wadą. Czwarty prototyp otrzymał silnik G-1630 „Mors II”, o mocy 430 KM i pierwszy lot wykonał w lutym 1938 roku. Samolot RWD-14/IV (RWD-14b) pomyślnie przeszedł próby fabryczne i został skierowany na testy do Warszawy. Instytut Techniczny Lotnictwa, o samolocie wydał ocenę pozytywną, choć polecono wprowadzić kilka zmian. Na przykład nakazano powiększyć rozstaw podwozia i poprawić zbiornik paliwa. Wysunięto także argument, aby skrzydła były składane do hangarowania, co zrealizowano.

Wojsko Polskie zamówiło 65 samolotów, co stanowiło 50 % wcześniejszych planów. Na zakład produkcyjny wybrano Lubelską Wytwórnię Samolotów. W Lublinie opracowano dokumentację produkcyjną, pod kierunkiem inżyniera Tadeusza Chylińskiego i samolot oznaczono LWS „Czapla”. Mimo to w historii samolot został zapamiętany jako RWD-14 „Czapla”.

Produkcję samolotów LWS „Czapla” rozpoczęto w połowie 1938 roku. Średnie tempo produkcji wynosiło 8 samolotów w ciągu miesiąca. Ostatni samolot zbudowano w dniu 28 lutego 1939 roku. Długi proces prac badawczo-rozwojowych spowodował, że samolot w linii był już trochę przestarzały. Dlatego nie złożono zamówień na kolejne egzemplarze. 35 samolotów przekazano do eskadr towarzyszących. 30 samolotów znalazło się w Warszawie i w rezerwie. Na następcę LWS „Czapla” typowano LWS-3 „Mewa”.

Konstrukcja

Dwumiejscowy samolot RWD-14 / LWS „Czapla” obserwacyjny, jest o konstrukcji mieszanej, górnopłat zastrzałowy (parasol), ze stałym podwoziem.

Skrzydła o obrysie prostokątnym z małym skosem. Skrzydła o konstrukcji drewnianej, dwudźwigarowe, kryte sklejką i płótnem. Zastrzały w układzie „V”, stanowią podparcie składania skrzydeł do tyłu. Skrzydła wyposażono w automatyczne skrzela i lotki. Centralna część płata (baldachim) wsparta jest na konstrukcji z rurek stalowych.

Kadłub samolotu wykonany jako kratownica spawana z rur chromomolibdenowych oprofilowana na owal. Kadłub w przedniej części jest pokryty blachą duraluminiową. Reszta kadłuba jest pokryta płótnem. Dwie kabiny odkryte.

Usterzenie o konstrukcji drewnianej, kryte sklejka i płótnem. Statecznik poziomy jest przestawiany i podparty zastrzałami. Podwozie klasyczne stałe, z kołem ogonowym. Podwozie główne wsparte na potrójnych goleniach z amortyzatorami olejowo-powietrznymi.

Wyposażenie stanowi radiostacja N2UT lub Ava N2L/O, aparat fotograficzny ręczny lub wbudowany, reflektor chowany pod kadłubem, dwie race oświetlające.

Malowanie samolotu. Niemal cały samolot był pomalowany na kolor zielono-oliwkowy. Dolne części skrzydeł, usterzenia poziomego i spód kadłuba samolotu były malowane na kolor jasno-niebieski.

Silnik.

Silnik gwiazdowy PZL G-1620B ”Mors II” (”Wydra”), o mocy 316 kW (430 KM) i maksymalnej mocy 353 kW (480 KM). Średnica silnika wynosi 1,14 m. Długość silnika z piastą wynosi 1,02 m. Masa silnika 284 kg. Śmigło dwułopatowe drewniane.

Uzbrojenie.

Pilot ma do obsługi jeden stały karabin maszynowy PWU wzór 33 kalibru 7,92 mm. Obserwator ma do obsługi jeden ruchomy karabin maszynowy Vickers F kalibru 7,92 mm.

Dane T-T RWD-14 / LWS Czapla:

Rozpiętość 11,90 m. Rozpiętość ze złożonymi skrzydłami 3,90 m. Długość 9,00 m. Wysokość 3,00 m. Cięciwa skrzydła wynosi 1,90 m. Powierzchnia nośna wynosi 22 m2. Rozstaw podwozia głównego wynosi 3,12 m. Masa własna 1 152,7 kg. Masa użyteczne 547,8 kg. Masa maksymalna 1 700,5 kg. Prędkość maksymalna 247 km/h. Prędkość przelotowa 210 km/h. Prędkość minimalna 90 km/h. Zasięg maksymalny 580 km. Rozbieg 140 m. Dobieg 120 m.

Zestawienie

Samolot RWD-14 / LWS Czapla. Zbudowano cztery prototypy i 65 egzemplarzy seryjnych.

Opracował Karol Placha Hetman