Kraków 2013-12-14
Lotniska ogólnie.
Klasyfikacji lotnisk.
Kody klasyfikacji lotniska:
| Cyfra kodu | Długość drogi startu wymaganej przez samolot | Litera kodu | Rozpiętość skrzydeł samolotu | Rozstaw podwozi głównego (od skrajnych kół) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | < 800 m | A | < 15 m | < 4,5 m |
| 2 | 801 m – 1 200 m | B | 15,1 – 24 m | 4,51 – 6 m |
| 3 | 1 201 m – 1 800 m | C | 24,1 – 36 m | 6,01 – 9 m |
| 4 | 1 801 m – > | D | 36,1 – 52 m | 9,01 – 14 m |
| – | – | E | 52,1 – 60 m | 9,01 – 14 m |
Szerokości drogi startowej, a kody lotniska:
| Kod | A | B | C | D | E |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 18 m | 18 m | 23 m | – | – |
| 2 | 23 m | 23 m | 30 m | – | – |
| 3 | 30 m | 30 m | 30 m | 34 m | – |
| 4 | – | – | 45 m | 45 m | 45 m |
Pas drogi kołowania.
Pas drogi kołowania to jest obszar którego głównym elementem jest droga kołowania. Zawsze pas drogi kołowania jest szerszy od samej drogi kołowania i znacznie przekracza rozpiętość skrzydeł kołującego po nim samolotu. W całej jego szerokości i długości nie mogą występować żadne przeszkody, mogące uszkodzić samolot. Dobrym przykładem jest bombowiec Boeing B-52, który ma podwozie typu rowerowego, uzupełnione podwoziem wspierającym skrzydła. To skrajne podwozie często porusza się po trawie, poza drogą kołowania, ale cały samolot jest w pasie drogi kołowania w którym nie ma żadnych przeszkód terenowych.
Droga kołowania (DK).
Droga kołowania jest przeznaczona do kołowania statków powietrznych; zapewnia połączenie między określonymi częściami lotniska. Obok normalnych dróg kołowania, zapewniających komunikację między miejscami dostępu do pasa startowego, a płytą peronową wyróżnia się drogi specjalnego przeznaczenia:
Droga kołowania na stanowisko postojowe ( aircraft stand taxilane ) – część płyty peronowej zapewniająca dostęp do stanowisk postojowych.
Droga peronowa ( apron taxiway ) – część drogi kołowania umieszczona na płycie peronowej i przeznaczona do kołowania poprzez te płytę.
Droga szybkiego zejścia lub zjazdu ( rapid exit taxiway lub speedway ) – zejście z drogi startowej, poprowadzone pod kątem mniejszym niż 90 stopni, zwykle 45 stopni, czyli łagodniej, w celu umożliwienia opuszczenia jej przy prędkości większej niż normalna prędkość kołowania. Istotą tego rozwiązania jest zwiększenie liczby operacji na jednej DS.
Warto pamiętać, że na każdym lotnisku, łączna długość dróg kołowania jest większa od łącznej długości dróg startowych. Bywa, że samolot do miejsca rozpoczęcia startu musi kołować aż 5 kilometrów. Na lotniskach w Polsce średnio samolot kołuje na dystansie 2 500 m.
Oznaczenia DK.
Zasada oznaczeń na DK polega na tym, że wszystkie znaki malowane są farbą w kolorze żółtym. Gdyby okazało się, że żółty znak nie jest dostatecznie kontrastujący z tłem, to powinien być obwiedziony czarną linią. To jest reguła, ale są wyjątki.
Środek drogi do kołowania zaznacza się żółtą ciągłą linią. Linia jest namalowana w taki sposób, że na łukach i skrzyżowaniach przednie koło (koła) samolotu jeżeli się po niej toczą, to na pewno koła podwozia głównego nie zjadą z powierzchni drogi kołowania. Tutaj nie wolno ścinać zakrętów.
Znaki zatrzymania.
Znak zatrzymania przed RWY jest znakiem typu A. Przed wjazdem na RWY może być więcej niż jeden znak zatrzymania. Wówczas kolejne (wcześniejsze) są znakami typu B. Jest to związane z intensywnością ruchu i ilością miejsca w strefie oczekiwania. Przed skrzyżowaniami są zawsze linie wyznaczające miejsce zatrzymania. O konieczności zatrzymania kołującego samolotu decyduje kontroler lotniska.
Jest także znak obowiązkowego zatrzymania. Jest to czerwony prostokąt z białą liczbą wewnątrz. Liczba ta informuje o kierunku (azymucie) RWY na który samolot wjeżdża. Pilot może nie zatrzymać się przed tym znakiem, jeśli dostanie wyraźne wcześniej zezwolenie od kontrolera. Często jest tak, że pilot zatrzymuje samolot przed tym znakiem. Otrzymuje zezwolenie na wjazd na RWY i momentalny start. Dlatego często na RWY samolot już się nie zatrzymuje. Na lotniskach niekontrolowanych, pilot zobowiązany jest zastosować odpowiednie środki ostrożności, wjeżdżając w obszary oznaczone znakami obowiązkowego zatrzymania.
Znaki pionowe.
Znaki pionowe są to tablice ustawione co najmniej po lewej stronie drogi kołowania. Zwykle ustawione są po obu stronach. Podają one informacje o drodze na której znajduje się statek powietrzny, możliwym kierunku ruchu, lub ostrzeżeniach.
Przykładowe znaki pionowe na lotnisku:
Oświetlenie dróg kołowania.
Minimalna odległość między zielonymi światłami na prostych odcinkach wynosi 30 m, na łukach nie mniej niż 7,5 m. Minimalna odległość między niebieskimi światłami na prostych odcinkach 60 m, na łukach nie mniej niż 15 m. Miejsca obowiązkowego zatrzymania złożone są ze świateł czerwonych.
Wszystkie lotnicze światła naziemne powinny być włączone i działać: a) w godzinach nocnych, w czasie trwania operacji lotniczych. b) w każdym innym czasie, kiedy ze względów meteorologicznych lub innych, działanie tych świateł jest pożądane ze względu na bezpieczeństwo ruchu lotniczego.
Na lotniskach wyposażonych w światła o zmiennej intensywności kontrolerzy ruchu lotniczego powinni dysponować tablicą podającą jak regulować intensywność na podstawie warunków widzialności i światłości otoczenia w celu umożliwienia im dostosowania intensywności tych świateł do istniejących warunków. Na prośbę pilota może być dokonana dalsza regulacja intensywności, jeśli będzie to możliwe. Światła na lotniskach o mało intensywnym ruchu włącza się zwykle na 1 godzinę przed zaplanowana operacją. Nie później niż na 15 minut przed. Światła można wyłączyć tylko wówczas gdy nie będą potrzebne już żadnej załodze samolotu. Bardzo często są wyłączane po 30 minutach po wylądowaniu samolotu.
Opracował Karol Placha Hetman