Kraków 2010-11-30
Bell CH-136 Kiowa / Bell OH-58 A Kiowa.
W 2010 roku, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie otrzymało nowy eksponat, śmigłowiec Bell CH-136 Kiowa, który był użytkowany w lotnictwie wojskowym Kanady. Amerykańskie oznaczenie śmigłowca to Bell OH-58 Kiowa.
Bell OH-58 Kiowa to rodzina jednosilnikowych, jednowirnikowych, śmigłowców wojskowych używanych do celów obserwacyjnych, użytkowych i bezpośredniego wsparcia ogniowego. Śmigłowiec został opracowany w USA przez firmę Bell Helicopter. Śmigłowiec Bell OH-58 Kiowa jest blisko spokrewniony z cywilnym śmigłowcem Model 206A JetRanger. Śmigłowiec Bell OH-58 (oznaczenie fabryczne D-250, oznaczenie w konkursie YHO-4) został opracowany z początkiem 60-lat, jako lekki śmigłowiec obserwacyjnego (LOH). Zbudowano 5 prototypów. Pierwszy lot wykonano w dniu 8 grudnia 1962 roku. Śmigłowiec firmy Bell przegrał z konkurentem śmigłowcem Hughes OH-6 Cayuse.
Dlatego w maju 1965 roku, firma Bell stworzyła śmigłowiec Model 206 A JetRanger, oferowany dla lotnictwa cywilnego. W nowym modelu znacznie powiększono przestrzeń ładunkową. Śmigłowiec zyskał na urodzie i walorach funkcjonalnych, a firma Bell szybko zdobyła zamówienia od użytkowników cywilnych.
W 1967 roku, firma Bell ponownie złożyła propozycję lekkiego śmigłowca dla USAF. W ten sposób, w 1969 roku, śmigłowiec Bell OH-58 A Kiowa, podobny do Model 206 A JetRanger, został wprowadzony do wojskowej służby. Śmigłowiec oznaczono w armii USA jako OH-58A Kiowa, na cześć plemienia rdzennych Amerykanów. Firma Bell wciąż udoskonalała śmigłowiec, a kulminacją była wersja OH-58 F. Wersja OH-58 D otrzymała celownik umieszczony na maszcie ponad wirnikiem nośnym (MMS). Śmigłowce brały udział w walkach w Indochinach. Śmigłowce OH-58 są przystosowane do wykonywania zbrojnych misji rozpoznawczych i zapewniania wsparcia ogniowego siłom lądowym. Cechą większości śmigłowców OH-58 są noże montowane do kadłuba, mające za zadanie przecinanie lin lub drutów.
Do wersji OH-58 C stosowano wirnik nośny dwu-opatowy. Od wersji OH-58 D stosowany jest wirnik czterołopatowy i inny system sterowania tym wirnikiem.
Śmigłowiec OH-58 był produkowany głównie dla armii Stanów Zjednoczonych. Zaledwie dwa miesiące po wejściu tego typu do służby, po raz pierwszy został użyty podczas wojny w Wietnamie. Armia USA przez dziesięciolecia szeroko wykorzystywała różne wersje śmigłowców OH-58. Dopiero w 2017 roku, armia amerykańska zdecydowała się wycofać pozostałe śmigłowce OH-58 i zastąpić je nowszymi wiropłatami, takimi jak Boeing AH-64 Apache i Eurocopter UH-72 Lakota.
Śmigłowce OH-58 były eksportowane do Austrii, Kanady, Chorwacji, Republiki Dominikany, Tajwanu, Arabii Saudyjskiej i Grecji. Śmigłowiec był również produkowany na licencji w Australii.
Śmigłowiec Bell 206 A pierwszy lot wykonał w dniu 10 stycznia 1966 roku. Produkcja seryjna śmigłowca OH-58 A ruszyła w maju 1969 roku. Śmigłowiec OH-58 D pierwszy lot wykonał w dniu 6 października 1983 roku. Ostatni śmigłowiec wyprodukowano w 1989 roku. Śmigłowiec zmodernizowany OH-58 F pierwszy lot wykonał w dniu 26 kwietnia 2013 roku.
W 1970 roku, Siły Zbrojne Kanady zamówiły 74 śmigłowce Bell OH-58 A, w celu zastąpienia nimi śmigłowców Hiller UH-12 Nomad i samolotów Cessna L-19 Bird Dog. Śmigłowce dostarczono w okresie 1971 – 1982. Śmigłowce były użytkowane do 1995 roku.
Prezentowany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie śmigłowiec Bell CH-136 Kiowa, ma numer seryjny 71-20920, numer ewidencyjny 136255, został przekazany przez Siły Zbrojne Kanady w 2010 roku.
Dane T-T OH-58:
Załoga 2 pilotów. Długość 42 ft 2 in (12.85 m). Wysokość 12 ft 10 in (3.93 m). Masa własna 3,829 lb (1,737 kg). Masa startowa 5,500 lb (2,495 kg). Średnica wirnika nośnego 35 ft 0 in (10.67 m). Powierzchnia wirnika nośnego 962.11 sq ft (89.42 m2). Prędkość maksymalna 49 mph (240 km/h, 129 kn). Prędkość przelotowa 127 mph (204 km/h, 110 kn). Zasięg 161 mi (556 km, 140 nmi). Czas lotu dwie godziny. Pułap operacyjny 15,000 ft (4,575 m).
Napęd jeden silnik turbinowy Rolls-Royce T703-AD-700A, o mocy 650 hp (485 kW).
Opracował Karol Placha Hetman