Kraków 2019-12-10
Zamość. Muzeum Fortyfikacji i Broni "Arsenał".
Zamość to jedno z najpiękniejszych miast w Polsce. Swoim urokiem i bogatą historią przyciąga wielu turystów, którym oferuje spor atrakcji. W Zamościu widać dobrą rękę gospodarzy. Turyści, którzy odwiedzili miasto kilka lat temu, mogą tu ponownie przyjechać, bo są nowe atrakcje. Zamość z roku na rok pięknieje.
W tym artykule przedstawiamy Arsenał Zamojski, w którym mieści się Muzeum Fortyfikacji i Broni „Arsenał". Nazwę tę muzeum przyjęło w 2015 roku, kiedy po remoncie obiektów przyjęło nową formułę.
Arsenał Zamojski, czyli dawna zbrojownia, mieści się na Starym Mieście, w południowo-zachodniej części. Pierwszy Arsenał został zbudowany pod koniec XVI wieku, po północnej stronie pałacu Zamoyskich. W XVII wieku nowy Arsenał wybudowano na południe od pałacu, w rejonie Bastionu III. W 1658 roku, pożar zniszczył część Arsenału, dlatego w 1670 roku, zbudowano nowy budynek Arsenału, który istnieje do chwili obecnej (2019 rok). W Arsenale mieściły się magazyn broni, stajnie, a nawet areszt. W okresie Drugiej Rzeczypospolitej były tu szkoły i warsztaty.
W 1984 roku, w Arsenale otwarto muzeum Barwy i Oręża „Arsenał”. Przed budynkiem prezentowano kilka armat z okresu drugiej wojny światowej. Muzeum było nastawione na propagowanie historii działań wojsk sowieckich „wyzwalających” Polskę.
Zmiany nastąpiły wraz z przemianami społeczno-gospodarczymi w Polsce po 1989 roku. Powoli, ale systematycznie miasto rewitalizowało historyczną infrastrukturę Zamościa. Z chwilą likwidacji Technicznej Szkoły Wojsk Lotniczych (1995 roku) muzeum przejęło część sprzętu od szkoły. Ciążki sprzęt zaczęto prezentować na wystawie plenerowej, w pobliżu Bastionu III, przy ulicy Podgroble. Nie było to szczęśliwe rozwiązanie. Wystawę plenerową zlikwidowano w 2011 roku. Kiedy rozpoczęto rewitalizację przedmurza fortyfikacji obronnych, zdecydowano także o rozbudowie muzeum. Prace rozpoczęto w 2012 roku, a ukończono w 2015 roku. Muzeum otrzymało: wyremontowany budynek „Arsenał”, obiekt „Prochowni”, a także przebudowane wnętrza „Bastionu III”, tak zwaną „Kurtynę”.
W 2015 roku, wraz ze zmianą nazwy muzeum, na Muzeum Fortyfikacji i Broni „Arsenał”, muzeum zostało otwarte dla zwiedzających. W prochowni zorganizowano kino, w którym wyświetlany jest fantastyczny film w formacie 3D (bez okularów), o rozwoju Zamościa i toczonych walkach o miasto. Zwłaszcza okres XVI-XVIII wiek. W budynku Arsenał, na parterze prezentowana jest stała wystawa broni białej i palnej, armaty, makiety, ryciny, stroje żołnierzy, - zwłaszcza z XVII wieku. Na piętrze prezentowane są wystawy czasowe. Obecnie (2019 rok) jest wystawa o historii pod tytułem "Zamość 1939". Trzeci obiekt to duży pawilon pod „Kurtyną”, przykryty szklanym dachem. Wystawione są w nim sprzęty i maszyny wojskowe z XX wieku (w tym przeniesione z dawnej wystawy plenerowej) oraz ekspozycje, w tym multimedialne, dotyczące działań wojennych na Zamojszczyźnie. W kurtynie można zobaczyć: samolot PZL TS-11 Iskra, śmigłowiec PZL Mi-2, czołg T-34, BWP (bojowy wóz piechoty), transporter pływający, armaty, działa i wiele innych. Jest wojskowy piec przewoźny do pieczenia chleba. Jest kuchnia polowa, dla wyżywienia 160 żołnierzy. Są sale z wyświetlanymi, wojennymi filmami dokumentalnymi.
Muzeum jest zorganizowane na światowym poziomie. Można wypożyczyć audio-przewodnik. Wspomniany film 3D wyświetlany jest po polsku, ale turyści zagraniczni otrzymują odtwarzacz audio z własnym językiem. W każdym budynku są toalety. Niepełnosprawni mają wszystkie niezbędne udogodnienia: windy i pochylnie.
Fotorelacja.
Opracował Karol Placha Hetman