Kraków 2007-07-24
197 Rozdział 1964-06-01
OKB Suchoj PL Su-7 B (BM, BKŁ, U). Konstrukcja
Naddźwiękowy samolot bezpośredniego wsparcia na polu walki i uderzeń jądrowych.
Konstrukcja Su-7 BM.
Jednosilnikowy, jednomiejscowy, średniopłat ze skośnym skrzydłem. Nie wyposażony w stację radiolokacyjną, ale zdolny do wykonywania działań w trudnych warunkach atmosferycznych. Konstrukcja całkowicie metalowa: aluminium i stal.
Skrzydła o konstrukcji dwu dźwigarowej z dwoma dźwigarami pomocniczymi. Kąt skosu krawędzi natarcia wynosi 60 stopni. Zamontowane pod 0 stopni zaklinowania, mają ujemny wznos 2 stopnie. Skrzydła wyposażono w dwuczęściowe, jednoszczelinowe klapy z przesuwaną osią obroty, tzw. klapy poszerzacze, lotki i dwie pary kierownic aerodynamicznych. U nasady skrzydeł zamontowano dwa działka kal. 30 mm. W skrzydłach umieszczono zbiorniki paliwa. Pod skrzydłami zamontowano po jednym węźle uzbrojenia.
Kadłub o przekroju kołowym, rozpoczyna centralny chwyt powietrza z ruchomym stożkiem regulującym dopływ powietrza do silnika. Kabina jednoosobowa. Wystaje z obrysu kadłuba. Składa się ze stałego wiatrochronu wyposażonego w trzy okna, przednie kuloodporne z płaską szybą i ruchomej owiewki odsuwanej do tyłu ręcznie oraz zaopatrzonej w peryskop do obserwacji tylnej półsfery. Zastosowano okna przeciw pożarowe. Fotel pilota typu KS-2 ( kriesło Suchowo ). Na pewno ratuje pilota z wysokości 0 m., ale prawdopodobnie od prędkości ponad 150 km/h. Za kabiną umieszczono przedział dla wyposażenia, a dalej zbiorniki paliwa. W końcu umieszczono silnik. W tyle kadłuba na obwodzie umieszczono 4 hamulce aerodynamiczne, o kształcie zbliżonym do prostokąta. W tle kadłuba wygospodarowano miejsce na jeden spadochron hamujący.
Usterzenie poziome płytowe, o kącie skosu 55 stopni i grubości względnej od 6 do 7 %. Na końcach dodano masy przeciwflatterowe. Połówki usterzenia są zamienne. Usterzenie pionowe z podziałem na ster i statecznik.
Podwozie z kołem przednim. Wciągane i wypuszczane hydraulicznie. Przednia goleń wyposażona w tłumik drgań, który jednocześnie pełni rolę układu kierowania (skręcania) kołem. Wszystkie koła pojedyncze. Amortyzatory olejowo-pneumatyczne. Przednie podwozie chowa się w kierunku przodu i jest zakrywane dwoma symetrycznymi klapami. Główne w kierunku kadłuba, głównie do skrzydeł, a tylko częściowo do kadłuba. Opony maja stosunkowo dużą średnicę dla możliwości korzystania z lotnisk gruntowych i są wysoko ciśnieniowe. Rozstaw podwozia głównego wynosi 3,83 m.
Wyposażenie Su-7 BM.
Radiostacja UKF KSIU, 6-kanałowa. Radiostacja awaryjna. Radiokompas automatyczny. Odbiornik sygnałów radiolatarni. Urządzenie odzewowe swój-obcy SRO-2 M. Zestaw wyposażenia do lądowania bez widoczności ziemi. Urządzenia ostrzegającego Sirena. Radio-dalomierza. Pilota automatycznego dla każdej prędkości. Celownik optyczny ASP-5 ND sprzężony lub nie z dalmierzem radiolokacyjnym, o zasięgu 300 – 3 000 m.
Dla pilota wyposażenie tlenowe typu KKO-2 stosowane od wysokości 9 000 m. Instalacja tlenowa dostarcza tlen dla załogi zarówno przy szczelnej, jak i rozszczelnionej kabinie.
Instalacja hydrauliczna zdwojona służy do poruszania powierzchniami sterowymi. Trzecia instalacja chowania i wypuszczania podwozie, uruchamiania klap i steruje kołem przednim.
Instalacja pneumatyczna służy do hamowania kół, przeładowywania działek, uszczelniania kabiny, awaryjnego wypuszczania podwozia.
Źródłem prądu jest prądnica napędzana przez silnik i akumulatory. Instalacja głównie jednoprzewodowa prądu stałego i zmiennego. Przeznaczona jest do uruchamiania silnika, zasilania pomp paliwowych, przyrządów pilotażowo-radiowo-nawigacyjnych oraz oświetlenia samolotu.
Sterowanie usterzeniem płytowym, lotkami, sterem kierunku jest realizowane ze wspomaganiem w układzie bezzwrotnym oraz sztucznym czuciem na drążku sterowym. W układzie sterowania usterzeniem płytowym zastosowano stałe przełożenie między drążkiem a powierzchniami w stosunku 4:1. Przyjęty układ kinematyczny zapewnia skuteczne sterowanie zwłaszcza na małych wysokościach. W układzie sterowania kierunkowego zastosowano automat ARZ-1 usteczniający samolot kierunkowo przez samoczynne wychylanie steru proporcjonalnie do kątowej prędkości odchylenia.
Silnik Su-7 BM.
Stanowi turboodrzutowy, jednoprzepływowy, jednowałowy silnik A. M. Lulki AL.-7 F-1 o ciągu 1 x 68,65 kN. ( 1 x 7 000 kG. ) z dopalaniem 1 x 98,10 kN. ( 1 x 10 000 kG. ). Składa się on z 9-stopniowej sprężarki osiowej, pierścieniowo-dzbanowej komory spalania, 2-stopniowej turbiny, dopalacza i regulowanej dyszy. Silnik wyposażono w instalacje tlenową dla ułatwienia rozruchu na ziemi przy niskich temperaturach lub wysoko w powietrzu. Instalacja paliwowa mieści się w skrzydłach i kadłubie i wynosi 2 940 litrów. Można także podwieszać pod kadłubem lub skrzydłami 2 zbiorniki paliwa o pojemności 2 x 600 litrów.
Początkowo stosowano silnik AL.-7 F-1 ( TRD-31 ) o ciągu 1 x 66,64 kN. ( 1 x 6 800 kG. ) z dopalaniem 1 x 94,08 kN ( 1 x 9 600 kG. ).
Samolot może używać startowe rakiety prochowe SPRD-110 o ciągu 2 x 29,40 kN. (2 x 3 000 kG).
Uzbrojenie Su-7 BM. Stałe stanowią dwa działka NR-30 kal. 30 mm. 6 węzłów podwieszenia uzbrojenia ( 2 pod kadłubem i 2 pod skrzydłami ). Podstawowym środkiem bojowym są zasobniki UB-16-57U lub UB-32-56U odpowiednio z 16 lub 32 pociskami S-5 kal. 57 mm. Maszyna może zabrać do 750 kg bomb. Efekty użycia uzbrojenia są rejestrowane kamerą zamontowana w prawym skrzydle, w pobliżu kadłuba.
Wersja Su-7 BKŁ.
Zmiany w stosunku do samolotu Su-7 BM. Na skrzydłach wzmocniono kierownice aerodynamiczne. Pod skrzydłami pojawiły się montowane od 1969 roku, dwa dodatkowe węzły o udźwigu 2 x 250 kg. W kabinie zastosowano nowy fotel wyrzucany KS-4 klasy 0-140. Przednia pancerna szyba jest nieco cieńsza dla poprawy widoczności. Nieznacznie powiększono zapas wewnętrzny paliwa. Hamulce aerodynamiczne wzmocniono. Usterzenie pionowe nieznacznie przekonstruowano i wzmocniono. Podwozie otrzymało system z płazami. Lądowanie wspomagane teraz dwoma, a nie jednym spadochronem hamującym. Umieszczono je w zasobniku u podstawy usterzenia pionowego.
Silnik Su-7 BKŁ. Zespół napędowy to silnik AL.-7 F-1-250, którego resurs wydłużono do 250 godzin. Masa wynosi 2 103 kg. Zużycie paliwa 0,9 kg/kG/h. Zespół napędowy jest wspomagany przez przyspieszacze startowe SPRD-110 o ciągu 2 x 29,40 kN ( 2 x 2 998 kG ), jednak ich ciąg zależy temperatury zewnętrznej i wilgotności.
Wyposażenie Su-7 BKŁ. Półautomatyczny celownik ASP-PF-7, który w 70-tych latach zastąpiono nowszym ASP-PFM-7. Samolot ma teraz 6 węzłów uzbrojenia w układzie 2 x 2 x 2. Samolot może przenosić na węzłach wewnętrznych pod skrzydłami dodatkowe zbiorniki paliwa o pojemności 950 litrów. Teoretycznie do przebazowania samolot może zabrać 3 955 litrów w kadłubie + 3 100 litrów w 4 zbiornikach pod kadłubem, co daje razem 7 055 litrów. W użyciu są pewne ograniczenia; samolot może zabrać, albo tylko pociski, albo tylko bomby, gdyż wykorzystuje się te same połączenia elektryczne. W 70-tych latach wprowadzono do użytku nową wyrzutnię dla rakiet S-5, była to UB-32A-72 z 32 prowadnicami.
Także w 70-latach wszystkie wersje Su-7 zostały przystosowane do przenoszenia pod skrzydłem zasobnika zakłócającego typu SPS-141, SPS-142 i SPS-143 w zależności od przewidywanego zakłócanych częstotliwości.
Konstrukcja Su-7 U.
Podstawową różnicą jest zastosowanie kabiny dwuosobowej w układzie tandem. Kadłub jest dłuższy o 0,20 m. Na kadłubie umieszczono nadbudówkę w której umieszczono wyposażenie przeniesione zza kabiny pilota. Pomimo przebudowy kadłubowych zbiorników paliwa jego ilość jest niemal identyczna jak w wersji Su-7 BM.
Osłony kabin indywidualne są podnoszone w górę do tyłu pneumatycznie. Tylną kabinę wyposażono w składany peryskop. Jego lustra są wykonane z polerowanego metalu. Peryskop można używać do prędkości 600 km/h. (Wzmocniona wersja peryskopu jest używana do prędkości 850 km/h).
Załoga otrzymała specjalną wersję foteli wyrzucanych KS-4 U-22, zawsze odpalał się pierwszy fotel pilota, a zaraz potem instruktora, niezależnie od tego kto zainicjował opuszczenie samolotu.
Wzmocnieniu uległo podwozie ( często fatalnie traktowane przez młodych pilotów szczególnie podczas lądowań ) i jego hamulce. Przednia goleń podwozia wyposażona była w hamulce i mogła być sterowana hydraulicznie. Układ hamulcowy podwozia otrzymał instalację spryskującą piasty kół spirytusem, powodując ich efektywniejsze chłodzenie.
Wzrost masy całego samolotu spowodował ograniczenia w przenoszonym uzbrojeniu, maksymalny udźwig podwieszeń ograniczono do 2 500 kg, część maszyn nie otrzymała lewoskrzydłowego działka kalibru 30 mm. Pozostawiono jednak możliwość przenoszenia bomb jądrowych. Używany na szkolnym samolocie celownik to modyfikacja z S-7 BM oznaczona jako ASP-5ND-7U zastąpiona od 12 serii produkcyjnej nowszym ASP-PF-7U.
Dane T-T samolotów Su-7 B.
Opracował Karol Placha Hetman