Kraków 14 wrzesień 2018 rok
Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata w Polsce.
Po raz pierwszy mistrzostwa śmigłowcowe odbyły się w 1971 roku w RFN. Mistrzostwa są rozgrywane nieregularnie, ale organizatorzy starają się zachować cykl trzyletni. Polsce FAI przyznała organizację Śmigłowcowych Mistrzostw Świata dwukrotnie. Po raz pierwszy w 1981 roku w Piotrkowie Trybunalskim, a po raz drugi w 2015 roku Zielonej Górze.
IV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata. 1981 rok.
W 1981 roku w Piotrkowie Trybunalskim odbyły się IV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata. Impreza ta jak żadna inna odbiła się szerokim echem w całej Polsce. Głównym powodem było to, że zorganizowano ją w niezwykłym dla Polski okresie historii, bo pomiędzy podpisaniem Porozumień Sierpniowych i legalizacji związku zawodowego Solidarność (1980 rok), a wprowadzeniem przez juntę wojskową generała Wojciecha Jaruzelskiego, stanu wojennego. Czyli w czasie szesnastu miesięcy oddechu dla zniewolonego narodu. Tak się złożyło, że w zawodach wzięły udział najsilniejsze państwa z obu stron żelaznej kurtyny. Wówczas rozmawialiśmy między sobą, że było to pierwsze niekrwawe spotkanie Układu Warszawskiego z paktem NATO w Polsce. Te zawody to był pierwszy Air Show na Polskim niebie, choć nazwa ta wówczas się nie pojawiła. W każdym razie do PRL zawitał wielki świat.
Trochę historii przed zawodami w Piotrkowie Trybunalskim.
I 16-19.09.1971r. Buckeburg (RFN).
Startowały 32 załogi: 13 z RFN, 10 z UK, 2 z USA, 1 z Kanady, 6 załóg mieszanych z osobami z: Austrii, Belgii, Brazylii, Danii, Holandii, Kolumbii, Luksemburga, RFN, UK. Wśród zawodników było 5 kobiet.
Śmigłowce: Brantly B-2 B, Hughes 269 A, Hughes 300, Hughes 500, Bell 47 G-2, Bell 206 A, Bell UH-1 D, Scout AH-1, Sioux AH, Alouette II, Bristol 171 Sycamore, Sikorsky S-58.
Konkurencje: 1 Zlot na punktualność, 2 Slalom, 3 Symulowana akcja ratownicza, 4 Pilotaż precyzyjny, 5 Przelot nawigacyjny.
Wyniki: pierwsze trzy miejsca zajęły załogi z RFN, na samolotach Alouette II, Bell 47 G-2 i Hughes 500. Najlepsza załoga kobieca zajęła 8 miejsce.
II 23-29.07.1973r. Middle Wallop (UK).
Startowało 31 załóg: Austria, RFN, USA, CCCP, UK.
Śmigłowce: Alouette II, Alouette III, Augusta-Bell 47 G-2, Skeeter, Wesser 1, Whirlwind 10, Hughes 300, Hughes 500, Brantly B-2 B, Enstrom F-28 A, Bell 206 B, Bell Jet Ranger, Mil Mi-1.
Konkurencje: 1 Zlot na punktualność, 2 Przelot nawigacyjny, 3 Manewry precyzyjne, 4 Symulowana akcja ratownicza, 5 Pilotaż dowolny.
Wyniki: 1 miejsce CCCP, Mil Mi-1, 2 miejsce UK, Whirlwind 10, 3 miejsce Austria, Alouette III. Najlepsza załoga kobieca zajęła 14 miejsce.
III 30.07-05.08.1978r. Witebsk (CCCP).
Startowały 34 załogi: 11 z CCCP, 5 z Polski, 5 z USA, 5 z Węgier, 4 z UK, 4 z RFN. Było 11 załóg kobiecych: 7 z CCCP, 3 z USA, 1 z Polski.
Śmigłowce: Mil Mi-1, PZL Mi-2, Ka-26, Bolkow Bo-105, Bell UH-1, Bell Jet Ranger III, Hughes 500 D.
Konkurencja: 1 Lot precyzyjny, 2 Lot nawigacyjny „Wizyta”, 3 Lot nawigacyjny „Trójkąt”, 4 Slalom, 5 Lot dowolny. Ostatnia konkurencja była oceniana osobno.
Wyniki: trzy pierwsze miejsca zajęły załogi z CCCP na śmigłowcach Mi-1 (1, 3) i Mi-2 (2). W 5 konkurencji zwyciężył Karl Zimmerman (RFN) na Bo-105.
Były to pierwsze mistrzostwa śmigłowcowe w których wzięły udział załogi Polskie. Polacy wypadli całkiem dobrze. 14 miejsce zajął Stanisław Kacperek, 16 L. Malinowski, 18 K. Kaczanowski, 23 A. Przydatek, 24 J. Lewandowski. Wszyscy na śmigłowcach PZL Mi-2. Drużynowo Polska zajęła 4 miejsce.
IV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata.
Pierwotnie zawody miały się odbyć w Krakowie. Jednak bliskość kombinatu hutniczego imieniem Lenina w Nowej Hucie z „rozgrzanymi” wolnością robotnikami, spowodowała, że komuniści postanowili przenieść zawody w bardziej „spokojne” miejsce. Brano pod uwagę Świdnik, także mocno antykomunistyczny. Za Piotrkowem Trybunalskim przeważyły względy logistyczne; centrum Polski i dobra komunikacja. Była już trasa tak zwana Gierkówka.
Trzeba przyznać, że komuniści stanęli na wysokości zadania i zorganizowali imprezę na wysokim poziomie. Nie żałowali funduszów. W TV, radiu i prasie, nie brakowało obszernych relacji. Załogi zagraniczne pozytywnie wyrażały się o organizacji imprezy. Zaimponowało im otwarcie. Pozytywnie wyrażali się o warunkach. Mieli uwagi do poślizgów czasowych i, że nawet po briefingu były jeszcze niejasności. Jednym słowem briefing pozostawiał dużo do życzenia. Przynajmniej w pierwszych dniach mistrzostw. Podczas imprezy królowały znaczki Solidarności, wymieniane za puszki Coca-Coli i gumy balonowej. Jednak bliskich kontaktów nie nawiązano - to jeszcze nie był ten czas.
Ekipa z USA przybyła do Polski przywożąc pięć śmigłowców na pokładzie największego samolotu transportowego Lockheed C-5 A Galaxy, który wylądował na Lotnisku Okęcie. Amerykanie nawet zapraszali Polaków, ekipy telewizyjne, dziennikarzy do zwiedzania maszyny w środku. Jednak wejścia do samego kokpitu zakazał … Polski oficer wywiadu. Do dzisiaj nie wiemy dlaczego? Bał się, że zobaczymy przepaść między techniką Zachodnią, a jedynie słuszną z CCCP.
Stadion w Piotrkowie Trybunalskim.
Ceremonię otwarcia, a także ostatnią konkurencję i ceremonię zakończenia zorganizowano na stadionie XXXV-lecia PRL przy ówczesnej ulicy Żarskiego, obecnie Romana Dmowskiego. Budowę stadionu przy ulicy Nowej (później Żarskiego, obecnie Romana Dmowskiego) w Piotrkowie Trybunalskim rozpoczęto w 1967 roku. Był to stadion klubu sportowego Piotrcovii. Budowę stadionu ukończono dopiero w 1974 roku. Stadion mógł pomieścić wówczas 6 000 widzów. Z początkiem 1979 roku zdecydowano, że będą tutaj Centralne Dożynki. W ciągu pół roku stadion rozbudowano do pojemności 19 000 widzów. Nadano mu wówczas imię XXXV-lecia PRL. W 1981 roku stadion był areną IV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata. Stadion dwukrotnie gościł również finał piłkarskiego Pucharu Polski (22 czerwca 1983 roku: Lechia Gdańsk – Piast Gliwice 2:1 i 23 czerwca 1991 roku: GKS Katowice – Legia Warszawa 1:0) i jeden raz spotkanie o Superpuchar Polski (22 lipca 1988 roku: Górnik Zabrze – Lech Poznań 2:1). Już w 1999 roku zmieniono plan zagospodarowania terenu. Obszar stadionu przeznaczono na centrum handlowe. W 2003 roku zespół piłkarski Piotrcovia przeniesiono do Szczecina, a stadion rozebrano. Ostanie jego trybuny zdemontowano w 2005 roku.
Lotnisko w Piotrkowie Trybunalskim.
Lotnisko przed imprezą poddano gruntownej modernizacji. Budynek aeroklubowy dworca lotniczego wyremontowano. Jego pomieszczenia dostosowano do zawodów. Dobudowano pawilon gastronomiczny, który później stał się stołówką pracowniczą, a obecnie jest restauracją. Uruchomiono kiosk RUCH-u, sklep Pewex i pocztę. Wówczas na Lotnisku był tylko jeden hangar. Ten łukowaty od strony miasta. Usunięto z niego samoloty i szybowce, a pod sufitem umieszczono siatkę maskującą. Zainstalowano niezbędny sprzęt: krzesła i stoły i w ten sposób stworzono salę odpraw, tak zwanych briefingów. Stojankę dla śmigłowców zawodników zlokalizowano w południowo-zachodniej części pola wzlotów, równolegle do ulicy Przemysłowej. W północno-wschodniej części Lotniska zorganizowano wystawę produktów WSK PZL Świdnik, który to zakład był współorganizatorem mistrzostw.
Na czas zawodów cały teren Lotniska ogrodzono siatką, którą normalnie w zimie ustawiało się wzdłuż dróg na polach, aby śnieg nie zawiewał jezdni. Utworzono dodatkowe patrole MO i ORMO, które całymi dniami i nocami strzegły obiektu. Ulicę Przemysłową przy Lotnisku, zamknięto dla ruchu kołowego. Wpuszczano tylko pojazdy i osoby z przepustkami. Dla publiczności wydzielono niewielki plac od strony północnej Lotniska.
IV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata odbyły się w dniach 14-23 sierpień 1981 roku. Zgłoszenie wysłały 42 załogi: 2 z Francji, 7 z CCCP, 8 z Polski, USA, 9 z RFN, UK.
Śmigłowce: Gazelle, Enstrom, Hughes 369 D, Squirrel, Bell UH-1, Bell 206 L, Bell OH-58, Alouette II, Robinson R-22, Bo-105, PZL Mi-2, Mil Mi-1 MU.
Program mistrzostw:
1 dzień - 14.08.1981r. piątek - przybycie uczestników.
2 dzień - 15.08.1981r. sobota - kontrola śmigłowców i oblot rejonu lotniska.
3 dzień - 16.08.1981r. niedziela - otwarcie mistrzostw i 1 konkurencja - Zlot i akcja ratownicza.
4 dzień - 17.08.1981r. poniedziałek - 2 konkurencja - Manewry precyzyjne.
5 dzień - 18.08.1981r. wtorek - 3 konkurencja - Przelot nawigacyjny.
6 dzień - 19.08.1981r. środa - 4 konkurencja - Slalom.
7 dzień - 20.08.1981r. czwartek - 5 konkurencja nieobowiązkowa - Pilotaż dowolny.
8 dzień - 21.08.1981r. piątek - przerwa, a właściwie dzień rezerwowy.
9 dzień - 22.08.1981r. sobota - zakończenie mistrzostw.
10 dzień - 23.08.1981r. niedziela - odjazd (odlot) uczestników.
Zakwalifikowano 40 załóg, 80 zawodników. Konkurencje rozgrywano na Lotnisku Piotrków Trybunalski oraz na stadionie XXXV lecia PRL w Piotrkowie Trybunalskim. Ostatecznie do konkursu przystąpiło 39 załóg, łącznie 78 zawodników z USA, RFN, Francji, Wielkiej Brytanii, CCCP i Polski. Pełne, 8-załogowe reprezentacje wystawiły: USA i Polska (po 16 zawodników), 7-załogowe – CCCP, RFN i UK (po 14 zawodników), 2 załogi Francja (4 zawodników). Były załogi męskie i kobiece. Kobiece były cztery. Trzy z CCCP i jedna z Polski. Każda załoga składała się z pilota i nawigatora.
Polskie załogi:
Śmigłowiec Mi-2 nr 51 - Zdzisław Treder, A. Sawicki.
Śmigłowiec Mi-2 nr 51 - R. Kasperek, K. Grzesiczak.
Śmigłowiec Mi-2 nr 52 - Zbigniew Domina, Andrzej Górnicki.
Śmigłowiec Mi-2 nr 52 - Teresa Ćwik-Maszczyńska, Anna Iwańska.
Śmigłowiec Mi-2 nr 53 - Kazimierz Jakubiszak, Jan Kwaśniak.
Śmigłowiec Mi-2 nr 53 - K. Wojnicz, J. Janukowicz.
Śmigłowiec Mi-2 nr 54 - Zbigniew Olszewski, Bogusław Kowalówczan.
Śmigłowiec Mi-2 nr 54 - Artur Szarawara, Henryk Moryc.
Dyrektorem imprezy był płk. pilot Alojzy Górny. Było 25 sędziów. Imprezę obsługiwało 80 dziennikarzy, z czego 28 zagranicznych, w tym 22 z USA. Na specjalnym wysięgniku samochodowym z kosza filmowano zmagania zawodników.
Ceremonię otwarcia zawodów w dniu 16 sierpnia 1981 roku, bezpośrednio oglądało 17 000 widzów z kraju i zza granicy. Byli przedstawiciele Komisji Wiropłatowej FAI (Międzynarodowa Federacja Lotnicza) z jej prezydentem Ralphem P. Alexem oraz Charles Marchetti, Joe Mashman i Siergiej Sikorsky. Charles Marchetti to twórca całej rodziny śmigłowców Alouette. Joe Mashman to pilot doświadczalny zakładów Bell, później był prezydentem National Helicopter Club. W powietrzu spędził 18 000 godzi. Siergiej Sikorsky to syn konstruktora Igora Sikorskiego.
Ceremonię rozpoczęto punktualnie o godzinie 10:00. Na stadion w rytmie marsza, weszła Orkiestra Reprezentacyjna Wojsk Lotniczych. Potem rozpoczęła się defilada ekip. Każdą ekipę poprzedzała dziewczyna w stroju ludowym z Ziemi Piotrkowskiej, niosąca tablicę z nazwą kraju. Dalej maszerowali chorążowie niosący flagi narodowe swoich krajów; Petit Prestont - Francja, Harald Fritsche - RFN, Morten Meng - USA, Clive Samuels - UK, Walery Smirnow - CCCP, Zdzisław Treder - Polska. Przemówienie otwarcia wygłosił wojewoda piotrkowski Włodzimierz Stefański. W imieniu rządu PRL przemawiał generał dywizji pilot Jan Raczkowski. Były także przemówienia gości zagranicznych. Musztra paradna Orkiestry zakończyła oficjalne otwarcie. Potem zaczęła się część lotnicza. Byli modelarze z modelami na uwięzi i swobodnie latające. Następnie były skoki spadochronowe z opóźnionym otwarciem ze śmigłowca PZL Mi-2. Późnej akrobację wykonał pilot akrobacyjny Jerzy Makula na samolocie Zlin 526 AFS. Był start balonu Canon na ogrzane powietrze, który pilotował Stefan Makne. Ceremonia otwarcia przypominała rozpoczęcie olimpiady. Była podniosła i z klasą.
Pierwszą konkurencję rozegrano popołudniu w niedzielę. Udało się zdążyć z rozegraniem konkurencji przed wieczorem, bo wówczas nad Piotrków Trybunalski przyszła burza i ulewa.
Pierwsza konkurencja 16 sierpień 1981 rok. niedziela.
Zlot i akcja ratunkowa.
Wygrali ex aequo Donne JAWKES i Robert STOLWORTHY, USA, 200 punktów, Irvin STARROCK i Robert MULLER, USA, 200 punktów. Wszyscy ci lotnicy na co dzień służyli w bazie w Alabamie, USA.
Konkurencja trwała od godziny 12:00 do 15:30. Załoga startowała z Lotniska i miała do pokonania 70 km wyznaczonej trasy, którą należało pokonać na pułapie 150 m bez zatrzymywania się i wężykowania. Załogi musiały się zjawić nad bramką mety, na stadionie, o dokładnie wyznaczonym czasie, plus-minus 60 sekund. Teraz było wstawianie butelki szampana uwieszonej na lince do otworu o wielkości 40 cm x 40 cm. Otwór znajdował się w daszku złożonym z dwóch płyt o wymiarach 2,0 m x 2,0 m. Na to zadanie były 3 minuty. Niektórzy nazwali to zadanie „Szampańską pomocą”.
Druga konkurencja 17 sierpień 1981 rok. poniedziałek.
Manewry precyzyjne. Lot śmigłowcem po określonym torze o długości 200 m i manewry śmigłowcem ze zwrotami śmigłowca w miejscu o 360 stopni i 90 stopni, z utrzymaniem stałej wysokości od 2 do 3 m. Na zakończenie lotu precyzyjne lądowanie w określonym punkcie z jednokrotnym podejściem.
Wygrało ex aequo; dziesięć załóg, które nie popełniły błędu i zmieściły się w limicie czasu zdobywając po 200 punktów.
Po nocnych burzach i deszczu, rano już nie padało, ale się schłodziło i wiał wiatr, 7-8 m/s. O godzinie 9:00 na Lotnisku odbył się briefing, a w jego trakcie losowanie miejsc startowych. I tak jak w dniu poprzednim nr 1 przypadł Polskiej załodze. Start do konkurencji nastąpił o godzinie 11:30. Po pierwszych próbnych startach załogi zasugerowały sędziom obrócenie pola konkurencji o 180 stopni (z wiatrem pierwszy etap), co uczyniono. Ostatecznie start nastąpił o 14:45.
Manewr precyzyjny odbywał się w kwadracie o bokach 50 m i korytarzu dolotowym o długości 20 m, umieszczonym pod kątem 45 stopni do kwadratu. Lot wykonywano na wysokości od 0,5 m do 2,5 m. Tę wysokość kontrolowano przy pomocy odpowiedniej długości linek. Śmigłowiec leciał wytyczonym korytarzem o szerokości 1 m: przodem, bokiem, tyłem i skośnie. Był limit czasu, 3 minuty 30 sekund. Punkty karne były za: niewłaściwą wysokość, niewłaściwą kolejność wykonywania zadania, odchylenie śmigłowca od właściwej pozycji o ponad 30 stopni, opuszczenie korytarza, przekroczenie czasu.
Trzecia konkurencja 18 sierpnia 1981 rok. wtorek.
Przelot nawigacyjny zużyciem wyłącznie map. Zaznaczenie na mapie dziesięciu punktów przedstawionych na zdjęciach. Obowiązkowe punkty zwrotne. Ograniczony czas.
Wygrali; Konrad HANNES i Gothar OEHLER RFN.
To był Polski dzień. Co prawda wygrała załoga z RFN, ale miejsca od 2 do 7 i 9 zajęły Polskie załogi. Na drugim miejscu były panie Teresa Ćwik-Maszczyńska i Anna Iwańska. Tragicznie wypadli zawodnicy z CCCP. Pierwsza załoga była na 18 miejscu.
Od rana była ładna pogoda. Świeciło słońce. Niebo było bezchmurne. O godzinie 9:00 odbył się briefing. Start o godzinie 10:30. Każdy lot trwał około 90 minut. Po locie załogi były izolowane, aby nie przekazywały informacji innym. Wstępne wyniki było około godziny 16:00. Wieczorem były już oficjalne.
Czwarta konkurencja 19 sierpnia 1981 rok. środa.
Slalom. Start z pustym pojemnikiem na wodę (wiadrem) umocowanym na końcu liny trzymanej przez operatora wychylonego przez drzwi na śmigłowcu. Trzeba nabrać wodę z beczki. Przelot przez 10 bramek o szerokości 1 metra, w odpowiedniej kolejności. Na końcu postawienie wiadra na stole. Ograniczony czas przelotu.
Wygrał ex aequo; trzy załogi z USA, CCCP, Polski. Po 200 punktów. Ogólnie Polskim załogom poszło słabo. W tej konkurencji drużynowo zajęliśmy ostatnie miejsce.
Briefing o godzinie 9:00. Start o godzinie 12:00. Slalom odbył się w wyznaczonym prostokącie o wymiarach 200 m x 120 m. Korytarz wlotowy 20 m i korytarz wylotowy 30 m. Czas lotu 4 minuty. Na końcu okrągły stół o średnicy 1 m z białym środkiem o przekątnej 20 cm. W prostokącie ustawiono 12 bramek, ograniczonych słupkami o wysokości 2 m i rozstawie 1 m. Bramki były ponumerowane na szkicu i miały wskazany kierunek przelotu. Wiadro o wadze 5 kg, uwieszone na 5 m lince trzymanej przez operatora. Woda już przed startem była nalana do wiadra i całość zważona. Za każdy ubytek wody 50 gramów był 1 punkt karny.
Piąta konkurencja 20 sierpień 1981 roku. czwartek.
Piąta konkurencja o puchar Rosemary Rose nieobowiązkowa była indywidualna. Na pokładzie był tylko pilot. Była to wolna akrobacja. Zwycięzcą został Karl Zimmermann z RFN startujący na śmigłowcu Bolkow Bo-105. To wówczas po raz pierwszy w Polsce można było zobaczyć pętlę i beczkę wykonaną na tym śmigłowcu. Zresztą jedyny śmigłowiec, który to może wykonać. Karl Zimmermann jest jedynym pilotem w Europie, który wykonuje regularną pętlę. W 2015 roku stwierdził on, - „Że jeszcze w USA są dwaj piloci, którzy to potrafią, a w Rosji wszyscy.” Inny pilot powiedział – „Teraz (2016 rok) w Rosji, każdy pilot śmigłowcowy umie wykonać pętlę – tylko kończy ją pod ziemią.”
Zakończenie.
Trzeba dodać, że ceremonia zamknięcia zawodów, w dniu 22 sierpnia 1981 roku, odbyła się także na stadionie. Obie imprezy komentował Tadeusz Sznuk, pilot, dziennikarz i konferansjer. Byli też twórcy naukowego programu telewizyjnego Sonda, panowie Andrzej Kurek i Zdzisław Kamiński. Filmowali oni zmagania załóg i przedstawili je w kolejnym swoim programie.
Mistrzami świata, indywidualnymi i drużynowymi, zostali Amerykanie. W ogóle Amerykanie robili na wszystkich duże wrażenie. Z Warszawy do Piotrkowa Trybunalskiego przelecieli zwartą formacją śmigłowców. Za najładniejszą i najsympatyczniejszą uczestniczkę mistrzostw, akredytowani przy imprezie dziennikarze uznali Polkę, Annę Iwańską. Z kolei największego pecha miał Bernd Wunderlich z RFN, ówczesny mistrz świata w modelarstwie, który w Piotrkowie rozbił swój mistrzowski model śmigłowca “Bell Jet Ranger”.
Amerykańscy piloci wygrali indywidualnie i drużynowo. Jednak najwięcej medali z Piotrkowa wywieźli przedstawiciele RFN – 1 złoty w locie dowolnym, 2 srebrne w klasyfikacji załóg i drużynowo oraz 2 brązowe w klasyfikacji załóg i w locie dowolnym. Zaskoczeniem był tylko jeden medal ekipy CCCP - srebrny w konkurencji lotu dowolnego. Ale większe było zaskoczenie, że w ogóle pilot z CCCP go zdobył. Jego Mil Mi-1 ledwo kołysał się na niebie. Była to przepaść między Bolkow Bo-105. Chyba jury zrobiło mały przekręt, aby „nasi bracia” nie wyjechali bez medalu i nie było konfliktu dyplomatyczno-partyjnego.
Wszystkie śmigłowce biorące udział w zawodach były wojskowe, choć niektóre były pomalowane w barwy cywilne. Były śmigłowce: Bell 205, Bell 206, Mil Mi-1, PZL Mi-2, Alouette II, AB-206 Jet Ranger III, Hughes-500D, Gazelle, Enstrom F-28, Bolkow Bo-105. W Piotrkowie Trybunalskim zaprezentował się w blado pomarańczowych barwach jeden z dwóch wyprodukowanych w Świdniku w 1978 roku dla potrzeb Instytutu Ekologii Akademii Nauk śmigłowców Mi-2 SP-SPT. Łącznie zawodnicy mieli 30 śmigłowców.
Klasyfikacja generalna Polaków:
4 miejsce Artur Szarawara, Henryk Moryc.
9 miejsce Zbigniew Domina, Andrzej Górnicki.
11 miejsce Zdzisław Treder, A. Sawicki.
12 miejsce K. Wojnicz, J. Janukowicz.
15 miejsce Zbigniew Olszewski, Bogusław Kowalówczan.
20 miejsce R. Kasperek, K. Grzesiczak.
23 miejsce Teresa Ćwik-Maszczyńska, Anna Iwańska.
25 miejsce Kazimierz Jakubiszak, Jan Kwaśniak.
Klasyfikacja drużynowa.
1 USA, 2 RFN, 3 Polska, 4 CCCP, 5 UK.
XV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata. 2015 rok.
XV Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata odbyły się w Zielonej Górze. Po 34 latach impreza ta powróciła do Polski. Głównymi organizatorami był Aeroklub Zielonogórski i Stowarzyszenie Helisport. Miejscem imprezy było Lotnisko Przylep.
Impreza trwała od 13 sierpnia 2015 roku do 16 sierpnia 2015 roku. Była połączona z Piknikiem Śmigłowcowym.
W zawodach zgłoszono blisko 60 załóg. Ostatecznie udział wzięło 46 drużyn z 13 krajów: m.in., Niemiec, Austrii, Ukrainy, Białorusi, Wielkiej Brytanii, Rosji, Chin i Makao. Polska wystawi cztery ekipy, w tym jedną żeńską. Polskę reprezentowali: Maria Muś i Magdalena Woch, bracia Marcin i Michał Szamborscy, Maciej Węgrzecki i Jakub Malec oraz Jędrzej Wiler i Jacek Ciszewski.
Program 15. Śmigłowcowych Mistrzostwa Świata FAI i "Pikniku śmigłowcowego":
Czwartek, 13 sierpnia, Godz. 9-18 - konkurencja 1: Nawigacja.
Piątek, 14 sierpnia, Godz. 10-12:30 - konkurencja 2: Latanie precyzyjne. Godz. 14:30 -17 - konkurencja 3: Fender rigging.
Sobota, 15 sierpnia, Godz. 12 - otwarcie pikniku. Godz. 13-14 - pokazy śmigłowcowe (Slalom) – konkurencja 4. Godz. 14-16 - pokazy śmigłowcowe zaproszonych uczestników (wojsko, straż graniczna, policja). Godz. 16-18 - pokazy śmigłowcowe (Freestyle) – konkurencja 5. Godz. 18 - zakończenie pikniku.
Niedziela, 16 sierpnia, Godz. 12 - otwarcie pikniku - strefa gastronomiczna i rekreacyjna. Godz. 12-14 - pokazy śmigłowcowe (Wyścigi Równoległe) – konkurencja 6. Godz. 14-16 - pokazy śmigłowcowe zaproszonych uczestników (wojsko, straż graniczna, policja). Godz. 16 - ceremonia wręczenia nagród. Godz. 18 - zakończenie pikniku.
5 i 6 konkurencja były oceniane osobno i nie wchodziły do klasyfikacji generalnej. Do klasyfikacji generalnej brano pod uwagę punkty z czterech konkurencjach - nawigacji, lataniu precyzyjnym, fender rigging i slalomie. W stosunku do 1981 roku różniły się one trochę i były trudniejsze.
Mimo dużo większej liczby załóg czas imprezy był krótszy. W jednym dniu rozgrywano po dwie konkurencje. Znacznie większa była liczbą sędziów i równolegle startowało kilka załóg.
Zgodnie z oczekiwaniami najcenniejsze trofea zgarnęli zawodnicy z państwa moskiewskiego. Wygrali Maxim Sotnikov i Oleg Puajukas uzyskując 1 194,1 pkt. na 1 200 możliwych. Kolejne stopnie podium zajęli ich rodacy Viktor Korotaev i Vladimir Ziablikov oraz Aleksei Maiorov i Sergei Kostin.
Najwyżej sklasyfikowani Polacy, bracia Marcin i Michał Szamborscy, zajęli doskonałe 8. miejsce (1 150 punktów). Piloci Jędrzej Wiler i Jacek Ciszewski zajęli 32. Miejsce.
W klasyfikacji drużynowej wygrali oczywiście zawodnicy z państwa moskiewskiego. Polska kadra śmigłowcowa zajęła z kolei doskonałe 5. miejsce.
Skoczek narciarski Thomas Morgenstern z Austrii wystartował w mistrzostwach jako jeden z pilotów. Zajął 21 pozycję w klasyfikacji indywidualnej. Thomas wygrał klasyfikację juniorów czyli pilotów z nalotem nie większym niż 250 godzin.
Rozegrane konkurencje.
Konkurencja 1: Nawigacja. wygrali; Viktor Korotaev/Vladimir Ziablikov, Rosja, 299,7 pkt.
Konkurencja 2: Latanie precyzyjne "fender". wygrali; Elena Zhuperina, Nikolay Rodionov, Rosja, 300 pkt.
Konkurencja 3: "lot precyzyjny". wygrali; Alexander Zhuperin/Nikolay Burov, Rosja, 300 pkt.
Konkurencja 4: "slalom". wygrali; Viktor Degtyar/Petr Vasiliev, Rosja, 298,9 pkt.
Konkurencja 5: dodatkowa "freestyle". Wygrał Siegfried Schwarz Austria 180,0 pkt.
Konkurencja 6: wyścig równoległy był bardziej pokazem niż konkurencją.
Opracował Karol Placha Hetman