Sochaczew 2009-07-22
Lotnisko Sochaczew
Lotnisko Sochaczew - podstawowe informacje.
Lotnisko leży w Województwie Mazowieckim, na terenie miejscowości Bielice, przy drodze krajowej Nr 50, w odległości 5 km od centrum Sochaczewa.
Lotnisko Sochaczew-Bielice jest lotniskiem wojskowym wpisanym do rejestru pod kodem EPSO. Współrzędne geograficzne to; szerokość 52,11 N długość 20,17 E. Leży na wysokości 79 - 92 m npm. Zajmuje powierzchnię 660 hektarów i przez to należy do jednych z największych obszarowo w Polsce. Wyposażone jest w DS (RWY) o długości 2 500 m i szerokości 60 m, z nawierzchnią asfaltowo-betonową. Kierunek 10/28, czyli wschód-zachód (E-W). Lotnisko posiada także gruntową DS o wymiarach 2 500 m x 260 m.
Od 1998 roku, nie stacjonują na nim żadne samoloty, lecz pełni w dalszym ciągu funkcje wojskowe. Stacjonuje tutaj 5, 61, 63 Dywizjon Rakietowy OP, z zestawami rakiet typu Newa. Jednostki te wchodzą w skład 3 Warszawskiej Brygady Rakietowej OP. Od wielu lat czynione są starania o powstanie portu lotniczego, o czym piszemy poniżej.
Miejscowość Sochaczew.
Sochaczew jest Miastem, Gminą i Powiatem w Województwie Mazowieckim. Należy do najstarszych miast na Mazowszu. Położone jest na Równinie Łowicko – Błońskiej w widłach rzek; Bzura, Pisia i Utrata. Leży pomiędzy dużymi kompleksami leśnymi; Puszczą Kampinoską, Puszczą Bolimowską i lasami Młodzieszyna. Jego nazwa pochodzi od narzędzia rolniczego zwanego sochą, czyli poprzednika pługa. Ewentualnie od słowa sochacze, czyli suche gałęzie.
Początkiem grodu była osada targowa istniejąca już w XI wieku, leżąca na skrzyżowaniu szlaków handlowych i komunikacyjnych. Pierwsze wzmianki o Sochaczewie pochodzą z 1138 roku, wtedy to w klasztorze Benedyktynów (Poświętne) umarł Książę Władca Polski Bolesław Krzywousty i został pochowany w katedrze w Płocku. Następna wzmianka pochodzi z 1221 roku, kiedy to osada miała już gród obwarowany drewno-ziemny i była już siedzibą kasztelańską. Pełniła rolę administracyjno-handlową. W XII wieku zbudowano pierwszy kościół farny i kościół oo. Dominikanów, obie budowle konsekrowane były w 1257 roku, przez biskupa Płockiego. W 1286 roku, gród i osada zostały zniszczone w czasie najazdów Litwinów i Rusinów. Murowany zamek powstał w XIV wieku. Rangę Sochaczewa podkreślił książę Siemowit III. W 1377 roku, w zamku sochaczewskim zwołał on zjazd książąt i wielmożów mazowieckich, na którym ustanowiono zbiór praw zwany Statutami Mazowieckimi lub Sochaczewskimi. Od XIV wieku, Sochaczew występuje jako stolica ziemi sochaczewskiej.
W 1323 roku, Sochaczew uzyskał prawa miejskie. Lokacja nastąpiła na prawie chełmińskim. W 1410 roku, przeszły przez Sochaczew Wojska Polskie, pod wodzą Króla Władysława Jagiełły, w drodze pod Grunwald.
Śmierć ostatniego z linii panujących tutaj Piastów, Siemowita VII spowodowała wcielenie miasta i ziem do Korony w dniu 4.02.1476 roku, przez Króla Kazimierza Jagiellończyka. Miasto otrzymało nowe prawa; handlu i organizowania jarmarków. W mieście były 22 bractwa cechowe. W 1476 roku, działał na rzece Bzurze królewski młyn posiadający 6 kół wodnych. W 1478 roku, zakończono budowę kościoła parafialnego św. Wawrzyńca i św. Marii Magdaleny na Poświętnem, a w 1487 roku, drewnianego budynku szpitala i kościoła św. Ducha założonego w 1457 roku.
Pomimo pomyślnego rozwoju miasta w XV i XVI wieku, następowały uciążliwe kataklizmy, w postaci pożarów lub epidemii. Jednym z pierwszych odnotowanych był pożar w 1461 roku, kiedy to spłonęła większość miasta. Później kolejno były pożary w: 1506r., 1539r., 1590r. (całe miasto), 1618r. (połowa miasta) oraz w 1644 roku.
W rejestrze poborowym z 1563 roku, wymieniono 17 kupców i kramarzy, 211 rzemieślników 13 specjalności (60 piekarzy, 39 szewców, 20 kuśnierzy, 18 krawców, 24 sukienników). Sochaczew był wtedy znanym ośrodkiem produkcji sukna. Przez drewniany most na Bzurze, na trasie do Wyszogrodu i Płocka, w 1564 roku, przejechało 1 900 koni kupieckich. W 1570 roku, w Sochaczewie były trzy murowane budynki – 2 kościoły i jedna kamienica. Łącznie w mieście były 394 domy w tym 336 mieszczańskich, 58 kościelnych, szlacheckich i starościńskich. Szacuje się że Sochaczew miał wtedy 3 000 mieszkańców i był otoczony drewnianym wysokim parkanem.
Dobra passa miasta skończyła się w lipcu 1590 roku, wybuchem wielkiego pożaru, który strawił 129 domów z 329. W 1609 roku, zbudowano drewniany klasztor ss. Dominikanek. W 1618 roku, kolejny wielki pożar strawił połowę pozostałych domów, kościół parafialny, kościół i klasztor Dominikanów. W 1630 roku, w mieście było tylko 110 domów. W 1644 roku, wybuch kolejny pożar i ponownie spłonął kościół i klasztor Dominikanów.
Do dalszego upadku miasta przyczynili się Szwedzi, zajmując Sochaczew w dniu 5.09.1655 roku. Zamek i miasto zostały spalone i zburzone, a ludność wymordowana. W 1674 roku, było zaledwie 155 mieszkańców. Podobnie Szwedzi postąpili z miastem w 1661 roku, kiedy zamieszkałych było tylko 13 domów.
Druga połowa XVII wieku, jak i początek XVIII wieku, nie były zbyt szczęśliwym okresem dla całej Rzeczypospolitej Polski. Epidemie chorób i III wojna północna, w której Polska de facto nie brała udziału, ostatecznie wykrwawiły naród i dobiły tak już mocno nadwerężoną gospodarkę kraju.
Ożywienia na ziemiach Polskich rozpoczęło się w połowie XVIII wieku. W Sochaczewie zaakcentowano ten fakt poprzez fundację budowli kościelnych. W latach 1748-1755, zbudowano klasztor i kościół ss. Dominikanek. Natomiast w latach 1760-1784, kościół oo. Dominikanów został przebudowany w stylu barokowym i postawiono murowany klasztor. Zrujnowany zamek mieścił archiwa sądu grodzkiego. Ulice miasta nie posiadały bruku. Tylko ul. Wodna i częściowo rynek były brukowane. W mieście nie było apteki ani szkoły. Chłopców uczyli księża i organiści. Burmistrz miasta nie umiał czytać i pisać.
Niestety, II połowa XVIII wieku, była również schyłkiem państwowości Rzeczypospolitej Polski, których źródła znajdziemy w wojnach północnych. W 1769 roku, miejscowa szlachta przystąpiła do Konfederacji Barskiej. W 1793 roku, dwaj zaborcy porozumieli się co do przeprowadzenia II rozbioru Polski. W wyniku postanowień traktatu, granica Królestwa Pruskiego oparła się na rzecze Bzura. Pomimo tego że Sochaczew oficjalnie nadal był miastem Rzeczypospolitej, wojska pruskie wkroczyły do miasta zyskując przyczółek, jak się okazało przydatny dla nich podczas Insurekcji Kościuszkowskiej. Czyli praktycznie od 1793 roku, Sochaczew był pod zaborem pruskim-niemieckim, którzy to zaborcy złamali nawet własny traktat. Zaborcy zrobili spis zagrabionego majątku; 1 152 mieszkańców, 148 budynków mieszkalnych, 5 studni, 16 włók pól uprawnych. Na dodatek 8.04.1793 roku, spłoną kościół parafialny, podpalony przez Niemców.
Dzięki wojnie Napoleona, w 1807 roku, Sochaczew znalazł się w granicach Księstwa Warszawskiego. W 1815 roku, na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego, miasto znalazło się ponownie pod okupacją, tym razem cara rosyjskiego. W dniu 16.01.1817 roku, utworzono obwód sochaczewski z siedzibą w Łowiczu.
W latach 1819-1823 wybrukowano rynek i kilka ulic (w mieście było ich tylko dziewięć), wybudowano rzeźnię i murowany budynek łaźni.
W tym czasie, zaborca dokonał kasaty klasztoru ss. Dominikanek. W budynkach poklasztornych umieszczono lazaret, sztab wojskowy, szwalnie i magazyn. I tak Sochaczew stał się miastem garnizonowym.
W kolejnych latach, zbudowano nowe szersze drogi, budynek poczty, ratusz, halę targową (1833 rok), nowe rogatki miejskie, nowy most na Bzurze. Władze nakazały budowę domów mieszkalnych tylko murowanych. W 1828 roku, ludność miast wzrosła do 3 237 osób.
W dniu 11.06.1867 roku, zaborca przeprowadził kasatę klasztoru oo. Dominikanów. Odtąd kościół pełnił rolę kościoła parafialnego, a klasztor zmieniono na plebanię. Na początku lat 70-tych XIX wieku, brakowało zakładów przemysłowych w mieście. Sochaczew mógł się pochwalić jedynie kilkoma zakładami (zatrudniającymi kilkanaście osób), istniały tu mianowicie: 2 małe garbarnie, 2 olejarnie, fabryka octu, 3 młyny. W dniu 9.07.1880 roku, utworzono Ochotniczą Straż Ogniową w Sochaczewie (jedna z pierwszych w zaborze). W tamtym czasie na 244 domy mieszkalne tylko 75 było murowanych. W 1888 roku, mieszkało 6 794 osoby.
Ożywienie gospodarcze przyszło z początkiem XX wieku. Powstało Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe (dzisiejszy Bank Spółdzielczy). Założono mleczarnie, która swoje wyroby sprzedawała w Warszawie. W 1903 roku, przez miasto zbudowano kolej Warszawsko-Kaliską. Oddano do użytku nowy szpital. Duża podaż siły roboczej i kolej przyciągnęła kolejnych inwestorów. W pobliżu Sochaczewa wybudowano dużą fabrykę sztucznego jedwabiu. Powstała fabryka kafli. Uruchomiono inne mniejsze zakłady. W 1908 roku, miasto miało 9 567 mieszkańców.
Pierwsza wojna światowa przyniosła miastu kataklizm. W dniu 3.10.1914 roku, rozegrała się bitwa o Sochaczew. Miasto ponownie zajęły wojska niemieckie i spalili je. Wysadzili w powietrze; wieżę ciśnień (wieża wodna), dworzec kolejowy, tory. Przez rok na linii Bzury trwał front moskiewsko-niemiecki, niszczący co pozostało.
W 1918 roku, Rzeczypospolita Polska wróciła na mapę Europy. W Sochaczewie Polacy rozbroili resztki oddziałów niemieckich. Powołano do życia Polską administrację. W okresie międzywojennym przystąpiono do rozbudowy przemysłu na terenie miasta i okolic. Zbudowano fabrykę przędzy i jedwabiu w Chodakowie, fabrykę prochu bezdymnego w Boryszewie. Powstało też wiele obiektów komunalnych. Wzniesiono szkoły podstawowe, gimnazjum, szpital, stadion. W 1931 roku, miasto liczyło 10 797 mieszkańców, a w 1939 roku, liczyło 13 500 mieszkańców.
Druga wojna światowa zastała Sochaczew jako miejsce słynnej bitwy nad Bzurą, która trwała w dniach 9-22.09.1939 roku. Była to największa bitwa obronna Polski przeciwko armii niemieckiej, w 1939 roku.
Już z początkiem 1940 roku, okupanci urządzili w mieście getto żydowskie. Od pierwszych dni okupacji niemieckiej w Sochaczewie organizowany był ruch oporu. Szczególną aktywność przejawia Armia Krajowa. W 1944 roku, okupanci niemieccy umocnili teren w okolicy, szykując się do odparcia armii radzieckich. W samym Sochaczewie i w okolicy zbudowano około 12 różnego typu bunkrów. W dniu 17.01.1945 roku, do Sochaczewa wkroczyła armia radziecka.
W latach 1975-1998, miasto administracyjnie należało do Województwa Skierniewickiego. W 1977 roku, do miasta administracyjne zostaje przyłączony Chodaków. W 1979 roku, powstała komunikacja miejska z 6 liniami autobusowymi.
W 2007 roku, miasto liczyło 37 910 mieszkańców. W mieście jest stosunkowo liczny przemysł; owocowo-warzywny, chemiczny - Boryszew ERG S.A., Uponor Polska Sp. z o.o., Chodakowskie Zakłady Włókien Chemicznych Chemitex, spożywczy – Mars Polska, produkcja ceramiki budowlanej: PCB Plecewice, przemysł kosmetyczny - Verona Products Professional i inne drobniejsze. Sochaczew jest ważnym węzłem drogowym i kolejowym. Sochaczew ma własną komunikację miejską z 12 liniami autobusowymi - Zakład Komunikacji Miejskiej.
Lotnisko historia.
Okupant niemiecki, przygotowując się do ataku na CCCP, zorganizował na terenie Polski wiele lotnisk polowych. Jednym z nich było lotnisko ulokowane na wschód od Sochaczewa, o współrzędnych geograficznych N 52,13 E 20,18, co jednoznaczne świadczy, że jego położenie nie pokrywa się z istniejącym lotniskiem. Lotnisko umiejscowione zostało pomiędzy drogą w kierunku Warszawy (obecna krajowa Nr 2), a linią kolejową, na terenie majątku Kożuszki. Budowy lotniska nie ukończono. Jednak ten obiekt był intensywnie wykorzystywany przez samoloty niemieckie podczas tłumienia Powstania Warszawskiego.
Lotnisko Sochaczew-Bielice dokończono po zakończeniu drugiej wojny światowej. Jego powstanie jest związane z rozwojem Polskiej Armii, w związku z wojną w Korei. Jego lokalizacja była przemyślana. Wpisuje się ono w system lotnisk otaczających Warszawę. Na północy Modlin, na południu Dęblin, na wschodzie Mińsk Mazowiecki, a na zachodzie właśnie Sochaczew.
Pierwsze decyzje o rozbudowie lotniska zapadły w 1950 roku. Pod przyszłe lotnisko wybrano zalesiony obszar, co miało kilka dobrych stron. Nie trzeba było nikogo wysiedlać, a przede wszystkim łatwiej było utrzymać tajemnicę. Dwustuletni las karczowano od środka, aby pozostawić nienaruszony zewnętrzny pierścień drzew. Drewno wykorzystano do budowy i na opał. Jak w tamtym czasie bywało podstawą rozpoczęcia inwestycji była budowa bocznicy kolejowej ze stacji kolejowej Sochaczew. Tą drogą dostarczano prawie wszystkie potrzebne materiały do budowy obiektów. Wszystkie prace budowlane wykonywały wyspecjalizowane jednostki wojskowe, złośliwie określane jako bibole, a tak naprawdę bataliony inżynieryjno-budowlane.
Teren ogrodzono. Przystąpiono do budowy betonowej DS (RWY), o długości 2 000 m, betonowych dróg kołowania i miejsc postojowych, zwanych stojankami. W tym okresie twarda, nie gruntowa droga startowa była już standardem.
W maju 1954 roku, na lotnisko został przeniesiony z lotniska Ławica 21. Pułku Lotnictwa Zwiadowczego, który sformowano w dniu 7.04.1951 roku, i oczywiście wylądowały pierwsze samoloty. Ale przypuszczalnie oficjalnie pierwsze lądowanie wykonał samolot Li-2, który przyleciał z Bemowa z oficerami z Sztabu Generalnego.
W pierwszej połowie 50-lat, zmiany w Polskim Lotnictwie Wojskowym były bardzo dynamiczne i obejmowały także Pułk w Sochaczewie. Na podstawie Rozkazu Nr 0310/Org. Szefa Sztabu Generalnego WP, z dnia 18.12.1954 roku, jednostka otrzymała nazwę 21. Pułk Lotnictwa Rozpoznawczego. Jednak już w następnym roku, na podstawie Zarządzenia Nr 0260/Org. Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 29.11.1955 roku, nazwę zmieniono na 21. Samodzielny Pułk Lotnictwa Rozpoznawczego. Było to związane z tym, że Pułk nie podlegał żadnej dywizji, ani korpusowi, lecz bezpośrednio Sztabowi Generalnemu. I taki układ nie trwał długo, gdyż w 1957 roku, Pułk podporządkowano dowódcy Lotnictwa Operacyjnego. Świadczy to wyraźnie o rosnącym znaczeniu pułku, który bez wątpienia był jednym z elementów wywiadu. Ta wysoka ranga jednostek stacjonujących na lotnisku w Sochaczewie trwała do 1998 roku, czyli rozwiązania jednostki lotniczej.
W maju 1955 roku, rozpoczęto dostawy samolotów Ił-28 R, dla 21. Samodzielnego Pułku Lotnictwa Rozpoznawczego w Sochaczewie. Pułk ten miał otrzymać także bombowce Ił-28 i szkolne UIł-28.
W tym czasie lotnisko Sochaczew stale było rozbudowywane. Powstały nowe obiekty socjalno-bytowe, koszary, budynek sztabu, magazyny, wartownia, strzelnica, wewnętrzne drogi. Wiele prac, szczególnie wykończeniowych i porządkowych wykonali żołnierze służby zasadniczej i kadra Pułku.
W 1959 roku, Pułk otrzymał sztandar ufundowany przez Radę Państwa. Był to wyraz wdzięczności władz za solidną pracę i dobre wykonywanie postawionych przed jednostką zadań. Także w 1959 roku, z stanu pułku zostały wycofane ostatnie egzemplarze samolotów z napędem śmigłowym.
W 1960 roku, Pułk posiadał na etacie cztery eskadry. Dwie eskadry bliskiego rozpoznania i dwie eskadry dalekiego rozpoznania. Pierwsze eskadry miały na wyposażeniu samoloty Lim-2. Drugie miały samoloty Ił-28 i Ił-28 R. Do tego trzeba dodać kilka samolotów dwusterów, co razem dało około 55 samolotów. Posiadanie tak dużej ilości różnorodnego sprzętu było sporym wyzwaniem, które dzisiaj nazwalibyśmy logistycznym. I nie chodzi tylko o zabezpieczenie materiałowe i pilotów, ale o wielu różnych specjalistów; silnikowców, zbrojmistrzów, radzistów, służby foto i wiele innych. Jeśli chodzi o lotników, to do Pułku trafiali przede wszystkim tacy, którzy mieli już większe doświadczenie lotnicze i przeszli już jakiś etap pracy w pułkach typowo bojowych. Trzeba pamiętać, że w Układzie Warszawskim było odmiennie niż w pakcie NATO. Tam pilot samolotu rozpoznawczego wykonywał tylko zwiad. W Polsce, oprócz zadań zwiadowczych mógł i wykonywał zadania typowo ogniowe. Przychodzący do Sochaczewa pilot znał już dobrze podstawy walki, a tutaj zdobywał umiejętności prowadzenia rozpoznania wzrokowego i korzystania z lotniczych aparatów fotograficznych.
Dodać trzeba, że był to także okres poszukiwań przez Wojsko Polskie odpowiednich dla rozpoznania statków powietrznych. Rozpoznanie wzrokowe to już było za mało.
W dniu 7.07.1960 roku, pułk otrzymał na wyposażenie pierwszy samolot Lim-5 R nr 1C-1712, wyposażony w aparat fotograficzny AFA-39. Był to Lim-5 typowy myśliwiec, bardzo ceniony i lubiany przez Polskich pilotów, wyposażony dodatkowo w aparat fotograficzny
W lipcu 1960 roku, z okazji obchodów zwycięstwa pod Grunwaldem, Pułk wystawił do defilady 4 samoloty Lim-2, które tworzyły asystę dla bombowca Ił-28 z Powidza.
W tym okresie, do Sochaczewa trafiły pierwsze śmigłowce. Początkowo były SM-1, a następnie SM-2.
Już w 1963 roku, nastąpiły kolejne zmiany. Z dniem 13.04.1963 roku, jednostkę przeformowano na nowy etat i zmieniono nazwę na 21. Pułk Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego, JW. 1295. Stało się to na podstawie Rozkazu Dowódcy Wojsk Lotniczych Nr 030/Org. z dnia 12.04.1963 roku. Zmiany te były związane z powołaniem na lotnisku w Sochaczewie, na bazie 21. Pułk Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego, kolejnej jednostki rozpoznawczej w postaci 32. Pułku Lotnictwa Rozpoznania Artyleryjskiego, jako JW. 1031.
Te zmiany stają się klarowne, jeśli spojrzymy na sprzęt używany przez oba pułki. 21. PLRT miał na stanie Ił-28 R, czyli samoloty dalekiego (taktycznego) rozpoznania. Natomiast 32. PLRA przyjął na wyposażenie różnego rodzaju samoloty typu Lim, a także śmigłowce, czyli rozpoznanie bliskie.
Struktura organizacyjna 32. PLRA była podobna do struktury 21. PLRT i przedstawiała się następująco; 1 Eskadra Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego (początkowo Artyleryjskiego). 2 Eskadra Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego. 3 Eskadra Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego (Rozwiązana w 1989 roku. Ostatni dowódcą był mjr pil. Wiesław Wojtasiak). Batalion zabezpieczenia i ubezpieczenia lotów. Batalion zaopatrzenia. Eskadra techniczna.
W tym czasie wyrażano opinię, że najskuteczniejszym sposobem korygowania ognia artyleryjskiego jest obserwacja z powietrza. Sądzono że jest to jedyne zadanie dla danego pododdziału. Stąd nazwa artyleryjski w nazwie Pułku, ale także dla nowo opracowanego dwumiejscowego SB Lm-2 Art. Artyleryjski, który w drugiej kabinie nie miał sterownic tylko wyposażenie obserwacyjne i składany stolik dla operatora. Nazwę SB Lim-2 Art. Po pewnym czasie zmieniono na SB Lim-2 A.
W tym czasie podstawowymi samolotami rozpoznawczymi są; jednomiejscowe Lim-2 R, Lim-2 (około 28 sztuk) dwumiejscowe SB Lim-2 A, SB Lim-1 (około 29 sztuk). Drugą grupę stanowią śmigłowce; SM-1 (około 10 sztuk), SM-2 (około 10 sztuk). Jako samoloty szkolno-łącznikowe wykorzystywano TS-8 Bies, w liczbie około 4 sztuk. W tym czasie na lotnisku bazowało ponad 70 samolotów.
W dniu 19.02.1964 roku, 32. PLRA otrzymał sztandar w darze od społeczeństwa miasta Kutna.
Z początkiem 1964 roku, do 21. PLRT zaczęto wprowadzać nową technikę lotniczą w postaci nowoczesnych szturmowo-rozpoznawczych samolotów Lim-6 bis R. Samoloty należały do trzeciej serii produkcyjnej. W tej serii część samolotów wykonano jako szturmowe, a część jako szturmowo-rozpoznawcze i te samoloty trafiły do 21 PLRT.
W dniu 6.01.1964 roku, w Sochaczewie przyjęto 3 Lim-6 bis nr; 1J 06-01 / 601, 1J 06-02 / 602, 1J 06-04 / 604. W dniu 16.01.1964r. przyjęto 7 Lim-6 bis R nr; 1J 06-05 / 605, 1J 06-06 / 606, 1J 06-07 / 607, 1J 06-08 / 608, 1J 06-09 / 609, 1J 06-11 / 611, 1J 06-14 / 614. W dniu 6.03.1964 roku, Pułk przyjął 2 Lim-6 bis R nr; 1J 06-37 / 637, 1J 06-38 / 638. W dniu 13.03.1964r. kolejne 2 lim-6 bis R nr; 1J 06-35 / 635, 1J 06-36 / 636. Łącznie Pułk otrzymał na pewno 14 maszyn szturmowo-rozpoznawczych.
Z początkiem lat 70-tych 21. PLRT otrzymał dodatkowo, co najmniej trzy samoloty szturmowo-rozpoznawcze Lim-6 MR nr; 1D 01-01 / 101, 1D 05-23 / 523, 1D 06-18 / 618. Były to samoloty Lim-5 P przebudowane do standardu Lim-6 bis w LZR-2 w Bydgoszczy. Sprowadzenie do Sochaczewa samolotów Lim-6 bis / R rozpoczęło nową epokę, broni rakietowej.
W kwietniu 1968 roku, po raz kolejny nastąpiły zmiany organizacyjne. Pułk został przeformowany na nowy etat i przemianowany na 21. Pułk Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego i Artyleryjskiego. Dokonano tego na podstawie Rozkazu Dowódcy Wojsk Lotniczych Nr 015/Org. Z dnia 16.04.1968 roku.
W styczniu 1969 roku, część Pułku został przebazowany na lotnisko w Powidzu.
Opracował Karol Placha Hetman
PS Ciąg dalszy w kolejnym Rozdziale.