Krosno 2018-12-22
Lotnisko Krosno.
Współrzędne geograficzne: 49.679N 21.744E. Elewacja wynosi 260 m n.p.m. (853 ft).
Miasto Krosno.
Zanim opiszemy Lotnisko w Krośnie musimy przybliżyć historię Miasta Krosno, gdyż w niej jest odpowiedź na pytanie – Dlaczego Lotnisko położone w samym sercu Miasta wciąż się rozwija?
Miasto Krosno jest nazywane Małym Krakowem. To Miasto w Województwie Podkarpackim, na prawach powiatu, w którym mieszka 46 600 mieszkańców. Powierzchnia Miasta to 43,48 km kwadratowych. Jego współrzędne geograficzne to 49°40′56″N 21°45′57″E. Leży na Pogórzu Środkowo Beskidzkim. Średnia elewacja to 260 m npm (853 ft). Krosno w okresie 1975-1998 było stolicą Województwa Krośnieńskiego.
Do bogactw naturalnych okolic Krosna należy: ropa naftowa, piaskowce, piaski kwarcowe, źródła wód mineralnych i okoliczne lasy. Krosno słynne jest na całym świecie z Przemysłu Lotniczego, hut szkła (od 1923 roku) i zakładów lniarskich (od 1918 roku).
Lokacja Krosna nastąpiła w 1348 roku. W 1464 roku, Miasto otrzymało prawo składu. Krosno rozwijało się w miarę systematycznie. Otrzymało zwartą zabudowę. W centrum umieszczono kwadratowy rynek. Do niego poprowadzono kilka ulic. W Mieście, na przestrzeni wieków, wybudowano kilka okazałych kościołów.
Mimo dojść dobrego rozwoju, Krosno jest słabo skomunikowane z resztą Rzeczpospolitej Polskiej. Przez Miasto przebiega tylko jedna Droga Krajowa Nr 28, która jest jednojezdniowa, wąska i kręta. Łączy ona Zator, koło Skawiny z Medyką. W pobliżu Krosna przebiega jeszcze jedna Droga Krajowa Nr 19, nieco lepsza, ale także jednojezdniowa. Z Krosna wychodzą także dwie drogi wojewódzkie do pobliskich miejscowości: Nr 990 do Twierdzy i Nr 991 do Lutczy.
Przez Krosno przebiega tylko jedna linia kolejowa Nr 108. W Mieście są dwie stacje kolejowe: Krosno i Krosno Miasto. Można z nich dojechać do Jasła, Zagórza, Sanoka i Rzeszowa.
Krosno jest dużym ośrodkiem edukacyjnym, gdzie funkcjonuje kilkanaście szkół średnich z internatami, szkoły policealne i pięć wyższych uczelni, w tym Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Oddział w Krośnie. Najprężniej rozwija się Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie.
Geneza lotniska w Krośnie.
Dzięki swojemu wyjątkowemu położeniu Lotnisko Krosno odegrało ważna rolę w historii Miasta i regionu. Warunki pogodowe są korzystne. Średnioroczna temperatura wynosi 11 stopni C. Najcieplejszym miesiącem jest sierpień, a najchłodniejszym styczeń. Jest tutaj stosunkowo dużo opadów. W ciągu miesiąca może być 15-20 dni z opadami. Średnio spada tutaj 70 mm opadów w miesiącu, ale w maju, czerwcu i lipcu potrafi być nawet 200 mm w miesiącu. Chociaż pogoda w zimie bywa zła, to nie ma tutaj wielkich mrozów. Ogólnie klimat sprzyja lotnictwu. Brak stref kontrolowanych i stałych dróg lotniczych, stanowi atut przy wykorzystaniu Lotniska do szkolenia, zarówno dla zdobycia licencji pilota turystycznego, jak i dla licencji zawodowych i dodatkowych uprawnień.
W 1926 roku, Ludomił Rayski został szefem Departamentu Lotnictwa w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Ponieważ przed wielką wojną światową był on uczniem gimnazjum w Krośnie, dlatego czuł sentyment do tego Miasta. Rozpoczęły się rozmowy między nim, a władzami Miasta. W ich wyniku w 1928 roku, zakupiono plac pod Lotnisko i rozpoczęto jego budowę. Środki na inwestycje zdobywano głównie poprzez społeczne zbiórki oraz od bogatych sponsorów.
W 1931 roku, rozpoczęto w Krośnie budować pierwsze szybowce sposobem chałupniczym. Pierwszy szybowiec nosił imię „Żwirki” i był uroczyście poświęcony w centrum Krosna przed pomnikiem Ignacego Łukasiewicza. Do 1934 roku, było już ich kilka. Równocześnie powstało Koło Szybowcowe.
W dniu 12 kwietnia 1932 roku, odbyła się uroczystość poświęcenia Lotniska. Na uroczystości byli obecni dwaj wielcy Polscy piloci: pułkownik pilot Ludomił Rayski i kapitan pilot Bolesław Orliński.
Był to czas, kiedy budowano lotniska nie tylko w Krośnie. Lotniska, a właściwie lądowiska, powstały także w pobliskich miejscowościach: Moderówka i Łężany.
Lotnisko w Krośnie stało się miejscem doświadczeń z wykorzystaniem patentów lotniczych, między innymi Adama Ostaszewskiego z Wzdowa. Jednym z takich projektów była rakieta, której projekt powstał jeszcze w 1889 roku.
W 1936 roku, rozpoczęto przy Lotnisku budowę obiektów Szkoły Lotniczej. Był to wówczas bardzo nowoczesny obiekt w Polsce i na świecie.
Rozbudowa Lotniska w Krośnie trwała w okresie 1936-1938. Budowa była głównie finansowana przez Ministerstwo Spraw Wojskowych. Zbudowano kilkanaście nowych budynków. W pobliżu głównej bramy wjazdowej powstały budynki: komendy centrum wyszkolenia, biuro przepustek, hotel ze stołówką dla cywili, kasyno oficerskie i wartowania z aresztem. Nieco dalej zbudowano dwa koszarowce, stołówkę z kuchnią, remizę straży pożarnej, łaźnię i pralnię, kotłownie CO, magazyny, warsztaty, park samochodowy. Przy samym polu wzlotów zbudowano dwa hangary, magazyn materiałów pędnych i smarów, budynek portu lotniczego. Po terenie rozprowadzono sieć energetyczną i wodociągową. Nie zapomniano o obiektach sportowych. Był stadion i sala gimnastyczna.
Dużo pracy włożono w pole wzlotów, które zdrenowano. W dodatku część pola wzlotów była przegrodzona niewielki potokiem, który puszczono do ceramicznego rurociągu. Te prace spowodowały, że nawet podczas wiosennych roztopów Lotnisko nadawało się do użytku.
W 1938 roku, nastąpiło przeniesienie Szkoły Lotniczej dla Młodocianych z Bydgoszczy do Krosna. Już jesienią 1938 roku, elewi rozpoczęli naukę, choć nie wszystkie obiekty były ukończone. Po zajęciach szkolnych elewi budowali drogi i porządkowali teren. W październiku 1938 roku, nastąpiło oficjalne otwarcie Aeroklubu Krosno i Centrum Wyszkolenia Pilotów i Mechaników, czyli Szkoły Lotniczej dla Młodocianych.
Także w 1938 roku, przy warsztatach mechanicznych otwarto pierwsze zakłady naprawy sprzętu lotniczego.
Druga wojna światowa.
W dniu 1 września 1939 roku, wojska niemieckie napadły na Rzeczpospolitą Polską. W tym dniu Krosno było dwukrotnie bombardowane przez formację 30 samolotów Dornier Do.17, które startowały ze Słowacji i Austrii. W wyniku bombardowań zginęło kilkanaście osób. Mieszkańcy zorganizowali Batalion Obrony Narodowej, który walczył później u boku Armii Kraków. Ciężkie walki na Podkarpaciu trwały do 20 września 1939 roku, kiedy to rozbite, ale nie pokonanie, Polskie oddziały przekroczyły granicę z Rumunią. W dniu 4 września 1939 roku, nastąpiła ewakuacja szkoły z Krosna do Łucka.
W dniu 8 września 1939 roku, wieczorem, Krosno zostało zajęte przez zmotoryzowany oddział niemiecki z I. Dywizji Górskiej. W październiku 1939 roku, Niemcy włączyli Krosno do Generalnej Guberni. Zapanowały rządy niemiecko-ukraińskie. Ukraińcy okrucieństwem, w stosunku do obywateli Rzeczpospolitej Polskiej, potrafili przewyższać niemców.
Od końca września 1939 roku, niemcy naprawiali to, co sami niszczyli w czasie działań wojennych. Na polu wzlotów zasypano leje po bombach. Naprawiono uszkodzony hangar i kilka innych budynków. W obiektach zakwaterowały się jednostki lotnicze i lądowe. Utworzono niemiecką szkołę lotniczą.
W 1939/1940 roku, niemcy na polu wzlotów wybudowali betonową drogę startową. Chodziło o możliwość lądowania i startu ciężkich samolotów transportowych.
Dodatkowo zbudowano rurociąg paliwowy ze stacji kolejowej do Lotniska do magazynów materiałów pędnych i smarów. Na polu wzlotów ustawiono stanowiska obrony przeciw-powietrznej, a w pobliżu rozstawiono kilka reflektorów przeciw-lotniczych. Na jednym z pobliskich wzniesień przygotowano stanowisko dla stacji radiolokacyjnej typu „Wurzburg”.
Już w połowie października 1939 roku, zaczęły powstawać Polskie konspiracyjne oddziały wojskowe.
W grudniu 1939 roku, niemcy razem z ukraińcami dokonali pierwszych egzekucji zbiorowych. Rozstrzelano wówczas wziętych do niewoli Polskich lotników. Największa jednorazowa egzekucja obejmowała ponad 150 osób, obywateli Polskich (Polaków, Romów i żydów). W trakcie całej okupacji rozstrzelano ponad 2 000 osób.
Od lipca 1940 roku, z Krosna wywożono Polską inteligencje do obozów koncentracyjnych.
W nocy z 21/22 czerwiec 1941 roku, 36 bombowców niemieckich typu Heinkel He-111 wystartowało z Lotniska Krosno na bombardowanie bratniego narodu bolszewickiego, bo Stalin nie chciał się podzielić ropą naftową z Hitlerem. W tym celu, już w maju 1941 roku, w pobliżu pola wzlotów powstał ogromny bomboskład. Bomby lotnicze były ułożone w pryzmach i przykryte plandekami.
W tym czasie uruchomiono duże warsztaty, które remontowały samoloty i silniki do nich. Do Krosna koleją ze wschodniego frontu dostarczano rozbite i uszkodzone samoloty celem ich wyremontowania. Części zamienne sprowadzano z rajchu. W warsztatach remontów silników działała konspiracyjna grupa żołnierzy Armii Krajowej, która sabotowała remonty. Największą sztuką było takie uszkodzenie silnika, który przeszedł kontrolę techniczną, został zamontowany w samolocie, a psuł się w momencie, kiedy niemiec wykonywał już lot bojowy.
W sierpniu 1942 roku, niemcy założyli w Krośnie getto, które funkcjonowało do grudnia 1942 roku. W sierpniu 1942 roku, na części pola wzlotów niemcy urządzili obóz pracy przymusowej, w którym przebywało jednorazowo około 120 osób. Rozstrzeliwali tutaj obywateli Polskich pochodzenia żydowskiego. Na terenie Lotniska było kilka baraków, w których przetrzymywano jeńców. Wykonywali oni wszelkie prace na Lotnisku na rzecz okupanta.
W 1944 roku, oddziały partyzantów Polskich brały udział w przyjmowaniu alianckich zrzutów broni.
Od lipca 1944 roku, partyzanci Polscy opanowali znaczne obszary Bieszczad, wyzwalając między innymi Iwonicz Zdrój. Po wejściu rosjan partyzanci zostali zdziesiątkowani w operacji dukielsko-preszowskiej.
W dniu 11 sierpnia 1944 roku, saperzy niemieccy zniszczyli niemal całą infrastrukturę Lotniska, wysadzając ją w powietrze. W dniu 26 sierpnia 1944 roku, ostatni niemcy ewakuowali się z Krosna. Miasto zajęli Polscy partyzanci, którzy zostali wyparci z Miasta w dniu 11 września 1944 roku przez wojska rosyjskie.
Po drugiej wojnie światowej.
W dniu 10 października 1945 roku, na Lotnisku reaktywowano działalność Aeroklubu Krosno, który nieco później przyjął nazwę Podkarpackiego. Jednak Lotnisko wciąż było zajęte przez rosjan. Opuścili oni Lotnisko dopiero w 1946 roku, uprzednio wywożąc wszystko co miało jakąkolwiek wartość. Wywieźli nawet zniszczone, stalowe konstrukcje hangarów. Ruiny budynków rozebrali okoliczni mieszkańcy, pozyskując: cegłę, dachówki, drut zbrojeniowy, kable i rurki, na odbudowę własnych domów. W tym czasie tych towarów brakowało w składach materiałów budowlanych i były reglamentowane.
Walki Polaków z „utrwalaczami władzy ludowej” trwały do 1947 roku. W październiku 1946 roku, brutalnie pobito przedstawicieli partii opozycyjnych. Rozpoczęły się pokazowe procesy, w których nie brakowało wyroków skazujących na śmierć. W 1949 roku, zlikwidowano wszystkie organizacje o rodowodzie z Drugiej Rzeczpospolitej Polskiej. W 1949 roku, rozpoczęto jawne prześladowanie kościoła Rzymsko-Katolickiego.
W 1958 roku, zorganizowano Centrum Wyszkolenia Lotniczego. Część kadry i sprzętu przeniesiono z Wrocławia z tamtejszego ośrodka. W 1968 roku, powstało Centrum Wyszkolenia Spadochronowego. Krosno stało się jednym z ważnych ośrodków sportów lotniczych. Tutaj swoje kariery rozpoczęło wielu pilotów, szybowników i spadochroniarzy.
Z początkiem 70-lat, na części Lotniska urządzono komunalne wysypisko śmieci, legalizując dzikie wysypisko.
W 1977 roku, Zarząd Aeroklubu Podkarpackiego i rajcy Krosna podjęły decyzję rozbudowy lotniska do celów małej komunikacji lotniczej, pasażerskiej i towarowej, przy wykorzystaniu samolotów krótkiego startu, typu: An-2, An-28, Let L-410 Turbolet. W 1978 roku, rozpoczęto rozbudowę. Wydłużona została droga startowa o 500 m, do długości 1 550 m. Zbudowano budynek administracyjno-socjalny. Jednak oczekiwanych rezultatów nie było. Komunistyczne państwo źle zarządzane było w pogłębiającym się kryzysie.
Tak jak Kraków miał muzeum zbrodniarza Lenina przy ulicy Królowej Jadwigi, tak samo Krosno miało muzeum Władysława Gomułki otwarte w 1985 roku, w jego rodzinnym domu przy ulicy Mostowej 5.
Po przemianach społeczno-gospodarczych w 1989 roku, wiele podmiotów lotniczych, które były centralnie finansowane stanęło na granicy bankructwa. Dlatego w 1992 roku, nastąpiła likwidacja Centrum Wyszkolenia Spadochronowego. W samym Krośnie, po 1989 roku, w wyniku złego gospodarowania uległy likwidacji niektóre zakłady przemysłowe, jak na przykład „Krosno-Len”, „Fabos”.
W 1993 roku, powstała Centralna Szkoła Lotniczo – Techniczna Aeroklubu Polskiego, która prowadziła ośrodek szkolenia mechaników. Obecnie, 2018 rok, są to Produkcyjne Zakłady Naprawcze. W 1993 roku, w Szkole Lotniczo-Technicznej (CSL-T) w Krośnie, powstał samolot AT-3, który stał się przebojem lotnictwa lekkiego.
W dniu 10 czerwca 1997 roku, na Lotnisku Św. Jan Paweł II Wielki odprawił mszę świętą. Podczas niej kanonizował błogosławionego Jana z Dukli oraz poświęcił kościół pod wezwaniem Św. Piotra i Św. Jana z Dukli.
Lotnisko Krosno przez wiele lat należało do największych w Europie z gruntowym polem wzlotów. Od 1998 roku, corocznie odbywają się cykliczne imprezy lotnicze, z których najbardziej znane to Górskie Zawody Balonowe, jedyne takie w Polsce. Kilkudniowy piknik lotniczy odwiedza około 30 000 osób.
W grudniu 2005 roku, władze Województwa Podkarpackiego przekazały własność Lotniska na rzecz Miasta Krosna.
Od około 2007 roku, zaczął zaostrzać się konflikt pomiędzy Aeroklubem Polskim, a władzami Krosna. Ostatecznie w 2009 roku, Aeroklub Polski przekazał zarządzanie Lotniskiem miastu. Zgodnie z przepisami, Urząd Lotnictwa Cywilnego był zmuszony zamknąć czasowo Lotnisko, które w 2010 roku, ponownie zostaje otwarte.
W 2010 roku, doszło do konsensusu pomiędzy wszystkimi podmiotami zainteresowanymi dalszym funkcjonowaniem Lotniska, a także jego rozbudową. W 2012 roku, prace przy przygotowaniu inwestycji do realizacji były już bardzo zaawansowane. Władze Miasta przedstawiły harmonogram działań.
W 2014 roku, zakończyła się przebudowa wieży lotów, dobudowana została nadbudowa z nowymi pomieszczeniami. Budynek z wieżą kontroli lotów to jeden z nielicznych obiektów powstałych przed drugą wojną światową.
W grudniu 2015 roku, rozpoczął się proces budowy asfaltowej drogi startowej oraz dróg kołowania.
W grudniu 2016 roku, zakończyła się budowa asfaltowej drogi startowej o długości 1 100 metrów i szerokiej na 30 metrów oraz dróg kołowania. Wybudowano także pełne oświetlenie lotniska (dróg kołowania, pasa startowego i płyt postojowych), a także zaawansowaną stację meteorologiczną i dwa wskaźniki wiatru. Zamontowano również oznakowanie pionowe.
Od stycznia 2017 roku. Lotniskiem zarządza spółka miejska: Lotnisko Krosno Sp. z o.o.
Lotnisko pełni funkcje: Bazy dla ośrodków szkolenia lotniczego, w tym szkolenia pilotów, mechaników lotniczych i pracowników obsługi naziemnej. Centrum sportów lotniczych, lotnictwa aeroklubowego i rekreacyjnego. Infrastruktura niezbędna dla producentów branży lotniczej, w tym firm produkujących lekkie i ultralekkie statki powietrzne, a także oferujących serwis lotniczy. Bazy dla małej komunikacji pasażerskiej (air taxi, ruch biznesowy i turystyczny). Bazy usług transportu lotniczego towarów (cargo).
Firmy Lotnicze w Krośnie.
W Krośnie na terenie lotniska, byłej Szkoły Lotniczej lub w ich pobliżu działa kilka firm z branży lotniczej. Kilka z nich ma rodowód z czasów PRL. Pozostałe są firmami stosunkowo młodymi na Polskim rynku, opartymi głównie na kapitale zagranicznym.
WSK PZL Krosno.
WSK PZL Krosno to był zakład ścisłe związany z lotnictwem i przemysłem około lotniczym. Powstał w 1945 roku, na terenie byłej szkoły lotniczej. Początkowo zajmował się remontami małych samolotów i szybowców. W 1952 roku, podjęto się produkcji szybowców o konstrukcji drewnianej. Były one na wysokim poziomie i wiele z nich wyeksportowano. Zakład zyskał światowy rozgłos i uznanie.
Kiedy około 1950 roku, w Polsce w fabrykach Mielca i Świdnika, zdecydowano o produkcji nowoczesnych samolotów bojowych z napędem turboodrzutowym. Poszukiwano kooperantów dla produkcji podzespołów do tych samolotów. Jednym z podwykonawców stał się zakład w Krośnie, który wówczas otrzymał nazwę Państwowe Zakłady Lotnicze w Krośnie. Produkowano tutaj między innymi fotele katapultowe. Ponieważ produkcja była ściśle wojskowa, dlatego zaczęto posługiwać się nazwą Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego, która miała kamuflować prawdziwa produkcję.
Kiedy z początkiem 60-lat zakończyła się produkcja samolotów bojowych, należało sensownie wykorzystać posiadany potencjał. Zakład zaczął wytwarzać wyroby branży chłodniczej: schładzalniki mleka, płyty zamrażalnicze dla gospodarki rybnej, komory chłodnicze oraz obudowy tuneli zamrażalniczych dla przetwórstwa rolno-spożywczego. Podjęto się także produkcji lodówek dla gospodarstw domowych. Były to jedne z pierwszych tego typu urządzeń w Polsce.
W 70-latach przystąpiono do nowej specjalizacji, czyli produkcji podwozi lotniczych dla samolotów i śmigłowców, w kraju i eksport. Było to wynikiem częściowego otwarcia komunistycznego kraju na Wolny Świat. Podzespoły trafiały do USA, Kanady, Francji.
Nie porzucono jednak produkcji lotniczej finalnej. Zaczęto budować szybowce o konstrukcji metalowej. W 1982 roku, podjęto się prac nad dwumiejscowym, metalowym szybowcem szkolnym, który miał być wytrzymały. Tak powstał Puchatek KR-03, którego produkcja seryjna ruszyła w 1985 roku. Zyskał on certyfikat Polski i USA. Był produkowany do 1992 roku, a prawa do produkcji sprzedano do USA.
Także w 70-latach rozpoczęto produkcję cystern dla transportu mleka i innych produktów spożywczych (woda, olej, czekolada), które montowano na podwoziach samochodów ciężarowych marki Star i Jelcz oraz przyczepach. Produkcja realizowana była na potrzeby rynku krajowego i na eksport, głównie do krajów komunistycznych.
Przemiany społeczno-gospodarcze w 1989 roku, spowodowały załamanie rynku RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej). W efekcie coraz trudniej było sprzedawać produkowane wyroby. Nastąpiły grupowe zwolnienia z pracy. W 1996 roku, doszło do przekształceń własnościowych. Wyodrębniono zakład produkcji podzespołów dla lotnictwa z kapitałem kanadyjskim. Pozostała część przedsiębiorstwa, specjalizująca się głównie w produkcji chłodniczej, została przekształcona w Spółkę Akcyjną. Firma zatrudnia ok 200 osób.
W 2008 roku, przedsiębiorstwo WSK Krosno powróciło do produkcji podzespołów lotniczych. W 2015 roku, około 75 % produkcji to wyroby branży chłodniczej, a 25 % to wyroby branży lotniczej. Zakład znany jest z utrzymywania najwyższej jakości swoich wyrobów na świecie, zatrudniając niewielką grupę pracowników, ale o najwyższych kwalifikacjach. Firma spełnia wymagania jakościowe zgodnie z posiadanymi certyfikatami. W okresie 1990-2015, przedsiębiorstwo kilkakrotnie zdobywało najwyższe laury na targach krajowych i międzynarodowych, przemysłu lotniczego i chłodniczego. WSK PZL-Krosno S.A. posiada własne biuro konstrukcyjne oraz laboratoria.
Obecne (2018 rok) wyroby to: schładzalniki mleka, cysterny, autocysterny, stacjonarne systemy do odbioru mleka oraz różne zbiorniki izotermiczne. Zbiorniki dla auto-cystern mają pojemność od 1,5 do 33 000 metrów sześciennych. Mogą być izolowane.
Goodrich Aerospace Poland SP Z O O.
Goodrich Aerospace Poland SP Z O O to przedsiębiorstwo działające w branży lotniczo-kosmicznej. Jest to koncern o zasięgu światowym. Koncern jedną ze swoich fili ma na terenie zakładu WSK PZL Krosno. Adres Ul. Żwirki i Wigury 6a 38-400 Krosno. Swoją działalność w Krośnie rozpoczął w 2008 roku. W Polsce jego działalność jest sklasyfikowana jako: Produkcja statków powietrznych, statków kosmicznych i podobnych maszyn.
Firma NGS Oil & Gas S.A.
NGS Oil & Gas S.A. jest firmą produkcyjną zlokalizowaną w Krośnie. Specjalizujemy się w wytwarzaniu konstrukcji spawanych oraz elementów metalowych na potrzeby branży naftowej, a w szczególności subsea (podmorskie) związanej ze sprzętem przeznaczonym do wydobycia ropy i gazu z dna morskiego. Produkty NGS Oil & Gas zainstalowane są na platformach wiertniczych znajdujących się na całym świecie. W związku z ekstremalnymi warunkami eksploatacji ropy i gazu z dna morza, wyroby muszą spełniać najwyższe standardy jakości.
Lotnicze Zakłady Produkcyjno-Naprawcze "Aero-Kros"sp. z o.o. w Krośnie.
Lotnicze Zakłady Produkcyjno-Naprawcze "Aero-Kros"sp. z o.o. w Krośnie, swoją działalność gospodarczą rozpoczęły w 1956 roku, jako Okręgowe Warsztaty Lotnicze w Krośnie. Zostały powołane do istnienia za sprawą Aeroklubu Polskiego. Celem były remonty, naprawy i modyfikacje sprzętu lotniczego. Początkowo firma działała praktycznie pod gołym niebem. W 1961 roku, znalazła lokum w wyremontowanych obiektach po byłej Szkole Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich. Zmieniono wówczas nazwę na Lotnicze Zakłady Naprawcze APRL w Krośnie. W 1981 roku, zmieniono nazwę na Lotnicze Zakłady Produkcyjno-Naprawcze APRL w Krośnie, kiedy to firma podjęła się produkcji seryjnej niektórych elementów lotniczych. Przemiany po 1989 roku spowodowały, że od 1992 roku przyjęła nazwę Centralnej Szkoły Lotniczo-Technicznej Aeroklubu Polskiego w Krośnie, poszerzając jednocześnie dotychczasową działalność o szkolenie lotniczego personelu technicznego w powołanym Ośrodku Szkolenia Personelu Obsługi Technicznej. Od 1 grudnia 2007 roku, kontynuatorem działalności są Lotnicze Zakłady Produkcyjno-Naprawcze "Aero-Kros" sp. z o.o. w Krośnie. Zakład szczyci się naprawą ponad 1 700 szybowców, 500 samolotów i zbudowaniem ponad 450 sztuk samolotów typu ULM. Dodatkowo zajmuje się rekonstrukcją zabytkowego sprzętu lotniczego. Adres Lotników 20, 38-400 Krosno.
Firma Wietpol Aerospace.
Wietpol Aerospace jest firmą mającą siedzibę w Jasionce k/Rzeszowa. Zakład produkcyjny znajduje się w Krośnie. Wietpol Aerospace posiada koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu wyrobami o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym. Jest poddostawcą części lotniczych dla UTC Aerospace Systems Goodrich Aerospace Poland.
Nowa droga startowa.
W grudniu 2015 roku. rozpoczęto budowę twardej nowej DS. (RWY) o wymiarach 1 100 m x 30 m, która jest umieszczona na kierunku 11/29. Nośność nawierzchni, określana jako PCN wynosi 50. Inwestycje ukończono w grudniu 2016 roku. Taka droga startowa pozwala na przyjmowanie statków powietrznych o rozpiętości skrzydeł do 24 m i mających na pokładzie około 30-45 pasażerów. Przykładowymi samolotami mieszczącymi się w tej kategorii są: AN-2, M-28, ATR-42, Dornier DO 228, L-410 Turbolet, DHC-6, King Air C90, Piper PA34, Piper PA 28, SAAB 340, Cessna 206, Cessna 208 Caravan. RWY otrzymał pełne oświetlenie: światła podejścia PAPI, krawędziowe. Oświetlenie otrzymały także drogi kołowania i płaszczyzna postoju samolotów. Zamontowano podświetlane oznakowanie pionowe. Zamontowano radiolatarnię. Uruchomiono automatyczną stację meteorologiczną z wizualizacją na monitorze w wieży kontroli lotów. W nowych miejscach umieszczono dwa wskaźniki wiatru, tak zwane rękawy. W 2018 roku trwała certyfikacja procedury podejścia do lądowania według nawigacji satelitarnej GNSS. Pozwoliła ona na korzystanie z Lotniska w trudnych warunkach atmosferycznych. Rozbudowano wieżę kontroli lotów.
Lotnisko ogrodzono całkowicie płotem o długości około 7 km. Budowa nowej, asfaltowej RWY i całej infrastruktury kosztowała 36 milionów złotych. Kwotę tę wydatkowano w okresie 2012-2017.
W przyszłości możliwa jest rozbudowa RWY poprzez jego wydłużenie do 1 710 m. Wówczas może być sensowne zbudowanie terminalu pasażerskiego i przejścia granicznego, dla obsługi samolotów komercyjnych na trasach zagranicznych. Wiązało się to będzie z podniesieniem statusu lotniska do lotniska publicznego.
Infrastruktura Lotniska Krosno.
Współrzędne geograficzne 49°40′59,05″N 21°44′01,11″E. Lotnisko leży na wysokości 280 m npm. (919 ft). Kod lotniska IATA – KRO. Kod lotniska ICAO – EPKR. Od 1969 roku figuruje w ewidencji państwowej (obecnie Urzędu Lotnictwa Cywilnego) pod pozycją 20, nr rejestracji 22.
RWY 112/292 (11R/29L), 1100 x 30 m asfalt, N49°40’45.2" E21°44’42.0". Oprócz twardej RWY wytyczone są także gruntowe drogi startowe na innych kierunkach. Drugi RWY / Second RWY 162/342 (16/34), 730 x 100 m trawa, N49°41’12.1" E21°44’12.6". Trzeci RWY / Third RWY 111/291 (11L/29R), 1130 x 100 m trawa, N49°41’02.7" E21°44’01.6".
Poprzednio były to: RWY 1 050 m x 100 m na kierunku 11/29, 900 m x 100 m na kierunku 16/34 oraz RWY 625 m x 100 m na kierunku 22/04.
Częstotliwość radiowa Krosno Kwadrat – 122,4 MHz. Na polu wzlotów jest kilka wskaźników wiatru (rękawów). Na lotnisku uruchomiona została stacja paliw lotniczych. Paliwo: AVGAS 100 LL. Stacja jest samoobsługowa, a płatność dokonuje się kartą płatniczą. Obecnie (2018 rok) Lotnisko zajmuje obszar 199,6 ha. Dla wykonania operacji startu i lądowania trzeba uzyskać zgodę zarządcy lotniska. Kontakt Wieża: +48 13 4743380, +48 577 119 606.
Opracował Karol Placha Hetman