Kielce 2025-02-03
BSP PGZ-19RA Orlik.
BSP PGZ-19RA Orlik to jest bezzałogowy statek powietrzny opracowany przez Polską Grupę Zbrojeniową i inne polskie podmioty, o oznaczeniu 19RA i nazwie własnej Orlik.
BSP PGZ-19RA Orlik to jest bezzałogowy statek powietrzny opracowany przez Polską Grupę Zbrojeniową i inne polskie podmioty, o oznaczeniu 19RA i nazwie własnej Orlik.
Historia zaczęła się w 2015 roku, gdy rozpoczęło się pierwsze postępowanie na pozyskanie nowych bezzałogowych statków powietrznych (BSP) dla Wojska Polskiego. W marcu 2016 roku, ofert złożyły trzy podmioty. Było to państwowe PGZ, prywatna Polska Grupa WB (twórca FlyEye oraz Warmate) i należący do Aribus zakład PZL Okęcie. Została wybrana oferta PGZ. Umowa została zawarta w dniu 30 listopada 2018 roku. W jej ramach w okresie 2021-2023, PGZ miała dostarczyć 8 zestawów BSP PGZ-19R Orlik, wraz z pakietem logistycznym. Koszt wyniósł 789,7 mln złotych brutto, z opcją na zakup dodatkowych 4 zestawów w okresie 2021-2023 za 297 mln złotych.
BSP PGZ-19R Orlik był opracowywany od 2015 roku, dla Polskiego Wojska. Główną siedzibą realizacji programu są WZL Nr 2 S.A. w Bydgoszczy. Pojawiła się informacja, że pierwsze aparaty zostaną dostarczone wojsku w 2023 roku. Tak się nie stało, a aparat przechodził wiele istotnych przeróbek.
Początkowo był to aparat o masie 90 kg, zbudowany w układzie typowego samolotu z usterzeniem typu Rudnickiego. Silnik spalinowy został umieszczony w tyle kadłuba, który wyposażono w śmigło typu pchającego. Aparat startował z kilkumetrowej wyrzutni z układem pneumatycznym. Zasięg operacyjny miał wynosić 100 km. Zestaw składał się z: aparatu latającego, holowanej wyrzutni startowej, wozu operacyjnego, aparatury sterowania i łączności.
W 2022 roku, w Kiecach przedstawiono nowy aparat, w którym wiele zmieniono. Masa aparatu wzrosła do 150 kg. Powiększono wymiary. Aparat otrzymał większą powierzchnię nośną. Zamontowano stałe podwozie, trzy punktowe, z kołem przednim. Zrezygnowano z usterzenia typu Rudnickiego, a zamontowano usterzenie umieszczone na dwóch belkach wychodzących ze skrzydeł. Usterzenie ma dwa stateczniki pionowe, które są połączone jednym statecznikiem poziomym. Aparat startuje tak jak samolot z drogi startowej lub ulicy i tak samo ląduje. Ewentualnie aparat startuje z wyrzutni pneumatycznej.
Dane T-T BSP PGZ-19R Orlik: Rozpiętość 7,30 m. Długość 3,95 m. Wysokość 1,35 m. Maksymalna masa startowa 150 kg. Prędkość minimalna 70 km/h. Prędkość przelotowa 90-120 km/h. Prędkość maksymalna 150 km/h. Załoga 3 żołnierzy. Wyrzutnia startowa o długości 11,50 m. Prędkość opuszczenia wyrzutni 108 km/h. Masa wyrzutni 5 500 kg.
Według informacji podanych przez WZL Nr 2 jest to aparat który większość testów miał już za sobą. W dniu 12 maja 2023 roku, na stronach Kancelarii Sejmu opublikowano odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej w sprawie realizacji programu bezzałogowych aparatów latających Orlik, które zostały zamówione w konsorcjum polskich firm w dniu 30 listopadzie 2018 roku. Poinformowano, że dwa pierwsze zestawy będą w wojsku w październiku 2023 roku. W umowie z 2018 roku, była informacja o zakupie 8 zestawów z opcją na kolejne cztery. Po stronie producenta występują: Polska Grupa Zbrojeniowa, Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 oraz PIT-RADWAR. Ze względu na pandemię chińskiego wirusa harmonogram został przesunięty o 11 miesięcy. W dodatku, do umowy podpisano aż sześć aneksów.
Każdy zestaw ma składać się z pięciu platform powietrznych PGZ-19RA, wyrzutni startowej, wozu logistycznego, naziemnej stacji kontroli, naziemnego terminala danych, zewnętrznego terminala wideo oraz przenośnego terminala wideo. Dodatkowo dostawca ma dostarczyć także zintegrowany system szkolno-logistyczny wraz z niezbędnymi pakietami.
Maksymalna masa startowa BSP wynosi do 150 kg. Ładunek użyteczny stanowi głowica optoelektroniczna składająca się z kamery dziennej, kamery na podczerwień, dalmierza laserowego i również laserowego wskaźnika celu. Ponadto PGZ-19RA wyposażony jest w szczelinowy radar SAR o wysokiej rozdzielczości. Lądowanie odbywa się w sposób klasyczny lub przy pomocy spadochronu.
Do maja 2024 roku, do Wojska Polskiego nie trafił żaden zestaw.
Opracował Karol Placha Hetman