Częstochowa 2018-12-10
Lotnisko Częstochowa Rudniki.
Współrzędne geograficzne: 50.884N 19.203E. Elewacja 262 m n.p.m. (860 ft).
Historia Lotniska Częstochowa Rudniki.
Po agresji niemców na Rzeczpospolitą Polskę, w październiku 1939 roku, część terenów Polski włączono do rajchu, a na części utworzono Generalną Gubernię, która miała funkcjonować do momentu całkowitej likwidacji narodu Polskiego. Germańcy „na swoim” terenie zaczęli budować nowe obiekty wojskowe, w tym lotniska. Jedno z nich ulokowano koło Częstochowy. Budowę Lotniska w Rudnikach koło Częstochowy rozpoczęto w 1940 roku. Do budowy wykorzystano jeńców wojennych i robotników przymusowych.
Warto wspomnieć, że w tym samym czasie powstało jeszcze Lotnisko Mierzęcice-Pyrzowice. Jednak tamto lotnisko było znacznie większe od tego koło Częstochowy.
W Rudnikach wytyczono twardą drogę startową o wymiarach 1 000 m x 30 m, którą oddano do użytku w 1942 roku. Zbudowano hangary, koszary (baraki) i zaplecze techniczne. Doprowadzono bocznicę kolejową od linii kolejowej (obecnie Nr 146) Częstochowa – Chorzew Siemkowice.
W Rudnikach, w listopadzie 1942 roku, utworzono jednostkę Luftkriegschule IX, a następnie kolejną Segelfliegerschule der Luftwaffe Tschenstochau. Szkolono tutaj przyszłych lotników na kursach szybowcowych.
W styczniu 1945 roku, Lotnisko odegrało ważną rolę w lotniczych działaniach wojennych. Stacjonowało tutaj kilka sowieckich pułków myśliwskich i szturmowych.
Nie jest znana data, kiedy sowieci Lotnisko przekazali Wojsku Polskiemu. Wiadomo, że Wojsko Polskie zarządzało Lotniskiem co najmniej od 1953 roku.
Około 1955 roku, Lotnisko Rudniki poddano rozbudowie. Drogę startową wydłużono do 2 000 m i poszerzono do 60 m. Zbudowano nowe drogi kołowania. Przy wschodniej drodze kołowania (łączniku) zbudowano Płaszczyznę Postoju Samolotów, o wymiarach 120 m x 50 m. Ponieważ Lotnisko było traktowane jako zapasowe (ćwiczebne), dlatego nie wybudowano tutaj zaplecza w postaci murowanych koszar, warsztatów i magazynów. Jako zaplecze socjalne wykorzystywano namioty, kuchnie polowe, przenośne łaźnie itp.
W 1953 roku, Wojsko Polskie klasyfikowało Lotnisko jako zapasowe dla 39. Pułku Myśliwskiego stacjonującego w Mierzęcicach. Okresowo stacjonował tutaj 53. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego z Mirosławca z samolotami PZL Lim-2. Następnie lądowały tutaj samoloty Lim-6 bis. Z Lotniska korzystały także; 6. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego i 51. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego. Obie jednostki z Piły. Po 1968 roku, z Lotniska korzystał okresowo 10. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego z Łasku. Samoloty MiG-21 tego Pułku bazowały tutaj w 70-tych i 80-latach. Wojsko Polskie zrezygnowało z Lotniska Rudniki z początkiem 90-lat. Rzadko lądowały tutaj samoloty wojskowe, a bojowe nie lądowały tutaj żadne.
Z początkiem 50-lat utworzono Aeroklub Częstochowski. Ale pierwsi spadochroniarze, szybownicy i piloci samolotów lekkich pojawili się tutaj w 1957 roku.
Lotnisko Rudniki próbowano włączyć w sieć lotnisk krajowych obsługiwanych przez PLL LOT. Udało się to w sezonie 1983 roku. Było to znamienne postępowanie komunistów, którzy po zawieszeniu stanu wojennego zaoferowali pielgrzymom udającym się na Jasną Górę podróż samolotem. W tym czasie Ojczyznę odwiedził Święty Jan Paweł II Wielki. Trasę Warszawa-Częstochowa i Gdańsk-Częstochowa obsługiwały samoloty Antonow An-24. Trasa nie cieszyła się powodzeniem i wykorzystanie miejsc w samolocie było niskie. Generalnie, bidnego społeczeństwa nie stać było na taki luksus. Bilet kosztował blisko 1 000 złotych, a robotnik z cementowni w Rudnikach zarabiał 4 000 – 5 000 złotych. PLL LOT wykonał także kilka lotów na trasie Częstochowa – Koszalin.
W dodatku, komuniści tłumaczyli, że komercyjna komunikacja została uruchomiona, bo Lotnisko Mierzęcice-Pyrzowice było w remoncie. Ale w takich sytuacjach samoloty były przekierowywane na Lotnisko Balice koło Krakowa. Lotnisko Rudniki nie miało żadnego zaplecza technicznego dla obsługi samolotów komercyjnych. Trzeba było ją stworzyć. W sezonie 1984 roku, połączeń nie przywrócono.
W 90-latach XX wieku i do 2003 roku okresowo bazowały tutaj samoloty PZL An-2, które służyły do szkolenia skoczków spadochronowych. Obsługą lotniska zajmował się oddział wojska w sile plutonu. Oprócz obsługi samolotów i Lotniska, żołnierze pełnili służby wartownicze.
W 2001 roku, Wojsko Polskie przekazało Lotnisko do Agencji Mienia Wojskowego. Lotnisko został wystawione na sprzedaż, z zachowaniem lotniczego charakteru. Od 2004 roku, jest prywatny właściciel lotniska.
W okresie 2007-2017 Lotnisko figurowało w ewidencji lądowisk Urzędu Lotnictwa Cywilnego pod poz. 24. W 2017 roku lotnisko zostało wpisane do Rejestru Lotnisk Cywilnych, jako lotnisko użytku publicznego niepodlegające certyfikacji. Czyli na Lotnisku mogą lądować i startować samoloty, których lot nie wymaga nadzoru kontroli ruchu lotniczego na Lotnisku. Lotnisko dopuszczone jest do operacji lotniczych wykonywanych przez: samoloty, śmigłowce, wiatrakowce, szybowce, paralotnie, paralotnie z napędem, motolotnie, spadochrony – zgodnie z przepisami dla lotów z widocznością VFR w dzień i w nocy dla statków powietrznych o całkowitej masie startowej (MTOW) do 5 700 kg. Lądowisko czynne cały rok w dzień i w nocy. Przylot należy uzgadniać z zarządzającym.
Lotnisko ma powojskową infrastrukturę: RWY twarda i gruntowa, drogi kołowania, hangary, magazyny, bazę paliwową, wieżę kontroli ruchu lotniczego, budynek aeroklubu z kawiarnią. Jest wydzielona strefa spadochronowa. Jest zasilanie elektryczne z własnej podstacji trafo i bocznica kolejowa, w dużej części rozebrana.
Nawiasem mówiąc, koszt przekształcenia w lotnisko użytku publicznego niepodlegające certyfikacji to kwota około 1 miliona złotych. Jedną z korzyści takiego przekształcenia to prawo podejścia do lądowania statków powietrznych z wykorzystaniem systemu nawigacji satelitarnej GNSS. Dzięki temu na Lotnisku mogą lądować samoloty przylatujące z zagranicy.
Ostatnią dużą tragedią, która miała miejsce w dniu 5 lipca 2014 roku, była lotnicza katastrofa samolotu Piper PA-31 koło miejscowości Topolowo, w której zginęło 11 osób, a jedna została ciężko ranna.
Plany rozwoju Lotniska są na poziomie lokalnym, a to dlatego, że w odległości 65 km znajduje się Port Lotniczy Pyrzowice.
Niedaleko Lotniska Rudniki, w miejscowości Kościelec, przy skrzyżowaniu Drogi Krajowej Nr 1 z ulica Mykanowską znajduje się zajazd „Samolot”. Jego atrakcją jest restauracja „Odlot” umieszczona we wnętrzu komercyjnego samolotu turbośmigłowego Iliuszyn Ił-18. Samolot był eksploatowany w PLL LOT ze znakami rejestracyjnymi SP-LSD. Samolot Ił-18 W nr 184007102, rejestracja SP-LSD, nosił imię własne „Tobruk”. Samolot do PLL LOT trafił jako nowy. Zbudowany w marcu 1964 roku. Dostarczony do PLL LOT w kwietniu 1964 roku. W trakcie służby został przemalowany w dawne malowanie PLL LOT na potrzeby filmu. Został wycofany w styczniu 1991 roku. Po kilku latach był kupiony przez prywatną osobę.
Inny samolot PLL LOT Iliuszyn Ił-18 SP-LSH, także pełni funkcję restauracji w miejscowości Zbytków przy Drodze Krajowej Nr 81, koło Jastrzębiej Góry.
Lotnisko Częstochowa Rudniki.
Lotnisko jest położone w pobliżu Drogi Krajowej Nr 1 (E-75) Cieszyn-Gdańsk, tak zwana „gierkówka”. Obecnie (2018 rok) w pobliżu Lotniska powstaje węzeł drogowy obwodnicy Częstochowy. Do centrum Miasta jest 10 km.
Lotnisko ma charakter sportowy. Jego zarządcą jest Aeroklub Częstochowski, a właściciel to podmiot prywatny. Kod IATA – CZW. Kod ICAO – EPRU. Współrzędne geograficzne: 50°53′10,08″N 19°12′08,90″E. Wysokość nad poziomem morza 262 m n.p.m. (860 ft). Pole wzlotów dysponuje jednym RWY twardym beton na kierunku 08/26 o wymiarach 2 000 m x 60 m. Próg głównej drogi startowej DS1 został przesunięty o 200 m w kierunku zachodnim. Równolegle umieszczono RWY gruntowe, trawa. Zwykle wyznaczone są DS2 o wymiarach 720 x 240 m oraz DS3 o wymiarach 1 800 x 140 m. DS2 i DS3 są oznaczane ogranicznikami koloru białego nie zadziej niż co 100 m. Każdy ogranicznik ma wymiary minimalne 3 m x 1 m.
Łączność radiowa – Rudniki Radio – 122,800 MHz. Aeroklub tel: +48 783 995 277, +48 34 32 79 755. Z Lotniska mogą korzystać statki powietrzne o masie startowej do 5 700 kg. Pole wzlotów jest odpowiednio oświetlone i gotowe do przyjmowania samolotów i śmigłowców z wykorzystaniem systemu nawigacji satelitarnej GNSS.
Opracował Karol Placha Hetman