Warszawa 2024-12-10
Embraer E-170E2 / 190E2 / 195E2.
Samoloty Embraer E-Jet family składające się z samolotów E-170/175/190/195 uzyskały dużo zamówień i dobrze zostały przyjęte przez pasażerów. Ich produkcja pozwoliła producentowi na zajęcie trzeciego miejsca na świecie, w produkcji samolotów komercyjnych, po koncernach Boeing i Airbus. Firma Embraer już od 2010 roku, podjęła prace nad poprawą parametrów T-T, rodziny samolotów E-jet, a przez to obniżenia kosztów eksploatacji dla operatorów. W ten sposób powstała rodzina Embraer E2 family. Tym razem w skład rodziny weszły samoloty o wielkościach: E175-E2 / E190-E2 / E195-E2.
Trzeba dodać, że koncern Embraer rozważał przekonstruowanie kadłuba, aby pomieścić w nim fotele w układzie 2-3, a nie jak dotychczas w układzie 2-2. Miała być to odpowiedź na samolot Bombardier C-Series. Ale jak wiemy Bombardier popadł w kłopoty finansowe, zainteresowanie samolotem C-Series było niewielkie, a w końcu program przejął koncern Airbus i stworzył samolot A-220.
Program Embraer E2 został zaprezentowany podczas targów Paris Air Show w czerwcu 2013 roku. Pierwszy prototyp samolotu E190-E2 E-Jet E2, pierwszy lot wykonała w dniu 23 maja 2016 roku, z lotniska São José dos Campos, trzy miesiące przed terminem. Lot trwał trzy godziny i dwadzieścia minut, z prędkością przelotową Mach 0,82. Samolot wspiął się na wysokość 12 000 metrów (41 000 stóp), schował podwozie i klapy oraz włączył został system fly-by-wire w trybie normalnym. Wszystkie testy przebiegły pomyślnie. W dniu 28 lutego 2018 roku, samolotu uzyskał certyfikat. W dniu 24 kwietnia 2018 roku, zbudowano pierwszy samolot seryjny. Certyfikat większego E195-E2 został wystawiony w kwietniu 2019 roku. Certyfikacja E175-E2 została przesunięta na 2027 roku, z uwagi na brak popytu. Co ciekawe wersja E175-E2, w 2024 roku, otrzymała w USA i w Brazylii zgodę na ETOPS 120.
W nowej rodzinie samolotów, podstawową zmianą jest zastosowanie nowy silników turbowentylatorowych, z przekładnią, firmy Pratt & Whitney PW1900G Geared Turbofan. Oprócz silników głównych, Pratt & Whitney dostarcza również pomocniczą jednostkę napędową APU.
Rodzina samolotów składa się z trzech wariantów, które mają ten sam przekrój kadłuba, o różnych długościach i są wyposażone w trzy różne przeprojektowane skrzydła, sterowanie fly-by-wire z nową awioniką i ulepszoną kabinę załogi i pasażerską.
Do kwietnia 2024 roku, firma Embraer zdobyła zamówienia na 306 samolotów rodziny E-Jet E2, a dostarczono 114 egzemplarzy. Już w 2016 roku, Embraer miał 640 zobowiązań od różnych linii lotniczych i firm leasingowych, z czego 267 stanowiły twarde zamówienia, a 373 to były opcje i prawa zakupu.
Embraer w samolotach E2 wprowadził różne ulepszenia w zakresie osiągów, takie jak zmniejszone zużycie paliwa, niższe emisje i hałas, zminimalizowane koszty konserwacji, a także zastosowanie nowego skrzydła z aluminium. Skrzydła te mają wyższy profil, większą rozpiętość i zostały wyposażone w odchylone końcówki skrzydeł, zamiast wingletów.
Program był realizowany zgodnie z harmonogramem. Koncern Embraer chciał zagwarantować 99% niezawodność samolotu w pierwszym roku eksploatacji. Do czerwca 2017 roku, ukończono połowę testów w locie. Aerodynamika okazał się lepsza niż przewidywano, a E190-E2 w wysokich temperaturach i przy wysokich osiągach był również lepszy niż oczekiwano.
Interesującym jest fakt, że nie ukończono produkcji rodziny E-jet, a obok już uruchomiono produkcję rodziny E2. Tempo produkcji wyniosło 8 samolotów w ciągu miesiąca, czyli tak samo jak przy E-jet. Produkcje E-jet zakończono w 2021 roku. Rentowność produkcji E2 osiągnięto po trzech latach. Przy produkcji nowych skrzydeł zastosowano automatyczne wiercenie i nitowanie, co było postępem technologicznym. Dla wyposażenia kokpitu załogi, koncern Embraer zdecydował się na rozwiązanie które pochodzi z jednego źródła. Pozwoliło to na bardziej agresywne handlowe rokowania, a w efekcie na obniżenie kosztów i dostarczanie podzespołów od jednego producenta. W 2022 roku, koncern Embraer współpracował z koncernem Toyota, nad zwiększeniem wydajności produkcji. W efekcie tempo produkcji wzrosło o 14 %. Koncern Embraer podjął wspólne działania z koncernem Boeing dla uzyskania ETOPS 120 dla wszystkich samolotów rodziny E2.
Także podjęto próbę zawarcia porozumienia Embraer – Boeing, w temacie produkcji i obsłudze samolotów pasażerskich Embraer E2. To posunięcie pozwoliłoby na sprzedaż samolotów z Brazylii na każdym rynku dostępnym dla koncernu Boeing. Ale w dniu 24 kwietnia 2020 roku, Boeing rozwiązał umowę, stwierdzając, że Embraer nie spełnił warunków umowy. Oczywiście wina była po obu stronach.
Przeprojektowane i podniesiony wznoś skrzydeł, o wydłużeniu 11:1, pozwoliło na umieszczenie silnika z wentylatorem o średnicy 190 cm (73 in). Gondola silnika jest krótsza niż w E-jet. Dodatkowo zwiększono długość goleni podwozia. Skrzydło wyposażono w klapy jednoszczelinowe, zamiast dwuszczelinowych jak w E-jet. Rozważano zastosowanie skrzydła kompozytowego, ale uznano, że nie jest ono jeszcze uzasadnione ekonomicznie. I tak skrzydło w E2 jest lżejsze o 200 kg (440 funtów) od skrzydła w E-jet.
Embraer zaplanował 16–24% mniejsze zużycie paliwa i 15–25% niższe koszty utrzymania na miejsce pasażerskie. Zestaw awioniki Honeywell Primus Epic 2 jest używany w całej rodzinie, co pomaga zachować jedność z E-jet. Podstawowe przeglądy konserwacyjne odbywają się co 1000 godzin lotu, w porównaniu z 850 w przypadku E-jet, natomiast odstęp między przeglądami średnimi wydłużył się z 8 500 do 10 000 godzin lotu. Oświetlenie w samolocie jest wyłącznie typu LED. Podróżni otrzymali nowe, lepsze fotele. Fotele są firmy Safran. Mają szerokość 46 cm (18.3 in). Dla PLL LOT zostały obite czarną tapicerką, ze sztucznej skóry. W oparciach są stoliki oraz dwa gniazdka 230 V. Stelaż foteli nie ma środkowego podparcia, co zwiększa ilość miejsca pod fotelami na dodatkowy bagaż. O 40 % są większe schowki na bagaż, które mają drzwi podnoszone do góry. Embraer E195-E2 w konfiguracji dla PLL LOT mieści 136 foteli w układzie 2+2. Poprzednia generacja jest eksploatowana w dwóch konfiguracjach; 112 i 118 miejsc.
W 2024 roku, PLL LOT odebrał trzy zamówione samoloty Embraer E195-E2. Samoloty otrzymały rejestrację; SP-LEA, SP-LEB, SP-LEC. Przewoźnik rozważa zamówienie jeszcze 84 egzemplarze samolotu. W grę wchodzi Embraer E2 oraz Airbus A-220, przy czym mogą zostać zamówione oba typy.
W dniu 31 lipca 2024 roku, na Lotnisku Chopina wylądował samolot Embraer E195-E2, pierwszy w barwach PLL LOT. Był to już 45 samolot Embraer we flocie PLL LOT. Konstrukcje brazylijskiego producenta z Sao Paulo stanowiły wówczas 56 % wszystkich samolotów eksploatowanych przez PLL LOT. Maszyna nosi oznakowanie SP-LEA. Nowa maszyna rozpoczęła służbę dla narodowego przewoźnika w niedzielę w dniu 11 sierpnia 2024 roku, od rejsu z Warszawy do Oslo. W dniu 12 października 2024 roku, w Warszawie wylądował trzeci samolot, z numerem rejestracyjnym SP-LEC. Wszystkie trzy samoloty do Polski zostały dostarczono lotem z Brazylii z dwoma międzylądowaniami.
Dane T-T E175-E2:
Układ kabiny pasażerskiej 80 (12J + 68Y). Maksymalna ilośc foteli 90. Szerokość foteli 46 cm (18.3 in), firmy Safran. Długość 32.40 m (106.4 ft). Wysokość 9.98 m (32 ft 9 in). Rozpiętość 31.39 m (103 ft 0 in). Powierzchnia nośna 82 m2. Wydłużenie skrzydeł 12.02. Maksymalna masa startowa 44,600 kg (98,300 lb). Udźwig handlowy 10,600 kg (23,400 lb). Zapas paliwa 8,522 kg (18,788 lb). Długość startu 1,730 m (5,680 ft). Długość lądowania 1,300 m (4,300 ft). Prędkość maksymalna Mach 0.82 (473 kn; 876 km/h; 544 mph). Prędkość przelotowa Mach 0.78 (450 kn; 833 km/h; 518 mph). Zasięg maksymalny 2,000 nmi (3,700 km; 2,300 mi). Pułap operacyjny 12,000 m (41,000 ft). Silniki Pratt & Whitney PW1500G 2 x 67 kN. Średnica wentylatora 140 cm (56 in).
Dane T-T E190-E2:
Układ kabiny pasażerskiej 97 (9J + 88Y). Maksymalna ilośc foteli 114. Szerokość foteli 46 cm (18.3 in), firmy Safran. Długość 36.25 m (118 ft 11 in). Wysokość 10.96 m (35 ft 11 in). Rozpiętość 33.72 m (110 ft 8 in). Powierzchnia nośna 103 m2. Wydłużenie skrzydeł 11.04. Maksymalna masa startowa 56,400 kg (124,300 lb). Udźwig handlowy 13,500 kg (29,800 lb). Zapas paliwa 13,690 kg (30,180 lb). Długość startu 1,615 m (5,299 ft). Długość lądowania 1,215 m (3,986 ft). Prędkość maksymalna Mach 0.82 (473 kn; 876 km/h; 544 mph). Prędkość przelotowa Mach 0.78 (450 kn; 833 km/h; 518 mph). Zasięg maksymalny 2,850 nmi (5,280 km; 3,280 mi). Pułap operacyjny 12,000 m (41,000 ft). Silniki Pratt & Whitney PW1900G 2 x 85–102 kN (19,000–23,000 lbf). Średnica wentylatora 190 cm (73 in).
Dane T-T E195-E2:
Układ kabiny pasażerskiej 120 (12J + 108Y). Maksymalna ilośc foteli 146. Szerokość foteli 46 cm (18.3 in), firmy Safran. Długość 41.51 m (136 ft 2 in). Wysokość 10.91 m (35 ft 10 in). Maksymalna masa startowa Rozpiętość 35.12 m (115 ft 3 in). Powierzchnia nośna 103 m2. Wydłużenie skrzydeł 11.97. Maksymalna masa startowa 62,500 kg (137,800 lb). Udźwig handlowy 16,150 kg (35,600 lb). Zapas paliwa 13,690 kg (30,180 lb). Długość startu 1,840 m (6,040 ft). Długość lądowania 1,290 m (4,230 ft). Prędkość maksymalna Mach 0.82 (473 kn; 876 km/h; 544 mph). Prędkość przelotowa Mach 0.78 (450 kn; 833 km/h; 518 mph). Zasięg maksymalny 3,000 nmi (5,600 km; 3,500 mi). Pułap operacyjny 12,000 m (41,000 ft). Silniki Pratt & Whitney PW1900G 2 x 85–102 kN (19,000–23,000 lbf). Średnica wentylatora 190 cm (73 in).
Opracował Karol Placha Hetman