Modlin 2010-05-30
Modlin Lotnisko.
Współrzędne geograficzne: 52.451N 20.651E.
Historia Lotniska Modlin.
Pierwsze informacje o lotnisku w Modlinie pochodzą z 1937 roku. Na wschód od Twierdzy Modlin znajdował się niewielki poligon. Według relacji mieszkańców, członkowie Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, zwozili na ten poligon ziemię celem niwelacji i utwardzenia terenu pod planowane pole wzlotów. Tak duży obiekt wojskowy, skupiający tylu żołnierzy potrzebował zabezpieczyć dla siebie szybką łączność lotniczą z Warszawą i innymi garnizonami wojskowymi. Z całą pewnością, do czasu ataku armii germańskiej, w Modlinie nie stacjonowała żadna jednostka lotnicza, ale samoloty łącznikowe tu lądowały.
Już na początku okupacji germańskiej, w 1940 roku, w dokumentach pojawiła się wyraźnie nazwa Lotnisko Modlin. Okupant opracował założenia inżynieryjno-budowlane. Wyznaczył miejsca postoju samolotów. Zorganizował skład paliw i amunicji. W kolejnych latach przez lotnisko przewijały się liczne wrogie, bojowe jednostki lotnicze, przemieszczające się na front wschodni i z powrotem.
W styczniu 1945 roku, Modlin zajęły wojska 47. Korpusu Armii sowieckiej. Lotnisko, co najmniej do 1946 roku, było sowiecką bazą lotniczą. W marcu 1945 roku, oficjalnie sowieci przekazali lotnisko Dowództwu Lotnictwa Polskiego. Chwilowo bazowały tu Polskie pułki myśliwskie i szturmowe, obok sowieckich. Dopiero pod koniec 40-lat, sowieci opuścili całkowicie Modlin. Stało się to w momencie, kiedy z Kremla przyszły rozkazy, o ostatecznej dyslokacji sowieckich jednostek na terenie Polski.
W dowództwie wojsk lotniczych zapadły decyzje o rozbudowie lotniska w Modlinie. W okresie 1949-1953, powstały dwa duże hangary z zapleczem warsztatowym. Zbudowano nowoczesny skład paliw. Oddano do użytku nowoczesną DS (RWY), o dużej nośności. Powstał system DK (dróg kołowania) i stanowiska postojowe samolotów bojowych. Nieco później powstały pojedyncze kryte schrony dla samolotów i obsługi.
W 1953 roku, lotnisko stało się miejscem stacjonowania 15. Dywizja Lotnictwa Bombowego. Wówczas to na lotnisko przybyły pierwsze bombowce z napędem turboodrzutowym Iliuszyn Ił-28. 15. DLB stacjonowała w Modlinie do 1959 roku.
Okres 1956–1960, to czas kiedy w Modlinie i w obiektach koszarowo-sztabowych, szkolono wielu pilotów, specjalistów lotniczych, oficerów sztabowych i młodszych dowódców. Lotnisko w Modlinie eksploatowane było przez Wyższą Szkołę Pilotów (WSP), a następnie na bazie WSP i Batalionu Obsługi Lotniska, uruchomiono Centrum Szkolenia Lotniczego WP (CSL). Równolegle z CSL na lotnisku działał Szkolny Pułk Śmigłowców, pierwsza tego typu jednostka w Polsce.
W czerwcu 1958 roku, 38. PLM (pułk lotnictwa myśliwskiego) został rozformowany, a na jego bazie utworzono w Modlinie WSP (wyższa szkoła pilotów). Także w tym czasie, do Modlina przybyły pierwsze naddźwiękowe myśliwce typu MiG-19. W dniu 3 grudnia 1957 roku, na lotnisku wylądowało 9 fabrycznie nowych maszyn MiG-19 P. W dniu 17 maja 1958 roku, kolejne 10 sztuk, a samoloty w wersji MiG-19 PM w liczbie 14 sztuk zostały dostarczone na przełomie 1958/1959 roku. Już wcześnie w CCCP, na ten typ przeszkoleni zostali piloci; kapitan Czesław Kantyka i k kapitan Zdzisław Mickiewicz. To oni stali się instruktorami w WSP w Modlinie. W kwietniu 1960 roku, WSP została przeformowana w CSL (Centrum Szkolenia Lotniczego).
W Modlinie odbywało się także przeszkalanie pilotów na naddźwiękowe samoloty MiG-21. Pierwszy samolot MiG-21 sprowadzono do Polski w dniu 29 września 1961 roku, w ścisłej tajemnicy. Samolot nie miał żadnych oznaczeń. Samolot ten miał numer seryjny 741217 i otrzymał nb 1217. Umieszczono go w Centrum Szkolenia Lotniczego w Modlinie. Samolot był silnie strzeżony, a dostęp do niego miały nieliczne osoby. Trudno dzisiaj powiedzieć, ile lotów wykonał ten egzemplarz w pierwszych miesiącach swojej bytności w Polsce. Jedno jest pewne, że regularnego szkolenia jeszcze na nim nie prowadzono. Oficjalnie samolot miał stanowić pomoc w szkoleniu personelu latającego i technicznego. Zimą 1961/1962 rok, aby samolot spełniał formalnie zdolność do lotów musiał być okresowo oblatywany. W tym celu do Modlina z sowieckiego 582. PLM, stacjonującego w Polsce w Chojnie, samolotem łącznikowym przylatywał pilot razem z technikiem. Tamtejsza jednostka w Chojnie posiadała na stanie samoloty MiG-21 F / F-13. Początkowo szkolenie Polskich pilotów (z trudnościami) prowadzono w CCCP w Krasnodarze. Wiosną 1962 roku, do Chojny skierowano grupę czterech instruktorów z Modlina, aby ukończyli szkolenie i otrzymali odpowiednie świadectwa. W grupie byli; major Kazimierz Kamiński, kapitan Stanisław Radziejowski, porucznik Wiesław Komuda, porucznik Stanisław Chreptowicz. Ci piloci w lipcu 1962 roku, rozpoczęli samodzielne loty na samolotach MiG-21 F-13.
Kolejne 8 samolotów MiG-21 Polska otrzymała dopiero po roku, we wrześniu 1962 roku. Dokładnie w dniach 19-21 września 1962 roku, do Modlina dostarczono MiG-21 F-13 nr; 742007, 742008, 742009, 742015, 742016, 742017, 742018, 742019. Samoloty te razem z pierwszą maszyną posłużyły do szkolenia w CSL w Modlinie.
Od 1969 roku do 1981 roku, na lotnisku Modlin bazowała także jedna eskadra z 21. Pułku Rozpoznania z Sochaczewa.
W 1974 roku, funkcjonowanie Centrum Szkolenia Lotniczego stało się bezzasadne. Dlatego w lutym 1974 roku, CSL zostało rozformowane, a lotnisko Modlin stało się bazą dla ponownie powołanego do istnienia 38. Lotniczego Pułku Szkolnego, który był częścią składową Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie. Stało się to na podstawie Zarządzenia Nr.16/Org szefa SG WP z dnia 19 lutego 1974 roku.
W 1975 roku, na lotnisku Modlin została powołana do istnienia nowa jednostka lotnicza o nazwie 45. Lotnicza Eskadra Doświadczalna (LED). Została ona powołana na bazie eskadry 38. pułku, z terminem realizacji do 1 czerwca 1976 roku. O 45. LED wiadomo niewiele. Jedno jest pewne, że Eskadra ta zajmowała się między innymi, testami samolotów PZL-130 Orlik, z silnikami turbośmigłowymi na przełomie 80/90-lat.
Pod koniec 1979 roku, podjęto decyzję o przeformowaniu pułku na 38. Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy. Zgodnie z Zarządzeniem Nr 064/Org szefa SG WP z dnia 24 grudnia 1979 roku.
Lotnisko Modlin było systematycznie remontowane. Większe prace remontowe przeprowadzano co 4-6 lat. W 1987 roku, Lotnisko Modlin poddane zostało gruntowniej rozbudowie. Powstała nowa CPPS (centralna płaszczyzna postoju samolotów). Wyremontowano DS (RWY), z jednoczesną przygotówką do jej przyszłego wydłużenia. W tym okresie wojsko miało duże plany dalszej rozbudowy lotniska.
W terminie do dnia 31 grudnia 1988 roku, 38. Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy został rozformowany. Zgodnie z Zarządzeniem Nr 046/Org szefa SG WP z dnia 30 lipca 1988 roku, i Zarządzenia Nr 011/Org dowódcy Wojsk Lotniczych z dnia 6 września 1988 roku. W Modlinie pozostała tylko 45. Lotnicza Eskadra Doświadczalna. Jednak nie na długo, bo w 2000 roku, zapada decyzja o rozwiązaniu 45. LED, a Ministerstwo Obrony Narodowej przekazało lotnisko w zasoby Agencji Mienia Wojskowego. Już w następnym rok zapadła decyzja o pozbyciu się przez wojsko tego lotniska, z zachowaniem lotniczego charakteru tego obiektu.
Opracował Karol Placha Hetman