Mikojan i Guriewicz MiG-21 PF. 2010r.

Kraków 2010-08-31

Konstrukcja

188b Rozdział 1964-04-14.

OKB Mikojan i Guriewicz MiG-21 PF w Polsce.

MiG-21 PF nb 1901. 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MiG-21 PF nb 1901. 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

MiG-21 PF nr 761901 nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Na kadłubie godło 1. PLM Mińsk Mazowiecki. W stosunku do MiG-21 F-13 wyraźnie widoczny większy stożek wloty i cała przednia sekcja kadłuba. Widać nadbudówkę nad kadłubem ze zbiornikiem paliwa nr 7.

Konstrukcja MiG-21 PF typ 76.

Jest to druga wersja samolotu MiG-21 otrzymana przez Polskę. Zobacz MiG-21 F-13. Jednomiejscowy, jednosilnikowy, naddźwiękowy samolot myśliwski. Średniopłat. Wyposażony w stację radiolokacyjną RP-21 M Sapfir.

W porównaniu z pierwszą generacją ( MiG-21 F-13 ) zasadnicze zmiany polegały na; Zastosowaniu stacji radiolokacyjnej ( celownika radiolokacyjnego ) umieszczonej w powiększonym stożku wlotowym. Dlatego przednia część kadłuba została przebudowana. Uzyskała większą średnicę. Stożek jest większy, ale także automatycznie może przyjąć jedno z trzech położeń.

Myśliwiec uzyskał możliwość współpracy z naziemnym półautomatycznym systemem naprowadzania Wozduch-1, poprzez odbiornik radiolinii telemetrycznej ARŁ-S Lazur. Dzięki niemu łatwiej jest wprowadzić samolot w tylną sferę przeciwnika.

Zamontowano pilot automatyczny KAP-1 / KAP-2 / KAP-2 K.

Usunięto jedyne działko. Po doświadczeniach wojny w Wietnamie opracowano zasobnik z działkiem, który można podwiesić pod samolotem.

Powiększono asortyment pocisków rakietowych k.p.r. klasy p-p o pociski RS-2 US współpracujące ze stacją radiolokacyjną. Te pociski miały być podstawowym uzbrojeniem samolotu.

Dodano zbiornik paliwa nr 7 na kadłubie za kabiną.

Samolot wyposażono w urządzenie służące do wyprowadzania do lotu poziomego z każdej sytuacji np. w momencie, gdy pilot utracił orientację przestrzenną.

Powiększono przednie hamulce aerodynamiczne z 0,760 m 2 do 0,884 m 2 i oczywiście je przekonstruowano, z uwagi na brak wypukłości po działkach zamontowanych w kadłubie.

Sondę – rurkę Pitota przeniesiono nad wlot powietrza. Poprzednio była pod wlotem powietrza do silnika.

Samolot otrzymał większe koła ( pneumatyki ) dla korzystania z lotnisk o nawierzchni gruntowej.

Lewe skrzydło MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Lewe skrzydło MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Skrzydło „delta” ze ściętymi końcówkami ( 0,3 m ), skos 57 stopni, powierzchnia całkowita 23 m 2, profil skrzydła symetryczny CAGI S-12, o grubości względnej 4,2 % u nasady i 5 % na końcu, zaklinowanie 0 stopni, wznos -2 stopnie, cięciwa u nasady 5,97 m., na końcu 0,46 m., konstrukcja to dźwigar główny, pomocniczy, przedni i tylny. Pokrycie o grubości 1,5 do 2,5 mm. W każdym skrzydle są dwa zbiorniki paliwa. Pod skrzydłami 2 zaczepy dla uzbrojenia. Skrzydła wyposażono w lotki, o łącznej powierzchni 1,18 m 2, wychylane są po 20 stopni. Klapy o powierzchni 1,84 m 2, wychylane są do startu o 25 stopni, do lądowania o 45 stopnie.

Kadłub z czołowym chwytem powietrza, z centralnym ruchomym stożkiem. Stożek od prędkości samolotu Ma-1,5 zaczyna przesuwać się do przodu i przy prędkości Ma-1,9 zajmuje skrajne wysunięte położenie. Stożek wyposażono w układ odsysania warstwy przyściennej. Oś stożka jest pochylona 3 stopnie w dół. Stożek przemieszcza się o 20 cm., a na ziemi podczas obsługi można go wysunąć jeszcze o 60 cm. Stożek wykonano z materiału radio-przejrzystego o grubości 14 mm. Za stożkiem kanał rozdziela się na dwa, aby ominąć kabinę po bokach. Kanał wyposażono w klapki przeciw pompażowe i dodatkowe chwyty na wysokości kabiny. Te chwyty wyposażono w osłony zabezpieczające zassaniu ciał obcych z ziemi z pod przedniego koła. Płatowiec wyposażono w trzy hamulce aerodynamiczne. Pierwsze dwa stanowią parę i umieszczono je przed podwoziem głównym. Mają powierzchnię 2 x 0,442 m 2. Wychylane są po 35 stopni. Trzeci hamulec aerodynamiczny umieszczono pod kadłubem za podwoziem głównym. Ma powierzchnie 0,47 m 2, jest perforowany i wychylany o kąt 40 stopni. Po kadłubem umieszczono kierownicę aerodynamiczną. Spadochron hamujący o powierzchni 16 m 2, można wypuścić dopiero po przyziemieniu i po wyhamowaniu go odrzucić. Kabina hermetyczna i automatycznie klimatyzowana. Fotel KM-1 zapewnia ratunek przy prędkości od 130 do 1 200 km/h i od 0 m. wysokości. Osłona kabiny składa się z wiatrochronu z szybą pancerną o grubości 55 mm. Odladzana jest poprzez spryskiwanie spirytusem. Otwierana w górę do przodu. Podczas katapultowania się pilota, osłona stanowi dodatkową ochronę dla pilota przed uderzeniem powietrza.

Tylna część kadłuba z usterzeniem MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Tylna część kadłuba z usterzeniem MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Usterzenie poziome płytowe, powierzchnia 3,94 m 2, rozpiętość 3,74 m, kąt natarcia 55 stopni, wychylanie w dół 7,5 stopnia, w górę 16,5 stopnia. Na końcach są masy przeciw-flatterowe. Usterzenie pionowe o kącie skosu 61 stopni i 21 minut, grubość względna 6 %. Powierzchnia statecznika 5,32 m 2, steru 0,965 m 2, wychylanie po 25 stopni.

Podwozie przednie MiG-21 PF nb 2004 Czyżyny 2007 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Podwozie przednie MiG-21 PF nb 2004 Czyżyny 2007 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Podwozie główne MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Podwozie główne MiG-21 PF nb 1901 Czyżyny 2006 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Podwozie ma wszystkimi koła pojedyncze. Wszystkie koła z hamulcami tarczowymi. Przednia goleń chowana jest do przodu. Rozmiar koła 500 x 180, ciśnienie 7 atm. Na goleni tłumik shimmy. Rozmiar kół głównych 800 x 200, ciśnienie do 8 atm. Rozstaw podwozia 2,787 m., baza 4,71 m.

Silnik MiG-21 PF.

Samolot otrzymał mocniejszy silnik R-11 F2-300 o ciągu 1 x 3 870 kG., z dopalaniem 1 x 6 000 kG. Instalacja paliwowa osiągnęła pojemność 2 780 litrów, poprzez dodanie nad-kadłubem, nr 7 zbiornika o pojemności 170 litrów.

Uzbrojenie MiG-21 PF.

Pocisk RS-2 US.

W uzbrojeniu pojawiły się pociski rakietowe k.p.r. RS-2 US. Na początek trochę historii systemów uzbrojenia powiązanych z pociskiem rakietowym k.p.r. RS-1/2. Pierwszym produkowanym seryjnie kierowanym pociskiem rakietowym (k.p.r.) w CCCP, do zwalczania celów powietrznych był pocisk RS-1 U, który opracowano w 1956 roku, a krótko po nim pojawiła się bardziej rozpowszechniona odmiana pod oznaczeniem RS-2 U. Pocisk został przyjęty, jako uzbrojenie myśliwców obrony powietrznej MiG-17 PFU i MiG-19 PM. Ten drugi był eksploatowany w Polsce. Oba samoloty przenosiły po 4 sztuki pocisków rakietowych pod skrzydłami na belkach APU-4. Następnie, specjalnie dla pocisku RS-2 U opracowano celownik radiolokacyjny Izumrud-2, który w produkcji seryjnej otrzymał oznaczenie RP-2 U.

W 1958 roku, samolot Su-9 otrzymał celownik radiolokacyjny RP-2 U i 4 pociski RS-2 U.

W 1959 roku, pojawiła się zmodernizowana wersja pocisku RS-2 US / K-5 M z celownikiem radiolokacyjnym RP-9. Jako pierwszy nowy system uzbrojenia otrzymał myśliwce obrony powietrznej Su-9 i tak powstała nowa wersja z celownikiem radiolokacyjnym RP-9 i 2 pociskami RS-2 US. Nowością na pokładzie samolotu Su-9 był system przyrządowego naprowadzania Lazur-S współpracujący z naziemnym systemem Wozduch.

W 1960 roku, postanowiono ten system uzbrojenia zamontować na myśliwcach MiG-21 i tak powstał MiG-21 PF.

Pocisk RS-1U. W środku. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Pocisk RS-1U. W środku. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Pocisk RS-2US. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Pocisk RS-2US. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Podstawowe dane pocisku; długość 2,50 m, średnica kadłuba 0,18 m, rozpiętość 0,65 m, masa pocisku 83,20 kg, masa ładunku wybuchowego 15,2 kg, zasięg max 8 km. Pocisk został zbudowany w układzie kaczki. Przednia część mieści materiał wybuchowy i kadłub z wymuszoną defragmentacją. Dalej umieszczono zestaw wykonawczy układu sterowania. Następnie silnik rakietowy, na stały materiał pędny z dwoma dyszami wylotowymi umieszczone po bokach kadłuba. Tylne przedziały pocisku mieszczą układy elektroniczne. Końcówka kadłuba to antena odbiorcza. Zapalnik zastosowano radiowy, zbliżeniowy oraz zapalnik samolikwidujący pocisk, gdy nie trafi celu.

Jak realizowane jest naprowadzanie? Zastosowano naprowadzanie radiolokacyjne, półaktywne. Celownik radiolokacyjny samolotu wysyła promieniowanie, które odbite od celu zostaje odebrane przez pocisk i przetworzone na odpowiednie sygnały realizują korektę toru lotu. Półautomatyczność takiego układu polega na istnieniu przesyłowej linii między pociskiem, samolotem i celem. Układ pracuje na falach radiowych zakresu centymetrowego. Różnica między aktywny, a półaktywnym polega na tym, że w aktywnym cel jest naprowadzany falami wysyłanymi przez pocisk.

Pocisk RS-2 US jest przystosowany do niszczenia obiektów powietrznych, z tylnej półsfery, w „każdych warunkach atmosferycznych”. Może być także odpalany do celów naziemnych i nawodnych, ale zasadniczo z ich widzialnością. Po zejściu z wyrzutni pocisk utrzymuje się w wiązce promieniowania elektromagnetycznego, wysłanej przez śledzący obiekt celownik radiolokacyjny. Wymaga to od pilota ciągłego podświetlania celu do momentu eksplozji pocisku. Pilot nie może gwałtownie manewrować samolotem, gdyż może dojść do zerwania łączności z pociskiem.

Pocisk R-3.

Samoloty MiG-21 PF miały nadal możliwość korzystania z pocisków rakietowych k.p.r. R-3 / K-13, które są podstawowym uzbrojeniem MiG-21 F-13.

Ponieważ pociski RS-2 US miały stosunkowo dużą awaryjność i niską skuteczność, dlatego pozwolono na opracowanie wersji pocisku rakietowego k.p.r. R-3 sterowanego radiolokacyjnie półaktywnie. Tak powstał pocisk R-3 R. W stosunku do wersji pocisku kierowanej termicznie jest dłuższy i cięższy. Zasięg pozostał bez zmian ( 8 km ) i ładunek wybuchowy także ( 11,3 kg ). Jego podstawowe dane; długość 3,42 m, średnica kadłuba 0,127 m, masa 83 kg.

Działko GP-9.

Dla samolotów MiG-21 PF/PFM opracowano gondolę GP-9 ( gondola puszecznaja ) zawierająca działko dwulufowe, kal 23 mm GSz-23 z zapasem 200 naboi. Gondola jest montowana na tym samym zaczepie co dodatkowy zbiornik paliwa. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że MiG-21 PF uzyskał możliwość przenoszenia tego zasobnika już w czasie eksploatacji.

Dane T-T MiG-21 PF:

Dane T-T MiG-21 PF. 2009 rok. Praca Karol Placha Hetman
Dane T-T MiG-21 PF. 2009 rok. Praca Karol Placha Hetman

Opracował Karol Placha Hetman