Olsztyn 2012-05-28
Historia Portu Lotniczego Szczytno – Szymany.
Współrzędne geograficzne:53.481N 20.938E. Elewacja 136 m.
W dniu 16.01.1996 roku, w Sądzie Rejonowym w Olszynie została zarejestrowana spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: Porty Lotnicze Mazury-Szczytno. Główna siedziba spółki była w Szczytnie. Adres ulica Wielbarska 5, 12-100 Szczytno. W zamyśle spółka miała zarządzać kilkoma lotniskami leżącymi w Województwie Warmińsko-Mazurskim.
Spółkę Porty Lotnicze Mazury-Szczytno powołał Wojewoda w dniu 15.01.1996 roku, w celu wykorzystania lotniska wojskowego w Szymanach do przyjmowania samolotów pasażerskich. Skarb Państwa wniósł kapitał w wysokości 1 500 000 zł. Miesiąc później drugim udziałowcem została spółka Energopol-Trade z kwotą 1 400 000 zł. Po kilku latach liczba udziałowców wzrosła do 28 podmiotów, a kapitał założycielski wzrósł do 6 663 000 zł.
W dniu 2.06.1996 roku, na Lotnisku Szymany po raz pierwszy wylądował samolot PLL LOT ATR-72 z pasażerami na pokładzie. W sezonie letnim, raz w tygodniu PLL LOT obsługiwał połączenia z Warszawą i niektórymi innymi lotniskami.
W dniu 10.10.2001 roku, rozporządzeniem Rady Ministrów Lotnisko zostało wpisane na listę lotnisk, na których mogą być wykonywane starty i lądowania w ruchu międzynarodowym. Wiązało się to ze zorganizowaniem lotniczego przejścia granicznego. Od tej pory PLL LOT zaczął wykonywać od lata 2002 roku, loty do niektórych portów w Niemczech.
W dniu 22.08.2002 roku, Ministerstwo Obrony Narodowej oficjalnie przekazało lotnisko do Agencji Mienia Wojskowego. Od tej pory Lotnisko może nie tylko być wydzierżawione, ale również sprzedane. Nadal przy zachowaniu charakteru lotniczego obiektu.
W dniu 14.05.2003 roku, Spółka Porty Lotnicze Mazury-Szczytno uzyskała certyfikat Agenta Obsługi Naziemnej Nr PL-15H/03 w zakresie obsługi pasażerów, obsługi bagażu, obsługi płytowej statków powietrznych, obsługi w zakresie zaopatrywania statków powietrznych w paliwo, transportu naziemnego pomiędzy statkiem powietrznym i dworcem lotniczym (terminalem).
W wyniku małego zainteresowania pasażerów lotami na Lotnisko Szymany w 2003 roku, PLL LOT loty zawiesił.
Ruch pasażerski w okresie 1997 – 2003.
| Rok | Liczba pasażerów | Liczba operacji lotniczych |
|---|---|---|
| 1997 | 400 | 80 |
| 1998 | 2632 | 180 |
| 1999 | 2453 | 238 |
| 2000 | 1873 | 788 |
| 2001 | 2049 | 928 |
| 2002 | 1091 | 516 |
| 2003 | 448 | 418 |
W dniu 30.11.2003 roku, wojsko definitywnie opuściło obiekt. Ochronę obiektu przejęła firma prywatna.
Od momentu powstania, rokrocznie Spółka zarządzająca Lotniskiem odnotowywała straty. W 1996 roku, spółka zanotowała – 540 tys. zł strat, w 1997 roku – 660 tys. zł., a już każdego następnego roku strata przekraczała 1 mln zł. I to pomimo, że Spółka użytkowała Lotnisko przez wiele lat bezumownie, a inwestycje w infrastrukturę lotniska finansował budżet Województwa Warmińsko-Mazurskiego (8,5 mln zł w okresie 1996 – 1999). Straty generowane przez spółkę były constans, zmieniały się tylko zarządy i rady nadzorcze, wraz ze zmianą ekip rządzących regionem. Zarządy i rady nadzorcze po prostu „przejadały” kapitał zakładowy.
W 2004 roku, Spółka Porty Lotnicze Mazury-Szczytno zawisła swoją działalność. Spółka miała około 3 milionów złotych długu. Samo lotnisko podupadło finansowo, a infrastruktura ulegała stopniowej degradacji. Droga startowa i drogi kołowania były wynajmowane do organizowania pokazów i wyścigów motorowych.
W 2003 roku, spółkę uratował przed upadkiem zarząd Województwa wykupując w niej udziały (5,49 %) oraz przeznaczył w Regionalnym Programie Operacyjnym na tę inwestycję w przyszłości kwotę 37,5 mln euro. Jednak spółka nadal wegetowała i generowała straty. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego czekał na pojawienie się inwestora, który mógłby zbudować terminal, obiekty towarzyszące lotnisku i cargo. Podobno taki inwestor pojawił się w 2005 roku, w postaci niemieckiej firmy konsultingowej Dr. Nimmerrichter & Partner. Jednak zarząd Województwa słusznie wolał innego inwestora.
Sąd Rejonowy w Olsztynie, w dniu 15.09.2004 roku, ogłosił upadłość spółki Porty Lotniczy Mazury-Szczytno, na wniosek licznych wierzycieli. W tym stanie rzeczy, w 2004 roku, Minister Skarbu Państwa pozbył się 1 334 udziałów (20,73 %) w Spółce Porty Lotnicze Mazury-Szczytno i przekazał je nieodpłatnie Zarządowi Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Około 2005 roku, polskojęzyczna prasa rozdmuchała znaczenie Lotniska Szymany jako elementu systemu amerykańskiego wywiadu CAI. Powodem było i jest istnienie w Starych Kiejkutach koło Szczytna Polskiej Szkoły Wywiadu. Rozpisywano się, iż w Starych Kiejkutach torturowano jeńców z Afganistanu. Na dodatek kręcono głupawe filmy fabularne (na przykład „Niezbędne zabicie”), które w przyszłości mogą stać się wykładnią historii, a to byłoby złe.
W 2005 roku, linia lotnicza Ryanair wyraziła zainteresowanie wykonywania lotów na Lotnisko w Szymanach. Uzależniła jednak podjęcie lotów od rozbudowy terminalu oraz poprawę jakości nawierzchni RWY. Jednak wstępne szacunki wykazały konieczność zainwestowania około 1 500 000 złotych. Spółka nie dysponowała taką kwotą.
W dniu 2.12.2005 roku, Lotnisko zostało wpisane do Rejestru Lotnisk Cywilnych pod numerem 59 jako lotnisko cywilne użytku publicznego kodzie referencyjnym 3C. W dniu 27.10.2006 roku, Urząd Lotnictwa Cywilnego certyfikuje część lotniczą Lotniska. Było to istotne dla dalszego utrzymywania ruchu lotniczego na Lotnisku, kiedy nie obowiązywały już żadne przepisy wojskowe.
W dniu 31.10.2006 roku, spółka zarządzająca lotniskiem podpisała kolejną 5-letnią dzierżawę obiektu od Agencji Mienia Wojskowego, z opcją na kolejne lata. Zrodziła się szansa na uzyskanie kwoty 1 miliona złotych od Województwa oraz kolejnych pieniędzy od nowych udziałowców. Nic z tego nie wyszło.
Po wielomiesięcznych negocjacjach znalazł się nowy udziałowiec, Aleksander Rechter, obywatel Izraela i Polski, któremu zarząd Województwa odsprzedał w 2008 roku, część udziałów w spółce Port Lotniczy Mazury. Aleksander Rechter był jednym z głównych udziałowców firmy Kardan, założyciela i akcjonariusza Globe Trade Centre oraz właściciel European Business Partners sp. z o.o. Spółka od 2004 roku, notowana była na warszawskiej giełdzie. Od 2008 roku, Aleksander Rechter, a formalnie European Business Partners sp. z o.o., jest głównym udziałowcem w spółce zarządzającej Lotniskiem (61,03 %) i zapewniał, że wyłoży na odbudowę Lotniska Szymany tyle, ile samorząd wojewódzki, tj. 37,5 mln euro. Ale to i tak dużo za mało na powstanie Lotniska typu regionalnego. Chyba, że pozostałą kwotę wyłoży UE (Unia Europejska). Mowa była o sumie 175—225 mln euro.
Co ciekawe MON, zarówno Rządu Premiera Jarosława Kaczyńskiego, jak i Premiera Donalda Tuska, nie wyraziło zgody na sprzedaż akcji Spółki firmie European Business Partners sp. z o.o. Dokładnie Biuro do spraw Procedur Antykorupcyjnych MON ostrzegało przed spółką European Business Partners.
Niestety grupa European Business Partners była firmą mgławicą. Skupia się na wykorzystywaniu funduszy unijnych. Teoretycznie powinna łączyć kontrahentów, dystrybutorów lub partnerów w danej branży. Praktycznie obracała papierkami. Co najważniejsze, nie znała się na transporcie lotniczym.
W maju 2009 roku, spółka zarządzająca Lotniskiem Szymany zmieniła nazwę na Port Lotniczy Mazury sp. z o.o., a samo lotnisko na Lotnisko Mazury.
Podstawowe dane o spółce: Nazwa: Port Lotniczy Mazury sp. z o.o., utworzona 16.01.1996 roku. Siedziba: 12-100 Szczytno, ul. Wielbarska 5, KRS: 0000137185 NIP: 739-10-53-210 REGON: 510376696. Właściwy Sąd: Sąd Rejonowy w Olsztynie VIII Wydział Gospodarczy. Kapitał zakładowy wynosił 10 633 333 złotych. Udziałowcy; 61,03 % European Business Partners Sp. z o.o., 13,17 % Energopol S.A., 12,67 % Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze, 5,49 % Samorząd Województwa Warmińsko Mazurskiego, 3,57 % Miasto Szczytno.
Główny udziałowiec spółki zarządzającej Lotniskiem European Business Partners przez parę lat nie wywiązał się z podjętych zobowiązań. Dlatego zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego podjął starania o odzyskanie własności od dzierżawcy. Sprawa trafiła do sądu i udało się problem rozwiązać.
W 2012 roku, plany były nadal realne. Wciąż potrzebne były odpowiednie fundusze, które pozwoliłyby na podniesienie kategorii Lotniska z 3C do 4D. Przede wszystkim należało wstrzymać degradację obiektu. Była kradzież przewodów oświetlenia lotniska. Należało wykonać podstawowe czynności jak; dokładny spis inwentarza i wykonanie map obiektu oraz map lotniczych z naniesionymi przeszkodami terenowymi i punktami orientacyjnymi. Szacunki wskazywały, że: budowa nowego terminalu, remont i wydłużenie RWY, zbudowanie płyty peronowej, montaż niezbędnych urządzeń – to kwota około 180 milionów złotych.
Niemniej jednak szansa na rozwój Lotniska jako okna rejonu była umiarkowana. Do stolicy Województwa Olsztyna jest około 57 km. Daleko jest także do Mrągowa, Mikołajek, Giżycka, Gierłoży, Świętej Lipki, czy Gietrzwałdu.
Infrastruktura Lotniska Szymany.
Kod IATA: SZY. Kod ICAO: EPSY. Położenie: 53 28’54,69”N 20 56’15,69"E WGS-84. Położenie ARP: 1250 M OD THR 02, na linii centralnej RWY 02/20. Wzniesienie lotniska: 141 m n.p.m. ( 463 ft ). Deklinacja magnetyczna: 3% E (2004). Częstotliwość INFO / PORT: 118,025 MHz. Kontakt: +48 896221134. Lotnisko wyposażono w system ILS. Instrumentalny system lądowania: ILS / DME CAT I RWY 02. Lotnisko posiada także system NDB. Zabezpieczenie meteorologiczne: Osłona meteorologiczna: Automatyczna stacja AW-11, Komunikat typu METAR.
Lotnisko posiadało RWY o wymiarach 2 000 m x 60 m, ułożoną na kierunku 019/199. Nośność: PCN 23R/B/X/T. Powierzchnia 120 000 m kwadratowych.
Drogi kołowania; główna była o długości 2 500 m i powierzchni 40 000 m kwadratowych. Dodatkowo były cztery łącznice. Drogi kołowania: oznakowanie dzienne: A1, A2, A3, A4, B, C, D, E, oświetlenie dróg kołowania: A3, A4, E. Lotnisko posiadało cztery PPS. Centralna PPS ulokowana była w pobliżu WKL o wymiarach 600 m x 60 m i powierzchni 36 000 m kwadratowych. Trzy pozostałe PPS były mniejsze. Każda miała wymiary około 150 m x 50 m. Łączna powierzchnia wszystkich PPS wynosiła 58 500 m kwadratowych. Wszystkie miały nawierzchnię betonową.
W 2012 roku, Lotnisko w Szymanach nie dysponowało żadnymi stałymi połączeniami lotniczymi. Przylot samolotów prywatnych możliwy był po wcześniejszym kontakcie i uzyskaniu zgody zarządcy. Jednak przylot w niedzielę lub święta był niemożliwy. Lotnisko teoretycznie było czynne cały rok. Jednak przyloty w sezonie zimowym były ryzykowne, bo lotnisko nie dysponowało sprzętem do odśnieżania. Możliwy był zakup paliwa lotniczego; Jet A-1, AVGAS 100 LL, jednak po wcześniejszym uzgodnieniu.
Na terenie portu do dyspozycji podróżnych znajdował się: bar, kantor wymiany walut, wypożyczalnia samochodów (po wcześniejszym uzgodnieniu i dokonaniu przedpłaty), informacja turystyczna, rezerwacja hoteli, pensjonatów. Przewóz pasażerów i bagażu w obrębie regionu Warmii i Mazur. Honorowane były karty kredytowe. Najskuteczniejszy sposób wydostania się z Lotniska to było zamówienie taksówki. Najbliższy hotel tylko w Szczytnie. Pomoc medyczna tylko w Szczytnie.
Opracował Karol Placha Hetman