Lotnisko w Aleksandrowie Łódzkim. 2013r.

Aleksandrów Łódzki 2013-10-12

Lotnisko Aleksandrów Łódzki.

Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman
Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman

Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman
Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman

Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman
Byłe lotnisko Aleksandrów Łódzki. 2013 rok. Praca Karol Placha Hetman

Miasto Aleksandrów Łódzki.

Miasto Aleksandrów Łódzki jest położone w centralnej Polsce w Województwie Łódzkim, w Powiecie Zgierskim. Jest siedzibą Gminy Miejsko-Wiejskiej. Należy do aglomeracji Łódzkiej i graniczy terytorialnie z samą Łodzią, od strony północno-zachodniej. Odległość pomiędzy centrum Łodzi a centrum Aleksandrowa Kujawskiego to tylko 10 km. W 2008 roku, Miasto liczyło 20 684 mieszkańców. Przez Miasto przebiegają szlaki komunikacyjne; Droga Krajowa Nr 71 i Droga Krajowa Nr 72, które w centrum Miasta się krzyżują. Dogodny dojazd do Łodzi zapewnia linia tramwajowa oraz komunikacja autobusowa z Łodzi.

Historia – Aleksandrów Łódzki.

Powstanie Miasta wiąże się ściśle z rozkwitem przemysłu w XIX wieku. Osada powstała około 1816 roku, a jej założycielem był Rafał Bratoszewski herbu Sulima, który ufundował także miejscową parafię katolicką, pod wezwaniem św. Rafała Archanioła. Nazwa Miasta niestety pochodzi od panującego cesarza rosji i tytularnego króla Polski – Aleksandra I. Ten zabieg pozwolił na szybkie uzyskanie praw miejskich, bo już w 1822 roku. Po śmierci Rafała Bartoszewskiego w 1824 roku, właścicielami Miasta została rodzina Kossowskich herbu Dołęga. Od 1832 roku, Miasto zaczęło gospodarczo podupadać, bo nie wytrzymało konkurencji sąsiednich ośrodków włókienniczych. W 1870 roku, moskale pozbawili Miasto praw miejskich. Pod koniec XIX wieku zaczęły tu powstawać zakłady dziewiarskie i Aleksandrów Łódzki stał się kolebką produkcji pończoch i skarpet. Branża ta dominuje w Mieście do dziś. W 1910 roku, uruchomiono linię tramwajową, która połączyła Aleksandrów z Łodzią. Od momentu powstania, aż do 1939 roku, Miasto było trój-narodowe i trój-wyznaniowe i nikomu to nie przeszkadzało. Byli germańcy (tkacze, ewangelicy), żydzi (kupcy, wyznanie mojżeszowe) Polacy (robotnicy i rzemieślnicy, Katolicy).

Okres wielkiej wojnie światowej Miasto przetrwało bez wielkich strat, a po jej zakończeniu znalazło się w odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej. Co ważne, inne narodowości niż Polska, nie musiały opuszczać Miasta. Utraciły tylko możliwość piastowania stanowisk urzędniczych. W 1924 roku, władze Rzeczypospolitej Polski przywróciły Miastu prawa miejskie.

W dniu 1.09.1939 roku, zaraza geramańska napadła na Rzeczypospolitą Polskę. Aleksandrów Łódzki wcielono do rzeszy do Kraju Warty, przy czym dwukrotnie zmieniano nazwę na geramńską. Germańcy zamknęli Polskie szkoły, zdelegalizowali stowarzyszenia, zburzyli pomniki i represjonowali Polaków, zsyłając do obozów koncentracyjnych i na roboty przymusowe. Cała ludność żydowska Miasta została już w grudniu 1939 roku, wysiedlona, a następnie wymordowana.

Po drugiej wojnie światowej, komuniści wysiedlili całą ludność germańską. Pozostali tylko nieliczni Polacy. Do Miasta napłynęła ludność z ubogich rejonów Polski i z Kresów. Aleksandrów Łódzki stracił swój dawny trójnarodowy charakter.

Historia – Lotnisko Aleksandrów Łódzki.

Trudno obecnie podać datę powstania Lotniska. Nie zachowały się żadne dokumenty. Prawdopodobnie w drugiej połowie 30-lat, zaczęto organizować wojskowe lotnisko polowe. Niemym światkiem tych wydarzeń są strzeliste topole, które posadzono wokół zaplecza Lotniska poza polem wzlotów. Sadzenie topoli wokół obiektów wojskowych, narażonych na lotnicze rozpoznanie, było częstą praktyką w Drugiej Rzeczypospolitej.  Lotnisko Aleksandrów Łódzki w 1939 roku, znalazło się w spisie lotnisk polowych rejonu Łodzi. Było ich 7; Aleksandrów Łódzki, Bechcice, Ksawerów, Kuciny-Dalików, Lublinek, Skotniki, Sokolniki. Z Lotniska Aleksandrów Łódzki, korzystała 63. Eskadra Obserwacyjna (Towarzysząca), której macierzystym lotniskiem podczas wojny obronnej był Lublinek. 63. Eskadra dysponowała siedmioma samolotami obserwacyjnymi RWD-14 Czapla oraz dwoma samolotami łącznikowymi RWD-8. Wieczorem 4.09.1939 roku, II/63 Pluton został przebazowany na Lotnisko Aleksandrów Łódzki. Dowódcą Plutonu był kapitan obserwator Jerzy Wolf. W nocy z 5.09.1939 roku / 6.09.1939 roku, II/63 Pluton został przebazowany na Lotnisko Kamień.

W czasie okupacji germańskiej Lotnisko zostało rozbudowane, na potrzeby wojenne. Większość prac wykonywali Polscy robotnicy przymusowi, którzy musieli stawiać się do pracy z własnymi narzędziami, wozami i wołami. Postawiono kilka nowych obiektów w tym duży hangar, który przetrwał do pożaru w 1961 roku. Był to jeden z największych hangarów w Polsce. Było także kilka mniejszych hangarów-magazynów. Postawiono wieżę kontroli lotów oraz wybetonowano płytę postoju samolotów. Na lotnisku nie stacjonowała żadna germańska jednostka bojowa. Lotnisko pełniło funkcje lotniska etapowego i funkcje magazynową, włącznie ze składem amunicji.

W styczniu 1945 roku, Lotnisko zostało zajęte przez moskali. Co ważne Lotnisko praktycznie nie ucierpiało. Moskale nie przebywali tutaj długo, bo front przesuwał się bardzo szybko. Od maja 1945 roku do września 1945 roku, Lotnisko stało się jednym z lotnisk tak zwanego węzła Łódzkiego, na którym gromadzono lotnicze pułki Polskie biorące udział w wojnie po stronie sowietów. Drugim takim węzłem był węzeł Kutno. Stało się tak dlatego, że z chwilą zajęcia Berlina przez armie sowiecką, wszystkie Polskie jednostki otrzymały rozkaz natychmiastowego przebazowania się na teren Polski. Ludowe Wojsko Polskie nie zajmowało lotniska długo. Następowała dewastacja obiektu. Dlatego władze Polskie stosunkowo szybko zgodziły się na przekazanie lotniska odrodzonemu Aeroklubowi Łódzkiemu. Dużym wysiłkiem rozbudowano Lotnisko dla celów aeroklubowych. Na polu wzlotów wyznaczono RWY o wymiarach 800 m x 100 m, na kierunku 10/28.  W dniu 15.06.1953 roku, uroczyście ponownie Lotnisko zostało otwarte. Aeroklub rozwijał się bardzo dynamicznie. Przybywały nowe szybowce i samoloty. Jeśli tylko była dobra pogoda, to w powietrze wznosiły się szybowce i samoloty. Niemal całą kadrą aeroklubu stanowili żołnierze zawodowi, na co dzień służący na Lotnisku Lublinek.

We wrześniu 1961r. doszło do pożaru hangaru, w którym były zgromadzone samoloty i szybowce. Niewykluczone, iż było to podpalenie. Mimo, że w akcji gaśniczej uczestniczyły wszystkie wozy bojowe straży pożarnej z powiatu, a nawet z Łodzi, pożaru nie udało się ugasić. Te straty spowodowały zahamowanie działalności Aeroklubu Łódzkiego. W kolejnych latach próbowano wskrzesić Lotnisko. Dzięki pomocy innych regionalnych aeroklubów zakupiono trochę nowego sprzętu. Pojawił się jednak problem, gdzie przechowywać ten sprzęt, gdyż spalony hangar nie nadawał się już do remontu. Większość samolotów i szybowców znalazła czasową gościnę na łódzkim Lotnisku Lublinek. Przeniosła się tam także siedziba Aeroklubu Łódzkiego i pozostaje tam aż do dzisiaj.

W 60-latach teren Lotniska stał się planem zdjęciowym do Polskich seriali; „Czterej pancerni i pies” oraz "Stawka większa niż życie”. Część Lotniska zajęli działkowcy i powstały ogrody działkowe.

Część obiektów po Aeroklubie Łódzkim zajął Rejon Dróg Publicznych. Urządzono tutaj jedną z baz sprzętu. W głównym budynku biura aeroklubu otwarto przedszkole. Gabinet kierowniczki umieszczono w półokrągłym pokoju.

W drugiej połowie 70-lat oraz w 80-latach z pola wzlotów korzystały samoloty rolnicze świadcząc usługi na rzecz Lasów Państwowych (An-2 R, PZL-106 Kruk).

Po 1990 roku, powstało Stowarzyszenie Lotnicze w Aleksandrowie Łódzkim, które przywróciło Lotnisko do celów lotniczych. Temu procesowi pomogło dążenie władz Łodzi do otwarcia cywilnego portu lotniczego w Lublinku, który znajduje się za przysłowiową miedzą. Tak narodziło się na Lotnisku General Aviation. W związku z rozwojem ruchu pasażerskiego na Lotnisku Lublinek, były niezrealizowane plany przeprowadzki Aeroklubu Łódzkiego na powrót do Aleksandrowa Łódzkiego. Na Lotnisku postawiono hangary, a w nich umieszczono prywatne samoloty.

W 1998 roku, Urząd Lotnictwa Cywilnego wpisał Lotnisko Aleksandrów Łódzki do ewidencji lotnisk Polskich. Trudna sytuacja gospodarcza aglomeracji łódzkiej i panujące ubóstwo uniemożliwiło rozwój Lotniska. Lotnisko zostało zamknięte w 2005 roku. Właściciele prywatnych samolotów, motolotni i innego sprzętu latającego byli zmuszeni do szukania nowego miejsca. W 2006 roku, na terenach po byłym Lotnisku powstała Aleksandrowska Podstrefa Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. (Uchwała Rady Miejskiej w Aleksandrowie Łódzkim z dnia 7.09.2006 roku, Nr LVI/390/06). Jej powstanie było przesadzone już w 2004 roku. Do 2013 roku, zbudowano tutaj dwa zakłady; Procter & Gamble (2009 rok, USA, produkcja kosmetyków marki Olay) oraz ABB (2011 rok, produkcja silników elektrycznych).

Dane na temat byłego Lotniska Aleksandrów Łódzki.

Współrzędne geograficzne: N 51,48,34, E 19,16,51. (51.809N 19.285E). Elewacja/Elevation 190 m.

Powierzchnia około 960 000 m2. Długość około 1 200 m, szerokość około 800 m. Kształt zbliżony do czworoboku, zamknietego; od północy ulicą Franciszkańską, od wschodu ulicą 11 Listopada, od południa ulicą Marszałkowską i od zachodu ulicą Placydowska.

RWY gruntowa (trawa) o wymiarach 800 m x 100 m, na kierunku 10/28.

Opracował Karol Placha Herman