Kielce 2023-09-11
Boeing AH-64 Apache dla Polski.
W dniu 8 września 2022 roku (czwartek), minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podał informację, że Rzeczypospolita Polska złożyła oficjalne zapytanie do USA, odnośnie nabycia 96 egzemplarzy śmigłowców Boeing AH-64 Apache. Rozpoczęły się negocjancie, na szczęście bez udziału polskojęzycznych mediów, które po agresji cara – towarzysza – bandyty Putina na suwerenną Ukrainę, w dniu 24 lutego 2022 roku, wolą milczeć. W styczniu 2023 roku, MON podało informację, że w pierwszej kolejności śmigłowce trafią do 18. Dywizji Zmechanizowanej im. gen. broni Tadeusza Buka. Tutaj trzeba podkreślić, że ta jednostka będzie również wyposażona w amerykańskie czołgi Abrams. Czołgi i śmigłowce są przystosowane do wzajemnej współpracy. 116 czołgów Abrams ma się pojawić w Polsce w 2023 roku i będą stacjonowały w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej. Wiadomo także, że Polska, chciałaby przyjąć czasowo na wyposażenie śmigłowce AH-64 Apache, które są w zapasie USA, zanim otrzymamy śmigłowce nowe. Przyspieszy to czas uzyskania gotowości bojowej Wojska Polskiego na nowym sprzęcie.
Boeing AH-64 E Apache Guardian.
Polska złożyła opcję na wersję najnowszą AH-64 E Apache Guardian. Śmigłowiec AH-64 E dawniej znany był jako AH-64 D Block III. W 2012 roku, oznaczenie został zmienione na AH-64 E Guardian. Maszyna ma ulepszoną łączność cyfrową, system Joint Tactical Information Distribution System, mocniejsze silniki T700-GE-701D z ulepszoną przekładnią główną, aby pracować z większą mocą, nowe łopaty wirnika nośnego, możliwość kontrolowania bezzałogowych statków powietrznych (UAV), pełną zdolność IFR i ulepszone podwozie. Nowe kompozytowe łopaty wirnika, zakończyły testy w 2004 roku. Zwiększają one prędkość przelotową, prędkość wznoszenia i nośność.
Dostawy nowych śmigłowców AH-64 E rozpoczęły się w listopadzie 2011 roku. W dodatku postanowiono zbudowane już śmigłowce AH-64 D doprowadzić do standardu AH-64 E. Do kwietnia 2020 roku, dostarczono 500 egzemplarzy AH-64 E.
Już w 2015 roku, w USA trwały prace nad nowym śmigłowcem szturmowym, którego program oznaczono Future Vertical Lift (FVL). Te śmigłowce w przyszłości do 2040 roku, mają zastąpić śmigłowce AH-64. Postanowiono wprowadzić nowe modyfikacje. Pierwszą zmianą mają bez nowe silniki. Zaproponowano chowane podwozie oraz mniejsze skrzydła z zaczepami dla uzbrojenia. Nowy ma być wirnik ogonowy, który ma się obracać podczas lotu dla zwiększenia prędkości maksymalnej. W październiku 2016 roku, armia USA oświadczyła, że nie będzie już modyfikować śmigłowców AH-64, które są w eksploatacji i skupi się na nowej konstrukcji. Oświadczono, że linia produkcyjna śmigłowców AH-64 E zostanie zamknięta w 2026 roku. Nowy śmigłowiec FVL ma wejść do służby w 2030 roku.
Napęd stanowią dwa silniki turbinowe General Electric T700-GE-701, każdy o mocy 1 690 shp (1 260 kW) zmodernizowane do 1 890 shp (1 409 kW) T700-GE-701C dla AH-64A/D od 1990 roku).
Dane T-T Boeing AH-64 Apache:
Załoga dwóch lotników w kabinie tandem i każdy z nich może pilotować śmigłowiec. Długość 58 stóp 2 cale (17,73 m). Długość kadłuba śmigłowca 49 stóp 5 cali (15,06 m). Wysokość 12 stóp 8 cali (3,87 m). Masa własna 11 387 funtów (5 165 kg). Masa całkowita 17 650 funtów (8 006 kg). Maksymalna masa startowa 23 000 funtów (10 433 kg). Średnica wirnika głównego 48 stóp 0 cali (14,63 m). Powierzchnia wirnika głównego 1 908,5 stóp kwadratowych (177,31 m2). Wirnik 4-łopatowy i 4-łopatowy wirnik ogonowy. Prędkość maksymalna 158 węzłów (182 mph, 293 km/h). Prędkość przelotowa 143 węzły (165 mph, 265 km/h). Zasięg 257 mil morskich (296 mil, 476 km) z masztem radarowym Longbow. Zasięg bojowy 260 mil morskich (300 mil, 480 km). Zasięg dla przebazowania 1 024 mil morskich (1178 mil, 1 896 km). Pułap użytkowy 20 000 stóp (6 100 m).
Kontrakt na śmigłowce Boeing AH-64 E Apache Guardian.
Jak na współczesne standardy, okres od 8 września 2022 roku, do 22 sierpnia 2023 roku, to czas niezwykle krótki, jak na negocjacje na tak duży kontrakt, czyli kupna 96 śmigłowców Boeing AH-64 E Apache. Ale jeśli spojrzeć na trwająca wojnę na Ukrainie, to było to koniczne. W dniu 22 sierpnia 2023 roku, Administracja USA wyraziła zgodę na sprzedaż Polsce 96 śmigłowców.
Już w dniu 5 maja 2023 roku, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak (który wówczas przebywał w USA w Waszyngtonie), poinformował, że USA udostępni Polsce śmigłowce Boeing AH-64 Apache, ze swoich zasobów. Stanie się to, zanim pierwsze nowe śmigłowce typu AH-64 E Apache, trafia do Wojska Polskiego. Była mowa o 8 śmigłowcach AH-64 Apache, które mają wzmocnić obronę „Bramy Brzeskiej”. Szkolenie pierwszy Polskich pilotów rozpoczęto we wrześniu 2023 roku, a śmigłowce planowano dostarczyć w styczniu 2024 roku.
Informacja o kupnie śmigłowców dla Wojska Polskiego została potwierdzona w należącej do Pentagonu agencji Defense Security Cooperation Agency (DSCA). Kontrakt wyceniono na 12 miliardów $US. Zakup śmigłowców Boeing AH-64 Apache odbył się w ramach Polskiego programu pozyskania śmigłowców szturmowych „Kruk”. Podana kwota jest sumą maksymalną, która obejmuje także szkolenie, wsparcie logistyczne, ich początkowe utrzymanie, zapasowe silniki, układy obserwacyjno-celownicze, wsparcie amerykańskiego programu Foreign Military Sales oraz wszystkich elementów, których dany kraj może potrzebować. Dzięki temu Agencja Bezpieczeństwa i Współpracy Obronnej (DSCA – Defense Security Cooperation Agency) nie musi zwracać się do Kongresu USA o dodatkowe zgody. W kontrakcie jest mowa o 210 silnikach T700-GE 701D, w tym 192 egzemplarze zainstalowane (po 2 na śmigłowiec) i 18 egzemplarzy zapasowych.
Dodatkowo pozyskamy 97 optoelektronicznych układów obserwacyjno-celowniczych AN/ASQ-170 ze zmodernizowanym systemem obserwacji w warunkach nocnych AN/AAR-11 (M-TADS/PNVS) (96 na śmigłowcach i jeden zapasowy). 37 stacji radiolokacyjnych kierowania ogniem AN/APG-78 Longbow (36 zainstalowane i jeden zapasowy). 96 systemów ostrzegania o zagrożeniach radarowych (interferometrów) AN/APR-48B MRFI. 102 systemy ostrzegania przed pociskami przeciwlotniczymi naprowadzanymi na podczerwień AN/AAR-57 (96 zainstalowane i 6 zapasowych). 204 radiostacje VHF/UHF AN/ARC-231A RT-1987 (192 zainstalowane i 12 zapasowych).
Umowa zawiera bogate uzbrojenie: 1 844 przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-114R2 Hellfire oraz 96 pocisków szkolnych. M36E8 Hellfire CATM (Captive Air Training Missiles). 460 przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-179A JAGM (Joint Air-to-Ground Missiles). 508 pocisków powietrze-powietrze Stinger 92K Block I (amerykański odpowiednik polskiego pocisku Piorun). 7 650 modułów naprowadzania laserowego WGU-59/B APKWS-II (Advanced Precision Kill Weapon System II).
Umowa obejmuje także szereg innych urządzeń i usług, takich jak: Detektory wykrywania sygnałów radarowych. Detektory wykrywania promieniowania laserowego. Transpondery systemu swój-obcy (IFF). Modemy transmisji danych. Terminale Link 16. Wyrzutnie flar i dipoli. Automatyczne radionamierniki pokładowe ADF (radiokompas). Radary dopplerowskie pomiaru prędkości. Radiowysokościomierze. Zestawy taktycznej nawigacji lotniczej (TACAN). Odbiorniki nawigacji satelitarnej (GPS). Urządzenia kryptograficzne. Wyrzutnie rakiet. Elementy systemu kontroli i komunikacji z pojazdami bezzałogowymi MUMT. Urządzenia treningowe. Systemy łączności. Hełmy. Symulatory. Generatory. Sprzęt ratunkowy dla załóg. Sprzęt transportowy i organizacyjny. Części zapasowe. Instrukcje i pomoce naukowe. Narzędzia i sprzęt testowy.
Boeing AH-64 Apache to najbardziej zaawansowany i wszechstronny śmigłowiec szturmowy na świecie, zapewniający Polsce pełną interoperacyjność z armią amerykańską i państwami NATO. Należy pamiętać, że śmigłowce Boeing AH-64 Apache, bardzo dobrze potrafią współpracować z czołgami Abrams, które także kupiła Polska.
Kontrakt jest także korzystny dla USA, „bo wspiera cele polityki zagranicznej i bezpieczeństwa narodowego Stanów Zjednoczonych, poprzez zwiększenie bezpieczeństwa sojusznika NATO, który działa na rzecz politycznej stabilności i gospodarczego postępu w Europie”.
Dodatkowo należy pamiętać, że za kupno 96 śmigłowców Boeing AH-64 E Apache dla Polski, zapłacimy mniej niż wspomniane 12 mld $US. Dobrym przykładem mogą być podpisane już inne umowy. Agencja DSCA wyceniła kupowane przez Polskę czołgi M1A2 Abrams na 6 mld $US, a ostatecznie wydaliśmy na czołgi 4,75 mld $US, czyli o 21% mniej. Z kolei cena WSB F-35 A spadła z 6,5 mld $US do 4,6 mld $US, czyli o 29%. Jeszcze większa była różnica w przypadku 20 wyrzutni M142 HIMARS. Z początkowej kwoty 0,65 mld $US cena spadła do 0,41 mld $US. Z kolei początkowa wartość kontraktu w przypadku systemu Patriot, to 10,5 mld $US, zaś ostatecznie w ramach I fazy programu Wisła, zapłacimy USA cenę 4,75 mld $US.
Pamietajmy także, że nowe śmigłowce Boeing zastąpią śmigłowce Mil Mi-24D oraz Mil Mi-24W, które już od wielu lat nie mają kierowanego uzbrojenia i ich wartość bojowa jest minimalna.
Ale nie miejmy złudzeń. Masoneria w Polsce stwierdziła, że zakup budzi wiele kontrowersji. Czepiali się wszystkiego; liczby śmigłowców, wartości kontraktu, bezmyślnego napędzania kasy Amerykanom i że za 10-15 lat będą to maszyny nadające się tylko na złom. Wielu z nich uważało, że pozyskanie 48 egzemplarzy, a nawet 32 egzemplarzy będzie dla nas wystarczające.
Opracował Karol Placha Hetman