2 Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego w Mierzęcicach. 1989r.-1999r.

Kraków 2011-01-10

2 Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego.

1989r. – 1999r.

Historia 2. ELM Mierzęcice.

2 Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego w Mierzęcicach.

W 1987 roku, rozformowano 39. PLM. Sprawne samoloty MiG-21 PFM zostały przekazane do 10. PLM w Łasku. Niektóre samoloty MiG-21 PF w światłach kamer i aparatów fotograficznych, z początkiem 1990 roku, zostały pocięte na złom, jako jednostronna redukcja zbrojeń. Teren lotniska w Mierzęcicach został także nieetatową bazą wycofanych z eksploatacji wojskowych statków powietrznych. Lotnisko w Mierzęcicach pozostało bez jednostki bojowej. Lotnisko Mierzęcice i stacjonująca na nim jednostka wojskowa została przekształcona w Komendę Obsługi Lotniska, jako JW. 4043.

Wykorzystując personel inżynieryjno-lotniczy, pozostały po rozwiązaniu 39. PLM z dniem 01 września 1987 roku, utworzono 51. Polowe Warsztaty Lotnicze, których zadaniem było remontowanie śmigłowców bojowych Mi-24 W/D. 51. PWL zostały rozwiązane z dniem 31 listopada 1990 roku. ( JW 2490 ).

W 90-latach, Wojsko Polskie jeszcze nie chciało pozbywać się lotniska w Mierzęcicach. Liczono na reaktywację pułku w nowej pokomunistycznej rzeczywistości. Dlatego w tym czasie, na lotnisko została przeniesiona jedna z eskadr 11. PLM ze Starachowic, z samolotami MiG-21 MF.

W styczniu 1989 roku, z 11. PLM Starachowice wydzielono 2. Eskadrę Lotnictwa Myśliwskiego i przebazowano na Lotnisko Mierzęcice. Na Lotnisku Starachowice pozostała 1. ELM. W Mierzęcicach zabezpieczenie logistyczne realizował Batalion Zabezpieczenia Lotniska ( JW. 4043 ). Kadrę pilotów Eskadry stanowił głównie piloci promocji – Dęblin 1988 rok, a techników żołnierze ze Szkoły Chorążych w Oleśnicy, promocja 1989 rok.

2 ELM stała się ewenementem w nowej pokomunistycznej rzeczywistości Rzeczypospolitej Polskiej. Choć po prawdzie była to jednostka złożona z połowy etatu maszyn bojowych przysługujących pułkowi i pełnego zaplecza logistyczno-remontowego. Bez wątpienia była to próba przetrwania trudnego okresu. Chciano zachować istniejący potencjał obronny.

Szczególną cechą 2. ELM było posiadanie własnej grupy remontowej. Był to jedyny taki przypadek, w którym eskadra wchodząca organizacyjnie w skład pułku posiadała własne zaplecze remontowe, które skracało do minimum czas wykonania obsługi bieżącej, jak również usuwania niesprawności zaistniałych podczas wykonywania lotów.

Taka organizacja 2. ELM przetrwała równo 10 lat, kiedy to w 1999 roku, Eskadra powróciła do 11. PLM Starachowice. Lecz już w listopadzie 1999 roku, 11. PLM został rozformowany.

Podstawowym i jednym typem myśliwca Eskadry był MiG-21 M / MF. Uzupełnieniem były szkolno-bojowe MiG-21 UM. Według etatu Eskadra powinna posiadać 16 samolotów, ale faktyczna liczba zdolnych do lotu wahała się pomiędzy 10-15 samolotów. W Eskadrze były także eksploatowane szkolno-treningowe TS-11 Iskra.

W czasie szkolenia promocji pilotów Dęblin, 1988 rok, Eskadra straciła 3 samoloty typu MIG-21 MF:

• w czerwcu 1989 roku, podczas pierwszego samodzielnego lądowania uszkodzony został samolot nb 7715. Samolot w wyniku uszkodzeń został skasowany.

• 01.03.1991 roku, wykonując loty w szyku w rejonie lotniska, przy zmianie tego szyku doszło do zderzenia dwóch samolotów MIG-21 MF o numerach 8015 A ( nr 96008015, pilot kapitan Zawada ), 7405 ( nr 96007405, pilot kapitan Wójcik ). Lot w szyku wykonywały cztery samolotu. Po wejściu w chmury rozpoczęto zmianę szyku. Doszło do zderzenia samolotów z trzeciej i czwartej pozycji. Kapitan Zawada katapultował się.

• 13.04.1991 roku, Kpt. pil. Kusiak na MiG-21 MF nb 7715. Podczas podejścia do lądowania urwała się pokrywa silnika, w wyniku czego nastąpił spadek obrotów silnika i utraty mocy. Maszyna niemal spadła na RWY. Samolot wyremontowano.

Wyżej wymienione trzy samoloty były jedynymi maszynami utraconymi przez 2. ELM w czasie jej bazowania na Lotnisko Mierzęcice. Warto zaznaczyć, że Eskadra w czasie szkolenia i wykonywania zadań bojowych nie poniosła żadnych strat wśród personelu. 11. PLM był dwukrotnie wyróżniony za bezpieczeństwo lotów. Podczas 38. Konferencji Bezpieczeństwa Lotów Lotnictwa Sił Zbrojnych RP w Kiekrzu ( 8.02.1996 roku ) za bezpieczeństwo lotów w 1995 roku, oraz podczas 41. Konferencji Bezpieczeństwa Lotów Lotnictwa Sił Zbrojnych RP w Kiekrzu ( 2.02.1999 roku ) za bezpieczeństwo lotów w 1998 roku ( po raz drugi ).

Z początkiem 1999 roku, zapadła decyzja o powrocie 2. ELM do macierzystego 11. PLM Starachowice, który i tak jesienią 1999 roku, został rozformowany. Ostatni samolot 2. ELM po usunięciu niesprawności i obsłudze startowej odleciał z Lotniska Mierzęcice w dniu 20.05.1999 roku, do 10. PLM w Łasku ( MIG-21 MF numer boczny 9011 ). Jeden MiG-21 MF pozostał jak eksponat przed Międzynarodowym Portem Lotniczym. Samolot stał tak kilka lat i został przez wandali paskudnie pomalowany. W 2012 roku, samolot został zabrany.

Opis zdjęcia: Przy wjeździe do Portu Lotniczego Katowice witał samolot MiG-21 MF nb 6503. Samolot był eksploatowany w 2. ELM ( 11. PLM ). Samolot w sierpniu 1993 roku, został uszkodzony i skasowany z ewidencji lotnej. Niestety, pomalowany przez wandali prezentował się brzydko. W 2012 roku, został zabrany.

Eskadra miała na wyposażeniu samoloty MIG-21 M, MIG-21 MF, MIG-21 UM, TS-11 Iskra.

Baza Statków Powietrznych.

Z dniem 01.12.1990 roku, na lotnisku utworzono Bazę Statków Powietrznych ( B.S.P. – JW 4044 ). Zadaniem Bazy była kasacja samolotów, które zakończyły resurs lotny i techniczny, a znajdowały się na wyposażeniu Polskiego Lotnictwa Wojskowego. Jednostka zajmowała się także odzyskiwaniem podzespołów oraz sprzedażą spisanych ze stanu samolotów odbiorcom prywatnym, także zagranicznym. Wiele z tych maszyn trafiło do kolekcjonerów w Polsce i USA, a kilka przywrócono do stanu lotnego. Baza Statków Powietrznych została rozwiązana z dniem 31.12.1999 roku.

Wojsko Polskie z lotniska Mierzęcice – Pyrzowice wycofało się całkowice w 2000 roku. Majątek został przekazany pod zarząd AMW. Agencja Mienia Wojskowego zarządzała lotniskiem do maja 2001 roku. W czerwcu 2001 roku, użytkownikiem lotniska zostało Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze ( GTL ).

Część informacji została zaczerpnięta ze strony www.2 eskadra.com Pana Mariana Karpiela.

Opracował Karol Placha Hetman