Mielec 2025-07-02
Sikorsky-Mielec Black Hawk S-70i.
Zakład PZL Mielec rozpoczął montaż śmigłowców S‑70i Black Hawk w 2009 roku. Do dnia 29 listopada 2023 roku, zakład wyprodukował i dostarczył setny śmigłowiec tej wersji. Wersja S‑70i Black Hawk, produkowana jest od 2010 roku, osiągnęła w Mielcu właśnie ten kamień milowy. Setny egzemplarz został dostarczony do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polski. Do połowy 2025 roku, zakład w Mielcu wyprodukował około 115 śmigłowców S‑70i Black Hawk.
Maksymalne tempo produkcji śmigłowców Black Hawk w Mielcu wynosi 20 egzemplarzy w ciągu roku. Zakład może zwiększyć tempo produkcji do 24 egzemplarzy w ciągu roku. Minimalna ilość produkowanych śmigłowców to 8 egzemplarzy w ciągu roku, aby utrzymać rentowność produkcji. W 2024 roku, zakład realizował kontrakt na 32 śmigłowce Black Hawk dla Filipin. W zakładzie jeden śmigłowiec jest produkowany w okresie od 3 do 5 miesięcy. Wszystko zależy od wyposażenia specjalistycznego. Zakład posiada 6 stanowisk montażowych, przez które przechodzi każdy produkowany śmigłowiec. Maszyna przebywa na stanowisku około 10 dni roboczych. Po podpisaniu kontraktu, zakład PZL może dostarczyć pierwszy śmigłowiec już po 12 miesiącach.
Wojsko Polskie do tej pory zamówiło i otrzymało 8 śmigłowców S‑70i Black Hawk: 4 egzemplarze w ramach pierwszego kontraktu podpisanego w dniu 25 stycznia 2019 roku. Wszystkie śmigłowce dostarczono do Wojsk Specjalnych w grudniu 2019 roku. Kolejne 4 egzemplarze zamówiono 15 grudnia 2021 roku. Dwa śmigłowce trafiły do użytkowników w listopadzie 2023 roku, a kolejne dwie w listopadzie 2024 roku, kończąc dostawy kontraktu z 2021 roku. W lipcu 2023 roku, w czasie rządów Zjednoczonej Prawicy, uruchomiono negocjacje dotyczące kolejnych 32 śmigłowców S‑70i dla Wojsk Aeromobilnych. Niestety, w czerwcu 2025 roku, rząd „Koalicja 13 grudnia” zerwał rozmowy. Agencja Uzbrojenia uznała, że realizacja zamówienia nie leży w interesie publicznym, co było skandalem.
Także śmigłowce Black Hawk są użytkowane w Polskiej Policji. W 2018 roku, dostarczono pierwszy, a kolejny w 2019 roku. W obecnym czasie, Policja posiada dwa śmigłowce.
Katalogowa cena śmigłowca S‑70i Black Hawk, stosowana przy pierwszej dostawie dla Wojska Polskiego, wynosiła około 75 mln zł brutto za egzemplarz, co obejmowało również pakiet szkoleniowo-logistyczny oraz podstawowe wyposażenie specjalistyczne. Po przeliczeniu cena jednego śmigłowca Black Hawk wynosi około 20 milionów dolarów US. Na cenę wpływa: ilość zamówionych śmigłowców, czas realizacji, pakiet logistyczny, pakiet części zamiennych, itp. Cena dotyczy wersji wyposażonej w sprzęt specjalny i wsparcie logistyczne. Cena „katalogowa” śmigłowca w wersji podstawowej (bez wyposażenia specjalistycznego) może być niższa, ale źródła tego nie precyzują.
Oblot fabryczny jest wykonywany przez pilotów fabrycznych. Następuje także integracja systemów zamontowanych w śmigłowcu. Teraz w Mielcu testują piloci użytkownika (operatora) i jest certyfikacja i odbiór sprzętu. Decyzja o sposobie transportu należy do użytkownika. Ekipa z Mielca przygotowuje maszynę do określonego sposobu transportu. Na lotnisku operatora następuje złożenie śmigłowca i testy, tak zwany acceptance flight. Prowadzone jest szkolenia załóg i mechaników. Często jest to w pakiecie kontraktowym.
Śmigłowce S‑70i Black Hawk produkowane w PZL Mielec dostarczane są do odbiorców głównie drogą lotniczą, o własnych siłach. Jest to najczęstsza forma dostaw w Europie, na przykład do jednostek Wojska Polskiego, czy testów w Czechach. Taki przelot może odbywać się z międzylądowaniami na tankowanie. Jest także transport lotniczy na pokładzie samolotów transportowych. Jest także transport lądowy i morski. Transport morski jest prowadzony na duże odległości, ponad 1 000 km i poza Europę. Taki transport jest prowadzony na Filipiny, do Chile, Tajlandii czy Kolumbii. Portem wysyłki jest Gdynia lub Gdańsk. Śmigłowiec jest częściowo zdemontowany: usunięte łopaty wirnika i śmigła ogonowego. Śmigłowiec jest umieszczony w specjalnym kontenerze i jest zabezpieczony przed uszkodzeniem. Śmigłowce Black Hawk są także transportowane na lawetach samochodowych, na przykład na targi MSPO w Kielcach.
Opracował Karol Placha Hetman