Kraków 2022-03-11
Stacja kolejowa Kraków Wisła.
Opis zdjęcia: Pozostała rampa kolejowa stacji Kraków Wisła.
Większość starszych mieszkańców Krakowa pamięta o stacji kolejowej Kraków Grzegórzki na Kazimierzu, która była zlokalizowana między rzeką Wisła, a obecnym Centrum Handlowym Kazimierz. Ale niewielu pamięta że dokładnie po drugiej stronie Wisły była stacja towarowa Kraków Wisła, która funkcjonowała od 1911 roku do 2002 roku. Współrzędne geograficzne 50°03′06,8″N 19°57′59,8″E.
Była to stacja typowo towarowa i obsługiwała zakłady przemysłowe na Zabłociu. Historia powstania tej stacji wiąże się z zakładami mięsnymi (rzeźnią). Przed powstaniem tej stacji, bydło i trzodę chlewną ze stacji Kraków Płaszów pędzono ulicami na Zabłocie. Po długich staraniach właścicieli rzeźni udało się uzyskać zgodę na poprowadzenie bocznych kolejowej ze stacji Kraków Płaszów na Zabłocie do rzeźni. Inni fabrykanci przyłączyli się do inicjatywy i powstały następne, krótsze bocznice do innych zakładów: Fabryka Szyndlera (późniejszy Telpod), huta szkła (późniejszy Instytut Szkła), papiernia, fabryka alkoholi i inne.
Otwarcie szlaku kolejowego nastąpiło w dniu 5 marca 1911 roku. Stacja otrzymała nazwę Podgórze Wisła, ale w 1924 roku, już w wolnej Polsce nazwę zmieniono na Kraków Wisła.
Główna bocznica przebiegała równolegle do szlaku kolejowego Nr 91. Główny szlak kolejowy prowadził na nasypie, a główna bocznica na poziomie ulic i chodników, w kierunku północno-zachodnim. Choć nad ulicą Powstańców Wielkopolskich linia przechodziła wiaduktem. Główna bocznica otrzymała numer linii Nr 112. Przecinała ona ulicę Jana Dekerta i Lipowa, a następnie przed rzeką Wisła szła łukiem w prawo (kierunek północno-wschodni). Tutaj nad Wisłą z czasem rozbudowała się stacja towarowa, która otrzymała nazwę Kraków Wisła (Podgórze Wisła).
Dalej tory biegły wzdłuż Wisły w kierunku wschodnim, dochodząc aż do portu rzecznego „Port Płaszów”. Budynki stające obecnie w narożniku ulic Ofiar Dąbia i Nowohucka, wyglądają jakby były ustawione w chaosie. A one były ustawione odpowiednio do układu torowego. Tutaj było aż pięć krótkich bocznic ustawionych w różnych kierunkach.
Od stacji Kraków Wisła biegła także kolejna bocznica w kierunku zachodnim, w górę rzeki Wisła. Bocznica ta dochodziła aż do miejsca, gdzie rzeka Wilga wpływa do Wisły. Ta bocznica obsługiwała przeładunek towarów z barek rzecznych na wagony, po stronie Miasta Podgórze w rejonie mostu Piłsudskiego.
Linia Nr 112 Kraków Płaszów - Kraków Wisła miała długość około 2,10 km. Ale łącznie całkowita długość bocznic przekraczała 10 km. Od linii Nr 112 łącznie odchodziło około 10 mniejszych bocznic.
Wagony były obsługiwane małymi lokomotywami parowymi typu „Tendrzak”, a po drugiej wojnie światowej także lokomotywami spalinowymi, na przykład SM30. Po 1990 roku, kiedy większość zakładów zaczęła korzystać z transportu samochodowego, ruch kolejowy był ograniczany i ostatecznie wstrzymany. W kolejnych latach zakłady zamykano, a tereny przejmowali deweloperzy, którzy zaczęli budować tutaj apartamentowce.
W dniu 20 lutego 2002 roku, podjęto uchwałę o likwidacji linii kolejowej Nr 112. Równia stacyjna stała się parkiem o nazwie Stacja Wisła. W parku zachowała się rampa załadunkowa. Układ torowy stacji Kraków Wisła się nie zachował. Wszystkie tory zostały rozebrane. Czasami można natknąć się zaasfaltowane w ulicach tory kolejowe.
Opis zdjęcia: Budowniczy apartamentowca w chodniku umieścił szyny kolejowe, na pamiątkę historii tego miejsca.
Opis zdjęcia: Ulica Jana Dekerta. Zaasfaltowany tor kolejowy w ulicy.
Opracował Karol Placha Hetman