Kraków 2010-04-01
Konstrukcja
215b Rozdział 1968-09-28.
OKB Mikojan i Guriewicz MiG-21 R w Polsce.
Konstrukcja MiG-21 R.
Jest to czwarta wersja samolotu MiG-21 zakupiona przez Polskę. Na początku należy podkreślić, że MiG-21 R nie stracił cech samolotu myśliwskiego i mógł pełnić zadania typowo myśliwskie. W Polskim Lotnictwie tak się stało i samoloty MiG-21 R służyły, z końcem swojej eksploatacji, jako typowe myśliwce w Krzesinach.
Na bazie MiG-21 PFM opracowano samolot rozpoznawczy MiG-21 R ( Typ 94 R ) z silnikiem R-11 F2S-300 z instalacją SPS (nadmuch powietrza na klapy). W kadłubie zlikwidowano zbiornik nr 1, powiększono zbiornik na kadłubowy nr 7 do 340 litrów. Łączna pojemność instalacji wynosi 2 800 litrów. Dla uzyskania odpowiedniego zasięgu samolot otrzymał dodatkowe dwa zewnętrzne zaczepy podwieszenia dla zbiorników paliwa o pojemności 2 x 490 litrów. Co ciekawe samolot do przebazowania ma możliwość przenoszenia aż 3 zbiorników podwieszanych. Prędkość samolotu przy ziemi ograniczono do 1 150 km/h. W miejscu pierwszego zbiornika paliwa umieszczono zestaw aparatów fotograficznych.
Podstawowe różnice pomiędzy MiG-21 PFM, a MiG-21 R.
Nadbudówka pomiędzy kabiną pilota, a usterzeniem pionowym uległa znacznemu powiększeniu. Dzięki temu ilość paliwa w zbiorniku Nr 7 zwiększyła się ze 170 litrów do 340 litrów. Zniknęła także mieczowa antena radiostacji.
We wnętrzu kadłuba zlikwidowano zbiornik paliwa Nr 1, a zainstalowano tam aparaturę rozpoznawczą, a przede wszystkim dwa lub trzy lotnicze aparaty fotograficzne.
W kabinie pojawiły się pulpity sterowania aparatura rozpoznawczą zamontowana zarówno w kadłubie jak i w zasobnikach rozpoznawczych podwieszanych pod kadłubem.
Samolot otrzymał nowe wyposażenie; autopilot AP-155, stację ostrzegawczą SPO-3 / 3M, która ostrzega z każdego kierunku ( SPO-2 tyko z tyłu ), stacja ta odpala automatycznie lub ręcznie dipole z wyrzutnika ASO-21, można z samolotu także ręcznie odpalać naboje termiczne PRP-26 ( znane bardziej jako flary ).
Z powodu nowego wyposażenia na kadłubie pojawiły się nowe anteny ( np. na końcach skrzydeł ), a inne zmieniły miejsce montażu.
Widoczną różnicą jest także przesunięta rurka Pitota. Z położenia centralnego przesunięto ją nieco w prawo.
Pod skrzydłami umieszczono drugą parę zaczepów przeznaczoną do podwieszania dodatkowych zbiorników paliwa o pojemności 2 x 490 litrów.
Pod kadłubem samolotu podwiesza się zasobnik rozpoznawczy, ale samolot nie utracił możliwości przenoszenia w tym miejscu dodatkowego zbiornika paliwa. Czyli do przebazowania samolot może zabrać trzy dodatkowe zbiorniki paliwa.
Samolot może przenosić zasobniki:
Typu D – do fotografowania dziennego 7 aparatów foto.
Typu R – stacja rozpoznania radioelektronicznego; SRS-6, SRS-7 M, Romb-4 A, Romb-4 B i aparat foto A-39.
Typu N – do fotografowania nocnego 1 aparat UA-47 i 152 naboje oświetlające FP-100. Nie używane w Polsce.
Typu T – rozpoznania telewizyjnego tylko w CCCP, aparatura Barij-M. Nie używane w Polsce.
Polskie lotnictwo zakupiło dwa typy zasobników; typ D i typ R. Zasobniki te mają kilka wspólnych cech. Są mocowane centralnie pod kadłubem korzystając z węzłów mocowania dodatkowego zbiornika paliwa oraz dodatkowego węzła umieszczonego za trzecim hamulcem aerodynamicznym. Trzeba zaznaczyć, że zasobniki te są podwieszane tylko pod samolot MiG-21 dla którego zostały specjalnie opracowane i nie nadają się dla innych typów maszyn latających. Kiedy zasobniki są podwieszone pod kadłubem, trzeci hamulec aerodynamiczny jest zablokowany i nie można z niego korzystać. Dwa przednie hamulce aerodynamiczne działają bez zmian. Zasobniki mają kształt zbliżony do cygara i wszystkie mają zbliżony wymiary. Długość około 4,80 m, maksymalna wysokość około 0,65 m, a szerokość około 0,50 m. Ich masa wynosi około 150 kg.
Zasobnik Typu D.
Został przystosowany do wykonywania zdjęć w dziennych zwykłych warunkach atmosferycznych. Na jego pokładzie zamontowano 7 lotniczych aparatów fotograficznych. Górna część zasobnika została ukształtowana na kształt belki i jest jego integralną częścią. W przedzie umieszczono aparat ASzcz AFA-5M wykonujący zdjęcia skośnie do przodu. Dalej umieszczono sześć kolejnych aparatów o różnych ogniskowych i skierowanych lekko w prawo lub lewo. Podstawowym aparatem rozpoznawczym w Polsce był aparat AFA-39. W tylnej części zasobnika umieszczono przedziały z zasilaniem, systemem chłodzenia i wyrzutniki pułapek radiolokacyjnych i termicznych.
Zasobnik Typu R.
Został przystosowany do prowadzenia rozpoznania typu RRE. Konstrukcyjnej zasobnik R jest zbliżony do zasobnika D. Jego podstawowe elementy to; SRS-6, SRS-7 M, Romb-4 A, Romb-4 B i aparat foto AFA-39. W przedniej części umieszczono aparat fotograficzny AFA-39. Jego rolą jest wykonanie zdjęcia terenu nieco do przodu, które stanowi podstawę dla określenia miejsca i czasu kiedy została uruchomiona aparatura Romb. Aparatura Romb składa się z dwóch zasadniczych bloków, które różnią się zakresem zapisywanych częstotliwości promieniowania elektromagnetycznego docierającego z zewnątrz do zasobnika. Promienie docierają do urządzeń Romb poprzez boczne okna ( po parze dla każdego ) wykonane z materiału radio-przezroczystego ( zielonego koloru ). Kiedy urządzenia Romb są uruchomione i pracują prawidłowo na pulpicie pilot widzi dwie pulsujące zielone lampki. Dla bezpieczeństwa na ziemi okna te zasłania się pokrywami ochronnymi ( w czerwonym kolorze ). W tylnej części zasobnika umieszczono blok zapisu przechwytywanych sygnałów. Umieszczono tam także układy chłodzenia i zasilania.
Opracował Karol Placha Hetman