Pokazy – Air Show Radom 2011 rok
Air Show w Radomiu to największe w Polsce międzynarodowe pokazy lotnicze samolotów wojskowych i cywilnych. Zawsze wpisują się w obchody Święta Lotnictwa. Pierwsze Air Show zorganizowano w 1991 roku, w Poznaniu (Lotnisko Ławica), potem pokazy odbywały się w Gdyni, Bydgoszczy i Dęblinie. Od 2000 roku, Air Show odbywa się na radomskim lotnisku Sadków, a od 2003 roku, jest organizowane co dwa lata.
Kolejna 12 edycja pokazów lotniczych Air Show Radom 2011 zapowiadała się jak zwykle bardzo okazale i taką w rzeczywistości była. Przeprowadzono ją w dniach 27-28 sierpnia 2011 roku ( sobota-niedziela ), oczywiście na terenie Lotniska Radom-Sadków. Jak zwykle organizatorzy przygotowali się doskonale do tej największej imprezy lotniczej w Rzeczypospolitej, którą w ciągu dwóch dni odwiedziło około 180 000 widzów. Nie było problemów z zakupem biletów (50 kas) i wejściem na lotnisko. To ogromne logistyczne przedsięwzięcie i organizatorzy wywiązali się z niego doskonale.
Co ważne, pokazy odbyły się w całości zgodnie z planem i zakończyły się 28 sierpnia 2011 roku, o godzinie 18;30. Dopisała pogoda (w sobotę wręcz wymarzona), widzowie, a przede wszystkim uczestnicy. Piloci, obsługa i maszyny. Na lotnisku panowała doskonała atmosfera, a widzowie często brawami nagradzali pilotów, mimo iż ci nie mogli tego słyszeć. Szał panował, gdy samoloty kołowały po DK tuż przed widzami. Wszyscy goście przebywający na pokazach mieli przyjemność uczestniczenia w tym niezwykłym widowisku i możliwość podziwiania akrobacji wykonywanych przez światowej klasy pilotów.
Udział w pokazach wzięli przedstawiciele 26 państw. 180 maszyn pojawiło się w powietrzu (samoloty, śmigłowce i jeden wiatrakowiec). To swoisty rekord w Radomiu. Kolejne ponad 50 maszyn było na wystawach statycznych i wystawie przemysłu lotniczego. Część z nich była udostępniona do zwiedzania i tam ustawiały się długie kolejki chętnych osób.
Uroczyste otwarcie pokazów nastąpiło o godzinie 12:00 (27 sierpień 2011 roku) w obecności Ministra Obrony Narodowej Pana Tomasza Siemoniaka, Dowódcy Sił Powietrznych gen. broni. pil. Lecha Majewskiego oraz prezydenta miasta Radomia Andrzeja Kosztowniaka. Imprezę honorowym patronatem objął Prezydent Rzeczypospolitej Bronisław Komorowski. Na szczęście przemówienia były krótkie i bardzo powściągliwe, w tym trudnym dla Rzeczypospolitej okresie. Imprezę zorganizowały: Siły Powietrzne RP, Urząd Miejski w Radomiu, Aeroklub Polski, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne SWAT i Port Lotniczy Radom S.A.
Oba dni pokazów były niemal identyczne. Każdy dzień składał się z dwóch bloków pokazów w powietrzu; blok Aeroklubu Polskiego 9;00-11;00 oraz blok wojskowy 11;15-18;30.
Kulminacyjnym elementem pokazów był przelot Polskich wojskowych statków powietrznych. Najpierw przeleciało w formacji klin 7 maszyn TS-11 Iskra ciągnąc biało-czerwone smugi. Kolejne maszyny nadlatywały formacjami typu grot; 6 śmigłowców SW-4 Puszczyk, 3 M-28 Bryza, 1 C-130 Herkules w towarzystwie 2 maszyn C-295, 6 MiG-29, 6 Su-22, 6 F-16 Jastrząb.
Gwiazdami pokazów z Polskiej strony były zespoły Orlik i Biało-Czerwone Iskry. Oba doskonale znane w Polsce i za granicą. Po stronie Polskiej zobaczyliśmy jeszcze: Popis dwóch Su-22, walkę powietrzną dwóch F-16 kontra dwa MiG-29, solista MiG-29, W-3 Sokół, SW-4, Mi-24, Sikorski S-70.
Krila Oluje.
Zespół chorwacki Krila Oluje (skrzydła burzy) latający na Pilatus PC-7/9. Po raz pierwszy w Polsce. Zespół powstał w 2003 roku, w bazie wojskowej Zemunik. W krótkim czasie stał się on również reprezentacyjnym zespołem Sił Powietrznych Chorwacji. Grupa zadebiutowała podczas ceremonii otwarcia Żeglarskich Mistrzostw Europy w Zagarze w 2004 roku. Obecnie grupa prezentuje się w składzie sześciu samolotów Pilatus PC-9 pomalowanych w narodowe barwy i wyposażonych w smugacze.
Patrouille Suisse.
Zespół akrobacyjny Szwajcarskich Sił Powietrznych Patrouille Suisse, czyli Szwajcarski Patrol. Po raz pierwszy w Polsce. Zespół lata sześcioma samolotami Northrop F-5 E Tiger II. Bazą macierzystą zespołu jest lotnisko w Emmen. Historia zespołu zaczęła się w 1964 roku. Nazwa została zapożyczona od francuskiego zespołu Patrouille de France. Na początku zespół latał na czterech samolotach Hawker Hunter Mk.58. W 1970 roku, zespół został powiększony o piąty samolot. Z powodu szwajcarskiej polityki neutralności, aż do 1978 roku, zespół nie występował poza Szwajcarią. Właśnie w 1978 roku, zespół poleciał do Francji. W 1994 roku, zespół po raz ostatni występował na samolotach Hawker Hunter. W 1995 roku, piloci przesiedli się na samoloty Northrop F-5 E Tiger II w nowym biało-czerwonym malowaniu. Rok później zostały wyposażone w generatory dymu. W czasie pokazu zespół prezentuje kombinację 21 figur. Jeśli kiedyś będziecie w Szwajcarii, wysoko w Alpach, to może będzie wam dane zobaczyć myśliwce F-5, które będą leciały poniżej was. Podobno niesamowite wrażenie.
Patrouille de France.
Zespół Patrouille de France z Francji. Po raz kolejny w Polsce. Ostatnio 4 lata temu w 2007 roku. To zespół z historią sięgającą 1931 roku. Reprezentuje całe lotnictwo Francji i jest jego ambasadorem. To jeden z najlepszych zespołów na świecie, a ich kalendarz przewiduje imprezy na 4-5 lat do przodu. Obecnie zespół lata na 8 maszynach typu Alpha Jet. Maszyny są przystosowane do puszczania smug białych lub kolorowych ( niebieski ewentualnie czerwony ). Podczas pokazu ich własny komentator ułatwia i niezwykle uatrakcyjnia oglądanie. Widz wie gdzie trzeba spojrzeć i co ma się stać. Rewelacja.
Frecce TriColori.
Włoski zespół akrobacyjny Frecce TriColori – Trójkolorowe Strzały. To prawdziwa gwiazda tegorocznego pokazu. To zespół najlepszy z najlepszych, wykonujący pokaz na 10 samolotach, z niesamowicie intensywnymi dymami podkreślającymi mistrzowskie akrobacje. Byli w Polsce tylko jeden raz, w 2001 roku. Grupa powstała w 1961 roku. W 1982 roku, samoloty FIAT G.91 PAN zostały zastąpione przez Aermacchi MB-339 PAN, których zespół używa do dziś. W dniu 28 sierpnia 1988 roku, w największej amerykańskiej bazie lotniczej na terenie RFN w miejscowości Ramstein doszło do jednej z najtragiczniejszych katastrof podczas pokazów. Trzy z dziesięciu maszyn MB-339 wpadły na siebie, po czym jeden spadł w publiczność. Zginęło 70 osób (67 na ziemi i trzech pilotów), około 1 000 osób zostało rannych w tym 346 ciężko. Od tej pory zrobiono wiele, aby takie tragedie się nie powtórzyły.
Zespół wykonuje pokaz w ugrupowaniu 9+1, wykonując spektakularne figury zespołowe na 9 samolotach, a pomiędzy figurami zespołowymi występuje solista zespołu. Dzięki temu cały czas dzieje się coś w powietrzu. W tym roku zespół sprawił ogromną przyjemność widzom. Ich komentator barwnie opisywał kolejne ewolucje w Języku Polskim i Języku Angielskim. Oczywiście z charakterystycznym włoskim akcentem i temperamentem. Coś niesamowitego. Samoloty wykonywały figury stosowane przez innych, ale także charakterystyczne tylko dla nich. Solista wykonał świecę, na której szczycie samolot całkowicie umilkł. Lub teoretycznie prosty przelot solisty, w którym odnosiło się wrażenie niestabilnego, „pijanego” lotu. Także w pewnym momencie samoloty tak rozproszyły się na niebie, iż wydalało się, że jest ich dużo więcej niż 10. Do tego te niesamowite gęste dymy. Coś niebywałego.
Co do lotnictwa Włoch to należy zaznaczyć, iż było ono reprezentowane niezwykle mocno. Oprócz zespołu Frecce TriColori – MB-339, w powietrzu widzieliśmy AMX (lekki samolot wsparcia) oraz nowoczesny szkolno-bojowy M-346. Co było powodem tak silnej reprezentacji Włoch? Otóż, we wrześniu 2010 roku, Polskie Siły Powietrzne ogłosiły konkurs na samolot szkolno-bojowy typu LIFT, a M-346 jest liczącym się przedstawicielem w przetargu. Drugim obok koreańskiego T-50.
Inne statki powietrzne.
Poza tym, w powietrzu mogliśmy oglądać; belgijskie, greckie i holenderskie F-16, węgierski i czeski JAS-39 Gripen, czeski L-159 A, L-159 ALCA, historyczny P-38 Lightning, śmigłowiec Bolkow BO-105 (pierwszy raz oglądany w Polsce w 1980 roku), NAEW AWACS (po raz pierwszy na Air Show). Akrobacje wykonali też piloci m.in. z Austrii, Belgii, Czech, Grecji, Holandii, Węgier.
Co jeszcze na wystawie ?
Na pierwszym miejscu wymienimy Polski Przemysł Lotniczy; Świdnik i Mielec. Oba już z obcym kapitałem, czyli sprzedane. Ukraina zaprezentowała oprócz transportowego An-26, samolot szturmowy Su-25 (samolot mało znany w Polsce).
Uczestnicy pokazów: Polska. GROT 6 x F-16 Jastrząb – Flay (przelot prosty). GROT 6 x MiG-29 – Flay. GROT 3 samoloty: C-130, C-295 M, M-28 – Flay. GROT 6 x SW-4 – Flay. 2 x Su-22 – Dynamic (pokaz dynamiczny). 2 x MiG-29 – Dynamic. 2 x F-16 – Dynamic. Zespół PZL-130 Orlik – Dynamic. Zespół Biało-Czerwone Iskry – Dynamic. C-295 M nb 015 z 13 ELTr – Statyc. C-130 Hercules nb 1501 z Powidza – Statyc. PZL-130 Orlik nb 045 – Statyc. Mi-8 nb 607 medyczny – Statyc. M-28 Bryza Bis nb 0810 – Statyc. An-2 tzw Wiedeńczyk – Statyc. W-3 RM – Dynamic. W-3 nb 0418 – Statyc. 2 x Mi-24 – Dynamic. SW-4 – Dynamic. SH-2 G nb 3545 – Statyc. Mi-14 PŁ nb 1005 – Statyc. Mi-2 nb 4606 – Statyc. W-3 z 36 SPLTr, 1 Baza Lotnicza – Dynamic. Mi-8 nb 628 – Statyc. TS-11 Iskra nb 1610 – Statyc. Su-22 z 8 ELT – Statyc. MiG-29 nb 4122 z 41 ELT Malbork – Statyc. F-16 Jastrząb nb 4085 – Statyc. SB Lim-2 zabytkowy – Dynamic. W-3 PL Sokół – Głuszec nb 0819 bojowy – Statyc. SW-4 nb 6607 – Statyc. PZL Mielec Sikorsky S-70 – Statyc. L-410 Papuga SP-TPB – Statyc. Jak-18 SP-YYY fundacja Polskie Orły – Statyc.
Czechy: JAS-39 Gripen – Dynamic. L-159 A – Dynamic. Mi-8 nb 9813 – Statyc. Mi-24 V nb 7353 – Statyc.
Węgry: JAS-39 D Gripen nb 42 – Statyc.
USA: 2 x A-10 nb 647, 945 – Statyc. C-21 Lear Jet nb 40082 – Statyc. E-3 Sentry AWACS – Flay.
Włochy: MB-339 zespół – Dynamic. AMX – Dynamic. M-346 – Statyc, dynamic.
Słowacja: Mi-17 SAR nb 0820 – Statyc.
Austria: 2 x Pilatus PC-7 – Statyc.
Francja: Zespół Alpha Jet – Dynamic.
Holandia: F-16 – Dynamic.
Niemcy: EF-2000 Eurofighter nb 30-63 – Statyc. C-160 – Statyc.
Szwajcaria: Zespół F-5 II – Dynamic.
Ukraina: Su-25 UB nb 62 – Statyc. An-26 nb 04 – Statyc.
Grecja: F-16 – Dynamic.
Belgia: F-16 – Dynamic. C-130 Hercules nb CH-05 – Statyc.
Chorwacja: Zespół PC-9 Wings of Storm – Dynamic. Mi-8 MTV-1 nb 211 – Statyc.
Dania: AS-550 Fennec – Statyc. PC-7 – Statyc.
Turcja: C-160 Transal nb 031 – Statyc.
Opracował Karol Placha Hetman