Tomaszowice 2023-04-04
WSK PZL Kania SN-52XP G-002 w służbie Policji.
247a Rozdział 3.06.1979 rok.
W czasach Polski komunistycznej, Milicja Obywatelska (Milicja) nie posiadała śmigłowców. Zadania ochrony bezpieczeństwa publicznego i ochrony władzy komunistycznej wykonywały śmigłowce należące do 103. Pułk Lotniczy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie. Po przemianach społeczno-gospodarczych w 1989 roku, Milicja została przekształcona w Policję, która swoimi korzeniami sięga Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej.
Lotnictwo Policji swoje pierwsze i jedyne dwa śmigłowce PZL Kania otrzymało w 1996 roku. Przeznaczono je dla dwóch nowych baz Policji: w Poznaniu na Lotnisku Ławica oraz w Krakowie na terenie obecnego Muzeum Lotnictwa Polskiego w Czyżynach. Dla śmigłowca przeznaczono metalowy hangar, jeden z dwóch tego typu. Policjanci otrzymali także do dyspozycji niewielki budynek i inne pomieszczenia. Trzeba dodać, że w 1996 roku, dwa inne śmigłowce PZL Kania zostały przekazane do służby Straży Granicznej.
W Krakowie bazował śmigłowiec PZL Kania Nb SN-51XP G-020 Nr 90.03.01. Śmigłowiec został zbudowany w 1990 roku, w trzeciej serii produkcyjnej, jako pierwszy egzemplarz. W 1996 roku, został przekazany do wykonywania zadań w Policji w Krakowie.
W 2001 roku, rozformowano 103. Pułku Lotniczego NJW MSW (Nadwiślańskie Jednostki Wojskowe Ministerstwa Spraw Wewnętrznych) i w tym czasie przekazano do Policji 11 śmigłowców. Zorganizowano kolejne bazy lotnicze Policji.
PZL Kania Nb SN-52XP G-002 Nr 90.03.02, został przekazany do Krakowa w sierpniu 2007 roku. Poprzednio śmigłowiec był eksploatowany w Sekcji Lotnictwa Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu. Razem ze śmigłowcem przekazano specjalistyczny samochód wyposażony w urządzenia do przekazu transmisji wizji. Wyposażenie śmigłowca: Aparatura nagłaśniająca TV-450. System obserwacyjny FLIR ULTRA 4000. Układ transmisji danych BSS 56KM (system TOR). Reflektor szperacz Spectrolab SX-5, o mocy 1 600 W.
Śmigłowce PZL Kania były wykorzystywane między innymi do transportowania ekip medycznych oraz żywności do miejsc odciętych od świata w czasie klęsk żywiołowych; powodzi i pożarów. Także w akcjach poszukiwawczo – ratowniczych, przy zabezpieczaniu najważniejszych operacji policyjnych, jak pielgrzymki Papieża świętego Jana Pawła II, czy zabezpieczania imprez o podwyższonym ryzyku. Były akcje polegające na nadzorowaniu i koordynowaniu ruchu drogowego w czasie wyjazdów świątecznych i tak zwanych długich weekendów. Śmigłowce PZL Kania były używane do poszukiwaniu osób zaginionych i uciekinierów, przy pomocy termowizji. Bardzo często śmigłowce PZL Kania w służbie Policji, miały zdemontowane tylne lewe drzwi do ładowni i miał na wewnątrz zamontowaną wyciągarkę.
Przez blisko 30 lat w Policji użytkowano 8 typów śmigłowców. W 2021 roku, Policja posiadała 14 śmigłowców, w sześciu bazach: jeden PZL Mi-2 (najstarszy z 1975 roku), dwie maszyny Bell-206, trzy Bell-407, jeden Bell-412, dwa PZL W-3 Sokół, dwa Mi-8 i trzy najnowsze S70i Black Hawk. Centralną bazę stanowi Zarząd Lotnictwa Policji Głównego Sztabu Policji Komendy Głównej Policji w Warszawie, który stacjonuje na Lotnisku Bemowo. W Warszawie stacjonują śmigłowce Black Hawk, Mi-8, Bell-412 i dwa Bell-407. Pozostała sekcje są w: Wrocław (Bell-206), Łódź (Bell-206), Poznań (Bell-407), Szczecin (PZL W-3 „Sokół”).
W 2020 roku, w Krakowie stacjonowały dwa PZL Kania i jeden PZL W-3 Sokół. Śmigłowce PZL Kania w Krakowie były wykorzystywane intensywnie do 2015 roku. Śmigłowce PZL Kania były wykorzystywane nie tylko w rejonie miasta Krakowa, ale także w innych rejonach kraju, w zależności potrzeb. W sezonie wakacyjnym, krakowskie śmigłowce bazowały także w Giżycku i Koszalinie.
W 2020 roku, zapadły decyzje o przekazaniu śmigłowców PZL Kania, jednego PZL Kania Nb SN-51XP G-020 Nr 90.03.01, do Muzeum Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Drugiego PZL Kania Nb SN-52XP G-002 Nr 90.03.02, do Muzeum Ratownictwa w Tomaszowicach. Transport śmigłowca PZL Kania SN-52XP G-002 do Tomaszowic koło Krakowa był możliwy dzięki pomocy strażaków ze Szkoły Aspirantów PSP w Krakowie, OSP Biały Kościół i innych osób. Obecnie śmigłowiec jest prezentowany na wystawie plenerowej na terenie Dworu w Tomaszowicach.
Opracował Karol Placha Hetman