Witnica 2022-02-22
Lądowisko Witnica i okoliczne.
Ten artykuł opisuje lądowiska w okolicy miasta Kostrzyn nad Odrą.
Teren między miastem Gorzów Wielkopolski, a miastem Kostrzyn nad Odrą należy do jednych z najciekawszych w Wielkopolsce. Odległość między miastem Gorzów Wielkopolski, a miastem Kostrzyn nad Odrą to jest 45 km. Teren administracyjnie należy do Województwa Lubuskiego. To tutaj znajduje się Narodowy Park „Ujście Warty”. Tutaj są szlaki piesze, rowerowe i kajakowe. Jest kilka wież widokowych. W mieście Kostrzyn nad Odrą rozpoczyna się Międzynarodowy Szlak Rowerowy „R-1” do Rusinowa, wzdłuż rzek: Warta i Noteć, o długości 498 km.
Na tym terenie znajdują się cztery lotniska (lądowiska) i dodatkowo Drogowy Odcinek Lotniskowy Mieszkowice DOL. Od dawna latanie pasjonowało wielu śmiałków. W pobliskim Berlinie, Otto Lilienthal przeleciał szybowcem odcinek 300 metrów. Śmiałek okupił swe doświadczenia poniesioną śmiercią w 1896 roku.
W 1912 roku, mieszkańcy miejscowości Vietz (Witnica, obecnie ulica Tadeusza Kościuszki) mogli zobaczyć awaryjne lądowanie samolotu należącego do niemiecko – rosyjskiego aeroklubu. W samolocie zepsuł się silnik. Samolot wystartował z berlińskiego lotniska Johannistal z zamiarem dotarcia do Petersburga. W 1935 roku, w Witnicy działała już sekcja samolotowa i szybowcowa. Pierwszy szybowiec został kupiony ze składek członków sekcji i otrzymał imię pilota wojskowego Herman Strunk, który pochodził z Witnicy, a który zginął w wielkiej wojnie światowej.
B-17 Latająca Forteca.
W lutym 1945 roku, w lesie koło wsi Mosina, rozbił się samolot bombowy B-17 USAF, który brał udział w bombardowaniu Berlina. Po wojnie nie udało się odnaleźć grobów lotników i szczątków samolotu.
Miasto Witnica.
Miasto Witnica leży w Województwa Lubuskim w Powiecie Gorzowskim. Nazwa Witnica pochodzi od słów wić, witka czyli rodzaju wierzby. Niemiecka nazwa miasta to Vietz. Osada została założona przez zakon Templariuszy około 1100 roku. Mieszkańcy trudnili się głównie rybołówstwem. Tereny te były przez pewien czas pod panowaniem Piastów. Były dwie Piastowskie kasztelanie w Lubuszu i w Santoku. Najstarsza pisana wzmianka o osadzie Witnica pochodzi z 1252 roku. W 1261 roku, Witnica przeszła z rąk Zakonu Templariuszy pod panowanie zakonu Cystersów z Mironic i Piastowie utracili wpływy. W 1539 roku, teren wszedł pod panowanie Brandenburgii.
W XVI wieku, miejscowość weszła w skład posiadłości Hohenzollernów. Od XVI wieku, przez 300 lat, na rzece Witnie działał młyn papierniczy. W XVIII wieku, założono hutę żelaza, browar i manufakturę sukienniczą. Od początku XIX wieku, przez Witnicę biegła trasa Królewskiej Poczty Pruskiej, łączącej dwa ośrodki: Berlin i Królewiec.
W 1857 roku, Witnica uzyskała połączenie kolejowe – Pruskiej Kolei Wschodniej „Ostbahn”: Kostrzyn – Krzyż Wielkopolski. Od tamtej pory do nazwy wsi: Vietz, dodano człon „Ostbahn” (Kolej Wschodnia). Od tego czasu w hucie żelaza w Witnicy produkowano podzespoły do maszyn parowych i lokomotyw. Pod koniec XIX wieku, w Witnicy funkcjonowało: sześć cegielni, fabryka kafli, browar, fabryka mebli i krochmalu. Działały cztery tartaki, trzy młyny wodno – elektryczne i trzy wiatraki. Witnica prawa miejskie uzyskała w 1935 roku.
W 1945 roku, w wyniku drugiej wojny światowej, miasto zostało przyznane Polsce. Tubylczą ludność wysiedlono do Niemiec. W 1946 roku, Witnicę zamieszkiwało 2 600 osób. W okresie powojennym Witnica była lokalnym ośrodkiem przemysłowo-usługowym.
W 2019 roku, mieszkało tutaj 6 731 osób. Miasto Witnica położone jest w odległości 26 km od Gorzowa Wielkopolskiego przy drodze wojewódzkiej nr 132 (trasa Gorzów Wielkopolski – Kostrzyn nad Odrą). Przez miasto przebiega linia kolejowa Nr 203 Tczew – Kostrzyn. Przez miasto przepływa rzeka Witna, która jest dopływem Warty. W mieście znajduje się głównie przemysł spożywczy, browarniczy, metalowy, skórzany i materiałów budowlanych. W Witnicy mieści się Park Drogowskazów i Słupów Milowych Cywilizacji oraz Muzeum Chwały Oręża Polskiego w Witnicy.
Muzeum Chwały Oręża Polskiego w Witnicy.
Muzeum Chwały Oręża Polskiego w Witnicy to prywatna placówka pułkownika Czesław Chmielewskiego (1924 – 2015). Pan Czesław Chmielewski urodził się w Łucku. Podczas II wojny światowej wstąpił do 2. Armii Wojska Polskiego. W 1943 roku, został skierowany do szkoły oficerskiej w Riazaniu, gdzie otrzymał w 1944 roku, promocję na podporucznika, po czym został skierowany do 17. Pułku Piechoty, w którym dowodził plutonem. Podczas walk pod Budziszynem został ranny i w wyniku braku informacji o jego losie uznano go zaginionego, a następnie zmarłego. W rzeczywistości, Czesław Chmielewski w czasie forsowania Nysy Łużyckiej, w dniu 29 kwietnia 1945 roku, został ciężko ranny w czasie rozbrajania niemieckiego czołgu. Raniły go 28 odłamki. Został uratowany przez sanitariuszy rosyjskich. W lazarecie długo dochodził do zdrowia. Samolotem przetransportowano go do Kijowa. W Kijowie w szpitalu przebywał do 20 czerwca 1945 roku.
Po rehabilitacji w Otwocku wrócił do 5. Saskiej Dywizji Piechoty i w dniu 20 lipca 1945 roku, objął dowództwo strażnicy w Cedyni. Po przekazaniu ochrony granicy jednostkom WOP nadal służył w 5. DP do zdemobilizowania w 1949 roku. Z wojska wyszedł w stopniu kapitana i trafił do Witnicy, gdzie pracował w Państwowym Ośrodku Maszynowym. Od 1974 roku, przybywał na emeryturze.
W 70-latach, przeczytał książkę pana Kazimierza Kaczmarka, z której się dowiedział o swojej śmierci oraz, że pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Idąc książkowym śladem, odnalazł w Zgorzelcu na cmentarzu wojskowym swój nagrobek i nagrobki swoich kolegów. Wówczas w hołdzie poległym kolegom postanowił utworzyć muzeum pamiątek wojskowych. Pierwszym eksponatem był przyznany mu Order Virtuti Militari. Muzeum powstało w dniu 17 października 1972 roku. Przez lata placówka wzbogaciła się o wiele eksponatów. Wystawę plenerową stanowią armaty, haubice i działa przeciwlotnicze używane przez Wojsko Polskie w czasie drugiej wojny światowej.
Adres muzeum: Witnica ulica Sikorskiego 35.
Lotnisko Witnica.
W lutym i marcu 1945 roku, rosjanie zorganizowali w tym obszarze wiele lotnisk polowych, szykując się do ataku na Berlin. Kilka tych lotnisk miało pola wzlotów wzmocnione metalowymi siatkami, które rosjanie otrzymali od amerykanów. Były lotniska w Krzeszycach i Pyrzanach. Na lotnisku Baranówko, na szosie Mosina – Dębno, stacjonowali lotnicy 1. Armii Wojska Polskiego.
Z końcem 70-lat w Witnicy zorganizowano lotnisko dla samolotów rolniczych dla oprysku lasów przed szkodnikami. Samoloty rolnicze wycofano z Witnicy w 1990 roku. W 90-latach z lotniska korzystały motolotnie. Od 1999 roku, przy ulicy Myśliwskiej działała firma pana Tadeusza Filipa, miłośnika motolotni, który produkował silniki i osprzęt dla motolotni.
Lotnisko Witnica ma status lądowiska. Współrzędne geograficzne N52°40’23.6" E14°52’08.9”. Elewacja 63 ft. Lądowisko dysponuje jednym RWY na kierunku 013/193, o wymiarach 430 x 36 m. Pas startowy jest gruntowy, trawiasty. Przy progu 19 jest mały hangar. Przed progiem 01, w odległości 360 m, jest linia elektryczne Wysokiego Napięcia nie oznakowana. Kontakt: pan Tadeusz Filip tel: +48 601 440 420.
Lotnisko Krzeszyce.
Lotnisko Krzeszyce zostało zbudowane przez Rosjan w marcu 1945 roku, podczas przygotowań do szturmu na Berlin. Lotnisko jest na równinie lewego brzegu rzeki Warta. Współrzędne geograficzne N52°35’59.1" E14°59’43.8”. Elewacja 30 ft. Obecnie lotnisko ma status lądowiska. Pole wzlotów jest w kształcie prostokąta, a RWY wyznaczono po przekątnej prostokąta. Kierunek 023/203. Wymiary RWY 320 x 25 m. Radio 123.45. Kontakt: Roman tel.+48 509444930. Pas trawiasty, nieoznakowany. Dom właściciela na zachód od progu 20, w odległości 400 m od drogi wojewódzkiej Nr 131.
Lotnisko Wysoka.
Lotnisko Wysoka znajduje się w miejscowości Wysoka Kolonia w pobliżu drogi wojewódzkiej Nr 130. Dokładnie przysiółek Czuchla. Współrzędne geograficzne N52°45’46.0" E15°00’15.8”. Elewacja 250 ft. RWY na kierunku 055/235. Wymiary 320 x 20 m. Radio 123.45. Kontakt: OSL Lotnik, Maciej Rudnicki tel: +48 696 581 932. Pas gruntowy, trawa. Uwaga: Trzy linie elektryczne Wysokiego Napięcia, 520 m przed progiem 23. Krawędź lasu 160 m przed progiem 05. Wiatraki elektrowni wiatrowej w odległości 1 500 m, na wschód od lądowiska. Na lądowisku rękaw wiatrowy. Przyloty zgłaszać na conajmniej godzinę przed planowanym przylotem. Brak opłat. Dojazd od strony drogi wojewódzkiej Nr 130.
Lotnisko Dębno-Dargomyśl.
Lotnisko Dębno-Dargomyśl ma status lądowiska i jest w rękach prywatnych. Leży w przysiółku Roztoki, na północ od Kostrzyna nad Odrą. Miejscowość Dargomyśl leży przy drodze wojewódzkiej Nr 127, a lądowisko leży w odległości 2 000 m od miejscowości Dargomyśl w kierunku północno – zachodnim. Z lotniska do Kostrzyna nad Odrą jest 16 km, a do miejscowości Dębno jest 8 km. Współrzędne lotniska N52°43’12.3" E14°37’45.6”. Elewacja 170 ft. RWY gruntowa, trawa, na kierunku 045/225. Wymiary 520 x 30 m. Kontakt z właścicielem – brak danych.
Drogowy Odcinek Lotniskowy Mieszkowice DOL.
Drogowy Odcinek Lotniskowy Mieszkowice DOL znajduje się na drodze wojewódzkiej Nr 31, między miejscowościami Boleszkowice, a Mieszkowice. Współrzędne geograficzne N52°45’02.7" E14°30’40.9”. Kierunek 158/338. Wymiary 2 380 x 10 m. Nawierzchnia asfaltowa. Elewacja 150 ft.
DOL na DW Nr 31 rozpoczyna się w okolicach stacji kolejowej Boleszkowice. Szosa ma nazwę ulica Kościuszki. Po wschodniej stronie szosy znajduje się PPS (Płaszczyzna Postoju Samolotów). Po zachodniej stronie szosy są byłe obiekty wojskowo – kolejowe. Obecnie (2022 rok) jest eksploatowana tylko dwutorowa bocznica PGNiG do przeładunku paliwa z cystern kolejowych do cystern samochodowych. Jeden budynek zajmuje zespół „Drift brothers areas”. Większość obiektów jest opuszczonych. Do 1953 roku, do Boleszkowic dochodziła kolejka wąskotorowa z Troszyna. Odcinek DOL kończy się PPS, która umieszczona jest także po wschodniej stronie szosy. DOL znajduje się w wojskowej ewidencji, ale żadne ćwiczenia tutaj nie są prowadzone. Ewentualne korzystanie z DOL wymaga wycięcia kilku drzew samosiejek, które rosną blisko szosy. Szerokość szosy nie jest wystarczającą dla samolotów bojowych. W pobliżu DOL jest jedno gospodarstwo rolne.
Opracował Karol Placha Hetman