Kraków 2021-05-12
Lokomotywa Elektryczna EP03.
Po drugiej wojnie światowej przystąpiono do odbudowy zniszczonego warszawskiego węzła kolejowego. Również postanowiono odnowić zelektryfikowane przed wojną szlaki kolejowe, przede wszystkim linię średnicową. W Polsce wojnę przetrwała tylko jedna lokomotywa elektryczna, która była uszkodzona. Była to lokomotywa EP01 nr E106. Lokomotywę tę odbudowano w zakładach naprawczych w Lubaniu Śląskim. Od 1947 roku, lokomotywa EP01 nr E106 prowadziła pociągi z Warszawy do Mińska Mazowieckiego.
W Polsce przystąpiono do pracy nad polską lokomotywą elektryczną EP02, nad którą prace trwały kilka lat. Dlatego zdecydowano o kupnie lokomotyw elektrycznych w Szwecji. Była to lokomotywa ASEA E150, która w Polsce otrzymała oznaczenie E150, następnie E03, a ostatecznie (w 1959 roku) EP03. W 1951 roku, kupiono osiem lokomotyw, które oznaczono od EP03-01 do EP03-08.
Od 1951 roku, lokomotywy obsługiwały pociągi w węźle warszawskim, na zelektryfikowanych szlakach. Około 1958 roku, lokomotywy przeniesiono do węzła łódzkiego. Lokomotywy EU03 mogły prowadzić pociągi pasażerskie o masie do 550 ton. Lokomotywy eksploatowano do 1970 roku. Lokomotywy EU03 skreślano ze stanu w okresie 1971 - 1974.
Konstrukcja EP03.
Lokomotywa EP03 była mniej nowoczesna od polskiej EP02. Lokomotywa EP03 ma rozwiązania konstrukcyjne typowe do przełomu 30/40-lat.
Pudło lokomotywy jest częściowo spawane, częściowo nitowane. Pudło jest przymocowane do ostojnicy. Ostojnica nie ma czołownic. Czołownice są zespolone z wózkami. W czołownicach zamontowano sprzęg i zderzaki. Konstrukcja wózka została wykonana z blach w których wycięto otwory dla maźnic zestawów kołowych. Zawieszenie wykonano z resorów piórowych i sprężyn środowych. Każda oś jest napędzana jednym silnikiem elektrycznym. Lokomotywa ma rozruch oporowy.
Lokomotywa w obu końcach ma kabiny maszynisty, które wykończono drewnem i sklejką. Środkowa część lokomotywy to przedział maszynowy. Umieszczono w nim szafę wysokiego napięcia, dwie przetwornice prądu stałego 3 000 V / 110 V, dwie sprężarki, dwa wentylatory.
Dane T-T EP03:
Układ osi Bo’Bo’. Masa 81 200 kg. Długość ze zderzakami 14,17 m. Silniki elektryczne typu LIB 117, o mocy ciągłej 1 620 kW (4 x 405 kW). Przekładnia 83 : 24. Średnica kół 1,22 m. Układ hamulcowy typu Westinghouse.
Lokomotywa elektryczna EP03-01.
Pierwsza lokomotywa EP03-01 została przekazana jako eksponat zabytkowy dla Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. W 1992 roku, została przekazana do Chabówki, do nowo tworzonego skansenu. W 1997 roku, lokomotywa EP03-01 została przywrócona do ruchu. Remont wykonano w ZNTK w Mińsku Mazowieckim. Aby przywrócić lokomotywę do ruchu wykorzystano części z lokomotywy ET22 i EZT EN57. Lokomotywa jest wykorzystywana do pociągów retro.
Druga zachowana lokomotywa elektryczna EP03-08 jest eksponatem zabytkowym w parowozowni Skierniewice.
Opracował Karol Placha Hetman