Lotnisko w Pieniężnicy koło Białego Boru. 2021r.

Biały Bór 2021-01-05

Lotnisko Pieniężnica.

Współrzędne byłego Lotniska Pieniężnica to: 53.871N 16.998E (inaczej 53°52’17.5"N 17°00’11.1"E).

MiG-21 MF nb 7913. 2021 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MiG-21 MF nb 7913. 2021 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Lotnisko Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman
Lotnisko Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman

Lotnisko Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman
Lotnisko Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman

W odległości około 1 500 m od miejscowości Pieniężnica znajduje się teren po byłym lotnisku wojskowym.Lotnisko Pieniężnica powstało w połowie 50-lat XX wieku, jako typowe lotnisko zapasowe dla pułków bojowych Wojska Polskiego. Układ pola wzlotów był typowy dla lotnisk z tego okresu. RWY o długości 1 900 m x 40 m, o nawierzchni betonowej. RWY umieszczono na kierunku 084/264, czyli niemal wschód-zachód. Z południowej strony RWY wytyczono awaryjną drogę startową, o nawierzchni gruntowej (trawa). Z północnej strony RWY umieszczono główną drogę kołowania, o długości około 2 000 m. Główna droga kołowania była połączona z RWY czterema łącznikam. Szerokość dróg kołowania wynosiła 10-15 m. Wszystkie drogi kołowania były o nawierzchni betonowej. Przy wschodnim i zachodnim łączniku umieszczono PPS (Płaszczyzny Postoju Samolotów), także o nawierzchni betonowej.

Na lotnisku umieszczono dwie strefy rozśrodkowana samolotów bojowych. Jedną we wschodniej części lotniska (wśród drzew), a drugą w zachodniej. Z początkiem 70-lat w zachodniej strefie rozśrodkowania zbudowano 10 schrono-hangarów klasy AU-11, dla samolotów typu Mikojan i Guriewicz MiG-21.

Lotnisko Pieniężnica z każdej strony było otoczone lasami. W części północno-wschodniej, w lesie umieszczono MPS (skład materiałów pędnych i smarów, z pełnym wyposażeniem) oraz budynki administracyjno-koszarowe lotniska. W części północno-zachodniej, w lesie umieszczono bombo-skład (magazyn uzbrojenia dla samolotów).

Lotnisko Pieniężnica nie miało stałego gospodarza. Czasowo bazowały tutaj takie pułki jak: 6. PLM z Piły, 26. PLM z Zegrza Pomorskiego, 28. PLM ze Słupska, 41. PLM z Malborka i inne. Na lotnisku lądowały samoloty: MiG-21, MiG-23, TS-8 Bies, TS-11 Iskra.

Już z końcem 80-lat, lotnisko było niedoinwestowane i popadło w degradację. W tym czasie, był już nadmiar lotnisk wojskowych w stosunku do potrzeb. Od 90-lat, samoloty lądowały tutaj sporadycznie. Prawdopodobnie ostatnie lądowanie samolotu cywilnego miało miejsce w 2004 roku. Wówczas to awaryjnie lądował samolot Cessna 172. W tym czasie, zdatna do lądowania była tylko wschodnia część RWY, na długości 1 000 m.

Lotnisko Pieniężnica znajdowało się całkowite w Województwie Pomorskim w Powiecie Człuchowskim. Kod pocztowy 77-306. Ale przez lotnisko przebiega granica Sołectwa Koczała i Sołectwa Pieniężnica. Większość obszaru jest w Sołectwie Pieniężnica. W Gminie Koczała jest wschodni fragment pola wzlotów, teren byłego MPS i obiekty administracyjno-koszarowe.

W 90-latach lotnisko zostało przejęte przez Agencję Mienia Wojskowego i zostało wystawione na sprzedaż, bez konieczności zachowania lotniczego charakteru. Na lotnisku organizowano legalne i nielegalne wyścigi samochodowe i motocyklowe. W 2019 roku, syndyk zarządzający majątkiem byłego lotniska rozebrał pozostały fragment RWY, drogi kołowania i schrono-hangary. Na części pola wzlotów jest obecnie (2020 rok) zakład hodujący grzyby jadalne; pieczarki i boczniaki.

W 2020 roku, na terenie Sołectwa Pieniężnica mieszkało 359 osób. Było to 9,5 % mieszkańców Gminy Rzeczenica. Teren Pieniężnicy to głównie lasy, pola uprawne i nieużytki, bo gleby nie są najwyższej jakości. W pobliżu przepływa rzeka Czernica, nad którą było średniowieczne grodzisko. W wsi Pieniężnica jest kościół po protestancki pod wyzwaniem św. Marcina, który był zbudowany w latach 1814-1817. Kościół ma ściany wykonane z „pruskiego muru”. W czasie Polski Ludowej w Pieniężnicy działało Państwowe Gospodarstwo Rolne "PGR".

Lotnisko Pieniężnica miało także inne nazwy. Lotnisko Biały Bór, bo to największe miasto w pobliżu. Lotnisko Koczała, bo główny dojazd na lotnisko był od strony miejscowości Koczała, drogą betonową. Od strony Pieniężnicy jest tylko droga gruntowa i prowadziła przez bramę gospodarczą na teren samego pola wzlotów.

DOL na Drodze Krajowej nr 25.

W odległości około 5 km od Lotniska Pieniężnica przebiega Droga Krajowa Nr 25, na odcinku Biały Bór – Rzeczenica. Na tej drodze, w miejscowości Brzezie jest umieszczony DOL Brzezie. Droga Krajowa nr 25 ma długość 412 km. Droga przebiega z północy na południe. Przebiega przez województwa: zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie i dolnośląskie.

Kolej na Lotnisko Pieniężnica.

Kolej obok lotniska Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman
Kolej obok lotniska Pieniężnica. 2021 rok. Praca Karol Placha Hetman

Obecnie istnieje linia kolejowa Nr 405, która łączy Piłę z Ustką, przez Szczecinek, Biały Bór, Miastko i Słupsk, o długości 193,67 km. Na północny-wschód od Białego Boru jest stacja kolejowa Słosinko. Od tej stacji biegła linia kolejowa Słosinko-Człuchów, która miała Nr 413 i długość około 55 km. Szlak przebiegał przez miejscowości: Łękinai, Koczała Bielsk Pomorski, Nowa Brda, Nowa Wieś Człuchowska, Przechlewo, Sąpolno, Człuchowskie Czosnowo, Polnica, Kiełpin. Szlak ten był uruchomiony w 1902 roku. Na tym szlaku była stacja kolejowa Łękinia. Około 1955 roku, od stacji Łękinia poprowadzono bocznicę kolejową na Lotnisko Pieniężnica, o długości około 4 000 m. W 1991 roku, linia kolejowa Nr 413 została zamknięta i stopniowo była rozbierana. W 2006 roku, linia Nr 413 została całkowite rozebrana, razem z bocznicą kolejową na Lotnisko Pieniężnica, na odcinku Słosinko – Przechlewo. Na odcinku Przechlewo – Człuchów tory pozostały, ale nie są używane.

Opracował Karol Placha Hetman