Iliuszyn Ił-62, Ił-62 M. 2009r.

Kraków 2009-06-15

Konstrukcja

229b Rozdział 21.03.1972r.


OKB Iliuszyn Ił-62 / Ił-62 M w Polsce.

Ił-62 to samolot pasażerski dalekiego dystansu. Zbudowany w układzie klasycznym, dolnopłat, napędzany 4 silnikami turboodrzutowymi dwuprzepływowymi.

Skrzydła skośne o rozpiętości 43,20 m. Krawędź natarcia ma kąt skosu 32,5 stopni. Skos skrzydła w ¼ cięciwy wynosi 35 stopni. W pobliżu połowy długości krawędzi natarcia znajduje się uskok. Pełni on identyczną rolę jak kierownica aerodynamiczna na skrzydle, czyli ma powstrzymać upływ strug powietrza wzdłuż skrzydła. Rozwiązanie to nie było powszechnie stosowane na samolotach rosyjskich. Regułą były kierownicze aerodynamiczne, które dodatkowo wzmacniają konstrukcję skrzydeł. Krawędź spływu jest załamana, a część przy kadłubie jest do niego prostopadła. Skrzydła wyposażono klasycznie w klapy, lotki i przerywacze. Lotki zajmują około 40 % krawędzi spływu. Klapy dwuczęściowe, poszerzacze, szczelinowe, mocowane na trzech węzłach każda. Wychylane są do startu 20 stopni, do lądowania maksymalnie 40 stopni. Przerywacze są dwuczęściowe i umieszczone przed klapami zewnętrznymi. Pełnią one rolę hamulców aerodynamicznych. Końce skrzydeł są zaokrąglone. W skrzydłach umieszczono 7 integralnych zbiorników paliwa.

Porównanie skrzydeł Ił-62 z VC-10 wypada zdecydowanie na korzyść tego drugiego. Mechanizacja jest o wiele bogatsza. Niemal na całej przedniej krawędzi natarcia ma przednie klapy. Tylne klapy są czteroczęściowe wieloszczelinowe. Przerywacze trójsekcyjne. Poza tym skrzydła maja identyczny kształt, profil i kąt zaklinowania.

Kadłub samolotu o przekroju kołowym. Rozpoczyna się osłoną unoszoną do góry i kryjącą wyposażenie awioniczne w tym stacja radiolokacyjna pogodowa. Kabina załogi otrzymała oszklenie złożone aż z 18 okien. Bezpośrednio przed pilotami dwa okna są największe i wyposażone w zewnętrzną wycieraczkę. Kabina jest stosunkowo obszerna, ale musi pomieścić aż pięciu lotników. Kapitan-dowódca statku zajmuje lewy fotel, prawy zajmuje drugi pilot. Za nimi siedzą; nawigator, radiotelegrafista i mechanik pokładowy. Środkowy fotel umieszczony jest dokładnie na środku kabiny. Zajmuje tu miejsce mechanik. Jest on obrotowy, aby ułatwić zajmowanie miejsc innym członkom załogi. Fotele są regulowane. Mają składane podłokietniki. Fotele są oczywiście tapicerowane i wyposażone w pasy biodrowe. Są jak na tamtejsze standardy wygodne. Kabinę załogi od reszty oddziela ścianka z drzwiami. Tu umieszczono przedział z wyposażeniem awioniki, toalety, pomieszczenie socjalne i przednie główne drzwi wejściowe. Dalej umieszczono przednia kabinę pasażerską. Ta kabina często u innych przewoźników była dzielona na część przednia i tylną. W przedniej umieszczano fotele dla biznes klasy w układzie 4 szerokich foteli w rzędzie. W tylnej już po 6 foteli w rzędzie w klasie ekonomicznej lub turystycznej. W PLL LOT wszystkie fotele miały w rzędzie 6 foteli tylko z różną odległością między rzędami. Standardowo była to klasa ekonomiczna 12 rzędów, czyli 72 miejsca pasażerskie. Za przednią kabiną umieszczono pomieszczenia socjalne z bufetem-kuchnią, toaletą, drugimi głównymi drzwiami i inne. Dalej pomieszczono tylną kabinę pasażerską klasy ekonomicznej w układzie 19 rzędów po 6 foteli czyli 114 miejsc. W części ogonowej samolotu umieszczono kolejne dwie toalety, garderobę i pomieszczenia socjalne dla stewardes. W samym końcu kadłuba umieszczono APU, czyli turbogenerator. Fotele pasażerskie jak na tamte czasy były stosunkowo wygodne. Oparcia regulowane. W oparciach montowano rozkładany stolik dla pasażera zajmującego miejsce na tylnym fotelu. Pasażerowie nad głowami mieli zamykane pojemniki na podręczny bagaż, indywidualne nawiewy, nowość w samolotach sowieckich. Duża ilość okien sprawiła, że Ił-62 był pierwszym Polskim samolotem pasażerskim gdzie każdy pasażer siedzący przy oknie miał doskonały widok na zewnątrz. W przedniej kabinie każda burta ma 18 okien ( przy 12 rzędach foteli ), tylna kabina ma w każdej burcie 27 okien ( przy 19 rzędach foteli ). Czyli pasażerowie mają 90 okien do dyspozycji. Nie było już takich sytuacji, jak na pokładzie An-24, czy Tu-134, że pasażer siedzący przy burcie nie miał okna. Jest to kolejny dowód na wzorowaniu się na konstrukcji VC-10. W standardowym układzie Polskie Ił-62 / M zabierały na pokład 186 miejsc pasażerskich, pięciu lotników i pięć stewardes. Oprócz drzwi głównych samolot otrzymał wyjścia awaryjne. Cztery z wyjściami na skrzydła i dwa na prawej burcie z nadmuchiwanymi trapami. Drzwi główne również mają takie trapy awaryjne. Tak jak w samolocie Ił-18 samolot Ił-62 jest samolotem dwupokładowym. Dolny pokład spełnia rolę bagażnika i oczywiście ma komory podwozia przedniego i głównego.

Usterzenie w układzie litery „T”, skośne. Pionowe z podziałem na statecznik i ster. W wersji Ił-62 M wnętrze usterzenia pionowego wykorzystano na kolejny zbiornik paliwa. Pionowe także z podziałem na stateczniki i ster wysokości. Całe usterzenie pionowe ma zmienny kąt zaklinowania, czyli jest to usterzenie typu pływającego.

Podwozie w układzie klasycznym. Przednie z kołami zdwojonymi, chowane w kadłub. Podwozie główne to czterokołowe wózki. Golenie są podparte w skrzydłach, a koła chowają się do kadłuba ( centropłata ). Baza podwozia wynosi 24,49 m, rozstaw podwozia głównego 6,80 m. Ciekawym i skutecznym rozwiązaniem jest uzupełnienie podwozia samolot o dodatkową goleń z dwoma kółkami umieszczoną w tyle. Jest ona także całkowicie chowana do kadłuba. Zabezpiecza ona tylną część kadłuba podczas startu i lądowania. Wówczas wysunięte są tylko kółka. Natomiast podczas postój na lotnisku goleń z kółkami jest wysunięta całkowicie i wówczas pełni rolę podpórki, aby przez nieuwagę ( zbytnie przeciążenie tyłu kabiny ) samolot nie usiadł na ogonie.

Resurs płatowca samolot Ił-62 / M obliczono na 23 / 25 lat, 8 500 / 8 500 lądowań, 35 000 / 45 000 godzin. Łatwo możemy się zorientować, że samolot został wykonany według norm wojskowych, co nie powinno dziwić, gdyż norm cywilnych rosjanie nie posiadali.

Zespół napędowy Ił-62 / M.

Zespół napędowy został umieszczony w tylnej części kadłuba, parami po obu stronach kadłuba. Osie silników umieszczono; w rzucie od góry – równolegle do osi kadłuba, w rzucie z boku odchylenie, aby dysze wylotowe wyrzucały gazy nieco w dół. Takie rozwiązanie nieznacznie zwiększa siłę nośną. Ten układ zespołu napędowego ma plusy i minusy. Do plusów należy zaliczyć niewielką asymetrię ciągu, w przypadku obcięcia jednego, czy nawet dwóch silników i to z jednej strony. Minusy takiego układu poznaliśmy po analizie katastrof. Silnik są ponumerowane od lewego. Silnik Nr 1 i 4 zostały wyposażone w odwracacze ciągu i to niezależnie od typu silnika. Konstrukcja odwracaczy ciągu jest różna w zależności od typu silnika.


Do napędu Polskich Ił-62 wykorzystano silniki z biura Nikołaja Kuzniecowa NK-8-4 o ciągu 4 x 10 408 daN ( 4 x 10 610 kG ). Długość całkowita 5,288 m, średnica max 1,442 m, masa całkowita 2 350 kg, ciąg startowy 1 x 102,963 kN.


Konstrukcja silnika; silnik jest dwuprzepływowy, dwuwałowy, turbo-wentylatorowy. Rozpoczyna się 2-stopniami wentylatora na pierwszym wale. Następnie powietrze rozdzielane jest na dwa przepływy. W przepływie wewnętrznym jest 2-stopniowa sprężarka pierwszego wału. Dalej 6-stopniowa sprężarka drugiego wału. Pierścieniowo-dzbanowa komora spalania. Za nią 1-stopniowa turbina wysokiego ciśnienia drugiego wału i 2-stopniowa turbina niskiego ciśnienia pierwszego wału. Dalej dysza wylotowa z odwracaczem ciągu lub bez. Pomiędzy poszczególnymi stopniami wentylatora i sprężarki umieszczono kierownice aerodynamiczne. Osprzęt silnika i siłownik odwracacza ciągu umieszczono w dolnej części. Zbiornik oleju w bocznej, górnej części.

Do napędu Polskich Ił-62 M wykorzystano silniki z biura Sołowiewa D-30 KU o ciągu 4 x 107,9 kN, 4 x 11 282 daN ( 4 x 11 500 kG ). Stopień dwu-przepływu silnika wynosi 2,54.

Dane T-T Ił-62:

Dane T-T	Ił-62. 1972r.	Ił-62 M. 1979r.	Miano
Rozpiętość	43,20	43,20	m
Długość	53,12	53,12	m
Wysokość	12,35	12,35	m
Powierzchnia nośna	279,5	279,5	m2
Masa własna	70 000	67 500	kg
Masa całkowita	161 600	167 000	kg
Masa ładunku	97 500 z paliwem	kg
Masa frachtu	23 000	23 000	kg
Paliwo	101 000	105 300	litrów
Prędkość maksymalna	890	900	km/h
Prędkość wznoszenia	16,5	16,8	m/s
Prędkość przelotowa	850	855	km/h
Prędkość lądowania	300	300	km/h
Prędkość przyziemienia	240	240	km/h
Zasięg maksymalny	9 200	10 000 ze 100 pasażerami	km
Zasięg z ładunkiem 50 %	8 000	8 300	km
Zasięg z ładunkiem 90 %	6 700	7 800	km
Pułap maksymalny	12 000	12 000	m
Pułap przelotowy	8 000 – 10 000	8 000 – 10 000	m
Rozbieg	2 930	2 250	m
Dobieg minimalny	1 000	1 000	m
Silniki typ	NK-8-4	D-30 KU
Ciąg silników	4 x 10 500 kG	4 x 107,9 kN
Liczba pasażerów	168 – 186	168 – 186
Liczba samolotów w PLL LOT	7	9

Zestawienie

Iliuszyn Ił-62:

1. SP-LAA nr 11004, 21.03.1972r. Samolot otrzymał imię Mikołaj Kopernik. W dniu 14.03.1980r. uległ katastrofie przy podchodzeniu do lądowania na Okęciu.

2. SP-LAB nr 21105, Kwiecień 1972r. Samolot otrzymał imię Tadeusz Kościuszko. W listopadzie 1982 roku, zwrócony CCCP.

3. SP-LAC nr 31401, Marzec 1973r. Samolot otrzymał imię Fryderyk Chopin. W czerwcu 1982 roku, zwrócony CCCP.

4. SP-LAD nr 41604, Kwiecień 1974r. Samolot otrzymał imię Kazimierz Puławski. W kwietniu 1983 roku, zwrócony CCCP.

5. SP-LAE nr 41802, Grudzień 1974r. Samolot otrzymał imię Henryk Sienkiewicz. We wrześniu 1983 roku, zwrócony CCCP.

6. SP-LAF nr 62204, Maj 1976r. Samolot otrzymał imię Adam Mickiewicz. W maju 1983 roku, zwrócony CCCP.

7. SP-LAG nr 2725456, Maj 1977r. Samolot otrzymał imię Maria Skłodowska-Curie. W czerwcu 1983 roku, zwrócony CCCP.

8. CCCP-86450 nr 52104. Pożyczony dla PLL LOT z Aerofłotu w okresie od kwietnia 1980r. do października 1980r.

9. CCCP-88610 nr 41801. Pożyczony dla PLL LOT z Aerofłotu w okresie od marca 1985r. do października 1985r.

10. CCCP-86611 nr 41803. Pożyczony dla PLL LOT z Aerofłotu w okresie od maja 1984r. do września 1985r.

11. CCCP-86663 nr 50103. Pożyczony dla PLL LOT z Aerofłotu w okresie od maja 1978r. do września 1979r.

Iliuszyn Ił-62 M:

1. SP-LBA nr 2932526, Kwiecień 1979r. Samolot otrzymał imię Janusz Kusociński . W styczniu 1992r. sprzedany na Ukrainę.

2. SP-LBB nr 1034152, Luty 1980r. Samolot otrzymał imię Ignacy Paderewski . W styczniu 1992r. sprzedany na Ukrainę.

3. SP-LBC nr 3036253, Październik 1980r. Samolot otrzymał imię Joseph Conrad-Korzeniowski. W styczniu 1992r. sprzedany na Ukrainę.

4. SP-LBD nr 1138234, Marzec 1981r. Samolot otrzymał imię Gen. Władysław Sikorski. W styczniu 1992r. sprzedany na Ukrainę.

5. SP-LBE nr 1138546, Kwiecień 1981r. Samolot otrzymał imię Stanisław Moniuszko. W lutym 1992r. sprzedany na Ukrainę.

6. SP-LBF nr 2343554, Lipiec 1983r. Samolot otrzymał imię Fryderyk Chopin. W lutym 1992r. sprzedany na Ukrainę.

7. SP-LBG nr 3344942, Kwiecień 1984r. Samolot otrzymał imię Tadeusz Kościuszko. W dniu 9.05.1987 roku, z powodu awarii rozbił się w Lesie Kabickim.

8. SP-LBH nr 1748445, Lipiec 1987r. Samolot nie otrzymał już własnego imienia. Sprzedany na Ukrainę w lutym 1992r.

9. SP-LBI nr 4831739, Czerwiec 1987r. Samolot z Aerofłotu dostarczony w miejsce utraconego SP-LBG. W CCCP nb CCCP-86504.

10. SP-LBR nr 4727546. Samolot wypożyczony dla LOT z Taromu YR-IRD w okresie od maja 1986r. do maja 1987r.

11. YR-IRE nr 4831628. Samolot wypożyczony dla LOT z Traomu w okresie od maja 1984r. do grudnia 1985r.

Opracował Karol Placha Hetman