37 Pułk Lotnictwa Transportowego w Łęczycy. 1971r.-1994r.

Łęczyca 2022-05-17

37 Pułk Lotnictwa Transportowego w Łęczycy.

1971r.-1994r.

Pułk popularnie był nazywany "Pułkiem Śmigłowców Transportowych".

Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Godła 37. PŚTr. 2020 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

37 Pułk Lotnictwa Transportowego powstał na lotnisku Leźnica Wielka koło Łęczycy w 1971 roku. Pułk powstał w wyniku głębokiego przeformowania 13. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. Samoloty myśliwskie przekazano do innych jednostek bojowych. Także piloci i technicy myśliwcy dostali inne przydziały służbowe.

Nowy pułk JW 3214 otrzymał oznaczenie 37. Pułk Lotnictwa Transportowego (37. PŚTr), a na wyposażenie przyjęto śmigłowce. Nowa kadra, przeszkolona w eksploatacji śmigłowców przybyła z Lotniska Latkowo koło Inowrocławia. Była to kadra z 37. Eskadry Śmigłowców Transportowych, utworzonej w 1969 roku. Początkowo były używane lekkie śmigłowce Mil Mi-1 (SM-1) oraz SM-2. Następnie były śmigłowce Mi-2, Mi-4, Mi-6 (trzy egzemplarze), Mi-8.

Etat nowej jednostki nr 20/112 przewidywała 778 żołnierzy i 31 pracowników cywilnych. W rzeczywistości żołnierzy było więcej, bo prowadzono intensywne szklenie żołnierzy zawodowych i żołnierzy służby zasadniczej, którzy byli po szkołach wojskowych.

W dniu 12 października 1972 roku, 37. Pułk Lotnictwa Transportowego otrzymał sztandar.

Mil Mi-6.

Mil Mi-6 nb 670. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Mil Mi-6 nb 670. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Szczególnie dużo uwagi poświęcano szkoleniu przy wielkich śmigłowcach Mil Mi-6, którego załoga składała się minimum z pięciu lotników. W 1974 roku, dla gospodarki narodowej kupiono pierwszy z trzech śmigłowców Mil Mi-6 A. Pierwszy Mi-6 A zakupiono w grudniu 1974 roku, przez firmę Instal do prac dźwigowo-montażowych. Firma Instal swoje biura miała w Nasielsku. Śmigłowiec otrzymał rejestrację SP-ITA. Dwa kolejne śmigłowce Mil Mi-6 A zakupiono na przełomie 1978/1979. Śmigłowiec Mi-6 A SP-ITB zakupiono z funduszy firmy Elbud. Trzeci Mi-6 A otrzymał rejestrację SP-ITC.

Wszystkie trzy Polskie śmigłowce zostały w styczniu 1986 roku, przekazane Wojsku Polskiemu, wchodząc do służby w 37. Pułku Śmigłowców Transportowych na lotnisku Leźnica Wielka koło Łęczycy. Otrzymały numery 063 (ex SP-ITA), 670 (ex SP-ITB) i 671 (ex SP-ITC). Zostały pomalowane na kolor ciemnozielony. Dół kadłuba na jasno niebiesko. Otrzymały boczne, dodatkowe zbiorniki paliwa na stałe. Było to konieczne bo zasięg śmigłowca był niewielki: Zasięg 620 km. Zasięg z max ładunkiem 170 km.

W Wojsku Polskim śmigłowce szybko potwierdziły swoją nieprzydatność. Trzy śmigłowce były w stanie przetransportować tylko jedną kompanię i to nie z całym sprzętem. Lepiej mogłyby się sprawdzić w wojskach specjalnych, których wówczas nie było. Jednak ich hałas był znaczny, a przewaga operacyjna śmigłowców Mi-8 wyraźna. Już w sierpniu 1990 roku, śmigłowce Mi-6 zostały wycofane ze służby. Dwa z nich sprzedano następnie do Ukrainy.

Trzeci 670 (ex SP-ITB) w 1994 roku, trafił do prywatnego muzeum, które zostało założone na terenie przyległym do lotniska Lublinek przez Jerzego Lewandowskiego, posiadacza jednego z pierwszych w Łodzi prywatnych samolotów, pilota, członka Aeroklubu Łódzkiego i pasjonaty lotnictwa. Większość samolotów w muzeum była tylko użyczona, jako dzierżawa. Po śmierci założyciela muzeum, w 2003 roku, kolekcja stała się tematem postępowania spadkowego, które miało zadecydować o jej przyszłości. Muzeum zostało formalnie zamknięte dla zwiedzających. W dniu 16 listopada 2011 roku, śmigłowiec stał się własnością Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie (będącego wówczas w etapie tworzenia). W grudniu 2015 roku, śmigłowiec przetransportowano do Dęblina i poddano renowacji. Od 2016 roku, śmigłowiec jest dostępny do zwiedzania zarówno z zewnątrz jak i w środku.

Mil Mi-8.

Największe sukcesy operacyjne w 37. Pułk Lotnictwa Transportowego odniosły śmigłowce Mil Mi-8. Wykonywały one wiele nietypowych i ważnych zadań, zarówno na rzecz Wojska Polskiego, jak i Polskiej Gospodarki. Żołnierze 37. Pułku Lotnictwa Transportowego brali udział w wielu misjach poza granicami Polski.

Coraz większe trudności w utrzymaniu śmigłowców Mi-8 w pełnej sprawności i brak perspektyw na nową technikę, spowodowało, że zdecydowano się przeorganizować jednostki śmigłowcowe. W 1994 roku, 37. Pułk Lotnictwa Transportowego przekształcono w 1. Pułk Szwoleżerów, który włączono w struktury 25. Dywizji Kawalerii Powietrznej bazującej na lotnisku Nowy Glinnik koło Tomaszowa Mazowieckiego.

Opracował Karol Placha Hetman