Kraków 2020-09-29
Przeciwlotniczy Zestaw Rakietowy S-125 Newa-SC
PZR S-125 Newa.
Przeciwlotniczy Zestaw Rakietowy S-125 powstał w CCCP dla uzupełnienia systemów S-25 (system stacjonarny broniący Moskwy) i S-75 (system zwalczania samolotów na wysokich pułapach). System S-125 Newa ma mniejszy zasięg, niższy pułap ognia i mniejszą prędkość lotu. Ale przez to lepiej nadaje się do zwalczania samolotów silnie manewrujących. W dodatku, oba stopnie rakiety są napędzane paliwem stałym, co znacznie ułatwia ich eksploatację.
Prace nad systemem S-125 rozpoczęto w 1956 roku. W CCCP zrezygnowano z prac nad systemem S-125 mobilnym, ograniczając się tylko do zestawów stacjonarnych. Produkcję seryjną pocisków rakietowych rozpoczęto w 1959 roku, w Zakładzie Produkcyjnym Nr 32 w miejscowości Kirowe. Formowanie pierwszych dywizjonów bojowych systemów S-125 rozpoczęto w 1961 roku, umieszczając je na przedpolach Moskwy.
W 1959 roku, rozpoczęto prace nad morską wersję systemu S-125 Newa, który otrzymał oznaczenie M-1 (Wołga-M). System ten używano na krążownikach i niszczycielach, od 1962 roku.
System S-125 Newa, oznaczono w NATO SA-3 Goa. Wersje eksportowe nazywano S-125 Peczora i posiadały pociski rakietowe 5W24 lub 5W27 Wolna.
Pierwsze wersje systemu S-125 korzystał z dwuszynowej wyrzutni stałej.
Opis do zdjęcia: Dwuszynowa, stacjonarna wyrzutnia systemu S-125 Newa. Masa wyrzutni wynosi 12 770 kg. Na wyrzutni są pociski rakietowe klasy powietrze-ziemia o oznaczeniu 5W27U. Masa pocisku 946 kg. Długość całkowita 6,10 m. Średnica 0,55 m. Zasięg skutecznego ognia wynosi 25 00 m. Skuteczny pułap zwalczania celów wynosi 12 000 m. Dolna granica zwalczania celów wynosi 20 m. Prędkość maksymalna wynosi 3,5 Ma.
W 1970 roku, wprowadzono nową wyrzutnie czteroszynową 5P73.
Opis do zdjęcia: Czteroszynowa, stacjonarna wyrzutnia systemu S-125 Newa. Masa wyrzutni wynosi 18 500 kg.
W 1993 roku, na eksport, Rosja zaproponowała nową wersję z cyfrową obróbką sygnałów, poprawionym radarem, lepszym zasięgiem i mniejszą liczbą żołnierzy obsługi.
System S-125 trafił na uzbrojenie Egiptu i Syrii i były użyte przeciwko lotnictwu Izraela w czasie wojen w latach 1970-1973. Potem jeszcze kilka krajów kupiło system S-125.
W skład systemu wchodzą radary P-12 Maria lub nowszy P-18 Laura oraz radar P-15 lub P-19 Danuta.
PZR S-125 Newa w Polsce. 1969 rok.
Pierwszy zestaw PZR S-125 dostarczono do Polski w 1969 roku. Był to dokładnie PZR S-125 M Newa. System S-125 trafił na uzbrojenie kilku dywizjonów rakietowych. W czerwcu 1971 roku, wykonano pierwsze strzelania na poligonie w CCCP. Dostawy ukończono w 1978 roku. System S-125 sprawdził się jako zestaw obrony obiektów w kraju. Zestaw może strzelać pociskami rakietowymi typu 5W27U i 5W27D. Ich zasięg wynosi 25 km, natomiast pułap 18 000 m. W 1985 roku, rozpoczęto przezbrajanie dywizjonów rakietowych z systemu S-75 Wołchow na system S-125 Newa.
Modernizacja systemu PZR S-125 Newa-SC.
W Polsce zdecydowano pozostawić system i dokonać jego modernizacji, aby mógł służyć do około 2020 roku, czyli do czasu kiedy zostaną kupione nowe systemy rakietowe.
W okresie 1992-1994, w Polsce dokonano pierwszej modernizacji systemu S-125 Newa. Celem było uzyskanie mobilnych zestawów rakietowych. W 1995 roku, ukończono drugi etap modernizacji sprzętu bojowego systemu S-125. Podwozie gąsienicowe zastąpiono podwoziem kołowym MAZ–543, na którym zamontowano kolumnę antenową oraz wyrzutnię.
W 1996 roku, dokonano kolejnej modyfikacji systemu S-125. Wyrzutnie pocisków z czterema prowadnicami umieszczono na podwoziu czołgu T-55. Na podwoziu kołowym MAZ-543, które służyły poprzednio jako wyrzutnie rakiet 9K72 Scud-Elbrus, teraz umieszczono kabinę dowodzenia KDN-125 i kolumnę antenową. Do 1998 roku, system testowano, dokonywano poprawek, wymieniono elektronikę, poprawiono mobilność systemu. Całkowicie uzależniono się od dostaw części zamiennych z Rosji. Tak powstał system PZR S-125 Newa-SC. Litery SC oznaczają "samobieżny - cyfrowy”.
Wszystkie zestawy będące na wyposażeniu Sił Zbrojnych RP zostały zmodernizowane do standardu S-125 Newa-SC w Wojskowych Zakładach Elektronicznych w Zielonce (kabina dowodzenia) oraz 1. Bazie Materiałowo-Technicznej w Toruniu (montaż kabiny dowodzenia, kolumny antenowej i wyrzutni na podwoziach samojezdnych).
Podczas modernizacji PZR do wersji SC wymieniono analogowy, zbudowany na lampach elektronowych system sterowania na nowoczesny, mikroprocesorowy. Wyrzutnie rakiet zamontowano na podwoziu gąsienicowym czołgu T-55, a radarową stację naprowadzania i śledzenia celów, oraz rakiet zamontowano na 8 kołowym podwoziu ciężarówki MAZ-543. Samochody MAZ pochodziły z wyrzutni rakiet Scud, wycofanych z uzbrojenia w Polsce, co znacznie zwiększyło mobilność zestawu.
Na samochodzie MAZ-543 zamontowano kolumnę antenową KA-125 SC oraz kabinę dowodzenia KDN-125 SC. W kabinie dowodzenia zamontowano nowoczesny blok obróbki sygnałów. Operatorzy obsługują system przy pomocy monitorów LCD. Zastosowano nowoczesne elementy elektroniczne gwarantują wieloletni dostęp do części zamiennych. Nowoczesne oprogramowanie zwiększa możliwości zarządzania poszczególnymi elementami zestawu rakietowego. Odnowiona stacja zyskała na niezawodności.
Pocisk rakietowy 5W27.
Pocisk rakietowy 5W27 (4K90) jest rakietą dwustopniową. Spotyka się też oznaczenie pocisków W-600 lub RZ-61. Oba stopnie mają silniki rakietowe na paliwo stałe. Cechą charakterystyczną są stateczniki, która przed startem są złożone, chociaż tak nie wyglądają. Po starcie rozkładane są bezwładnościowo w osi obrotu, o 90 stopni do tyłu. Oś obrotu znajduje się w narożniku statecznika, przy dyszy wylotowej silnika rakietowego. Średnica silnika startowego (pierwszego stopnia) wynosi 0,55 m. Silnik startowy pracuje przez 2,6 sek. Po wypaleniu paliwa jest odrzucany.
Drugi stopień wyposażony jest w skrzydełka o obrysie delta. Usterzenie umieszczone jest w przedzie rakiety. Średnica drugiego stopnia wynosi 0,37 m. Silnik marszowy pracuje przez 19 sekund i rozpędza pocisk do prędkości maksymalnie 3,5 Macha.
Długość całkowita pocisku rakietowego 5W27 (4K90) wynosi 6,1 m. Masa 946 kg. Pocisk rakietowy posiada głowicę odłamkową o wadze 60 kg, odpalaną przez zapalnik radarowy lub kontaktowy. Pocisk ma system samolikwidacji.
Pociski rakietowe są transportowane, po dwie rakiety, na samochodzie transportowo-załadowczym Ził-151 (starsze) lub Ził-131 (nowsze).
Wyrzutnia W-125 SC.
Stacja Naprowadzania Rakiet SNR 125 SC.
Kabina Techniczna Rakiet SNR 125 SC.
Opracował Karol Placha Hetman