Kraków 2020-09-02
PKP Kraków Płaszów.
Stacja kolejowa Kraków Płaszów jest po stacji Kraków Główny drugą największą stacją w węźle krakowskim. Jej powstanie wiąże się z rozpoczęciem w 1850 roku budową linii kolejowej do Lwowa przez Tarnów, Rzeszów, Przemyśl. Szlak ten uruchomiono odcinkami od 1855 roku, a cały szlak oddano do użytku w 1856 roku.
Opis zdjęcia: Widok z Peronu 2. Perony są oświetlone, z małymi wiatami i jest nagłośnienie. Na Peronie 1 jest kiosk RUCHU, już prywatny. Budynek dworca w stylu modernistycznym oddano do użytku w 1967 roku.
Stację kolejową Płaszów uruchomiono w 1855 roku, którą obecnie nazywamy Kraków Płaszów. Używano także nazwy stacja Podgórze. Nazwa Kraków Płaszów jest używana od 1924 roku, kiedy Płaszów został przyłączony do Krakowa. W 1857 roku, zbudowano tor kolejowy prowadzący od stacji Kraków Płaszów do Wieliczki. W 1858 roku, zbudowano tor kolejowy prowadzący do portu rzecznego na Wiśle na Dąbiu. W porcie było kilka bocznic bezpośrednio przy basenach portowych. Stacja Płaszów była ważnym węzłem przeładunku towarów: soli z kopalni w Wieliczce, płodów rolnych z portu rzecznego w Dąbiu, kruszywa z kamieniołomu Krzemionki - Liban i wiele innych.
Początkowo stacja Płaszów była tylko stacją towarową. Zbudowano parowozownię z obrotnicą lokomotyw, wieżę wodną z kilkoma żurawiami, urządzenia nawęglania, warsztaty remontowe, zorganizowano stację ratownictwa kolejowego. Zbudowano rampy, place składowe i magazyny. W pobliżu zbudowano budynki Poczty Polskiej, która miała własną bocznicę.
W 1884 roku, zbudowano pierwszy budynek dworca w Płaszowie. W nim umieszczono: kasy biletowe osobowe i bagażowe, poczekalnię, bufet i poczekalnię.
Właśnie w 1884 roku, połączono szlak Kraków - Lwów ze szlakiem Kolei Transwersalnej, która połączyła stację w Suchej (obecnie Sucha Beskidzka) z Krakowem (stacja Bonarka i Płaszów). W tym czasie powstał także przystanek kolejowy Podgórze Miasto (dziś Kraków Podgórze, rejon ulicy Za Torem). Dlatego nastąpiła zmiana nazwy stacji w Płaszowie na Podgórze Płaszów.
W tym czasie powstały pierwsze budynki mieszkalne dla rodzin kolejarskich. Zbudowano także nową lokomotywownię, którą nazwano Wola Duchacka. Zbudowano kolejne warsztaty naprawcze wagonów należące do spółki CLB (Carl Ludwig Bahn). Po paru latach, warsztaty zostały przejęte przez Cesarsko - Królewskie Koleje Państwowe. Od 1890 roku, Cesarsko - Królewskie Koleje Państwowe przejmowały stopniowo infrastrukturę kolejową od spółek prywatnych. W 1917 roku, Cesarsko-Królewskie Koleje Państwowe miały praktycznie całość kolei w Austro-Węgrzech. W 1918 roku, PKP przejął majątek kolejowy na terenie odrodzonej Polski.
Już w wolnej Polsce, w 1927 roku, zbudowano nową lokomotywownię, którą nazwano Kraków Płaszów. Lokomotywownia składa się z zespołu budynków biurowych i technicznych oraz dwóch hal wachlarzowych parowozowni. Obiekty istnieją do chwili obecnej (2021 rok).
We wrześniu 1939 roku, na Polskę napadły wojska niemieckie i rosyjskie. Niemcy włączyli Kraków do Generalnej Gubernii. Podobno niemcy mieli ogromne plany rozbudowy krakowskie węzła. Celem było zbudowanie nowoczesnego i wydajnego szlaku kolejowego: Wrocław - Opole - Gliwice - Katowice - Kraków - Tarnów - Rzeszów - Przemyśl - Lwów - Kijów. Faktem jest, że za czasów okupacji rozpoczęto budowę obwodnicy kolejowej Krakowa Głównego przez Kraków Olszę i nowy most na Wiśle. Do 1944 roku, obwodnicy nie ukończono. Udało się rozbudować wschodnią głowicę stacji Kraków Płaszów. W okresie 1942 - 1944 zbudowano cztery bloki mieszkalne przy ulicy Dworcowej. Kolejne bloki mieszkalne zbudowano już po wojnie. Niemcy zbudowali dwie wielkie betonowe zapory kolejowe, które w sytuacji zagrożenia miano wywrócić na tory blokując je. Zachowała się jedna zapora, która jest w zachodniej stronie stacji.
W pierwszych latach po wojnie odbudowywano zniszczoną infrastrukturę kolejową i dokończono inwestycje. W 1959 roku, rozpoczęto elektryfikację krakowskiego węzła kolejowego. W dniu 29 kwietnia 1959 roku, zelektryfikowano odcinek Kraków Główny - Kraków Płaszów. W dniu 29 marca 1960 roku, zelektryfikowano linię do Wieliczki.
W 1960 roku, zbudowano Peron 3 przeznaczony dla pociągów osobowych kursujących w kierunku Skawiny. Peron 3 jest jednokrawędziowy. W tym okresie stacja miała dwa perony dwukrawędziowe i tunel pod peronami dla podróżnych. W tym czasie rozbudowano układ torowy w zachodniej części stacji.
Opis zdjęcia: Peron 2. Widok w kierunku wschodnim. Budynek to gmach Poczty Polskiej, zbudowany w 1998 roku.
Opis zdjęcia: Peron 1. Widok w kierunku zachodnim.
Opis zdjęcia: Peron 1. Widok w kierunku północnym w kierunku bocznych torów, na których stoją wagony i składy EZT czekające na swoje kursy.
Opis zdjęcia: Peron 1.
Opis zdjęcia: Tunel pod peronami. Widok w kierunku Peronu 2.
Opis zdjęcia: Tunel pod peronami. Widok w kierunku wyjścia do miasta.
Opracował Karol Placha Hetman