Kraków 2018-03-02
Historia
205b Rozdział 13.07.1967 rok. Michaił Leontjewicz Mil Mi-8
Historia Mi-8 PS nb 620 Papieski.
Kiedy po śmierci Papieża Jana Pawła, Konklawe w dniu 16 października 1978 roku wybrało na następcę kardynała Karola Wojtyłę z „dalekiego kraju”, na komunistów, nie tylko w Warszawie, ale także w Moskwie, padł blady strach. Próbowali nowego Papieża Jana Pawła II zabić, a jeśli się to nie udało, to przynajmie Go zdyskredytować.
Elementem pontyfikatu św. Jana Pawła II były podróże apostolskie, które rozwinięto na niespotykaną dotąd skalę. Chociaż trzeba przyznać, że pierwszym Papieżem, który wsiadł na pokład samolotu, aby odbyć wizytę apostolską był Papież Paweł 6.
Św. Jana Pawła II odbył 104 podróże apostolskie, odwiedzając wszystkie kontynenty. Św. Jana Pawła II był pierwszym papieżem, który odwiedził Biały Dom i Sejm Rzeczpospolitej Polskiej. Św. Jan Paweł II jako Papież najwięcej razy odwiedził Polskę (9 razy), USA (7 razy), Francję (7 razy) oraz spotykał się z młodzieżą na Światowych Dniach Młodzieży (9 razy).
Podróże apostolskie do Polski: I pielgrzymka (2–10 czerwca 1979), II pielgrzymka (16–23 czerwca 1983), III pielgrzymka (8–14 czerwca 1987), IV pielgrzymka (1–9 czerwca, 13–16 sierpnia 1991), V pilegrzymka (22 maja 1995), VI pielgrzymka (31 maja–10 czerwca 1997), VII pielgrzymka (5–17 czerwca 1999), VIII pielgrzymka (16–19 sierpnia 2002).
Pierwsza podróż apostolska Św. Jana Pawła II do Polski odbyła się w dniach od 2 czerwiec 1979 rok do 10 czerwca 1979 roku. Papież przybył na zaproszenie Episkopatu Polski. Władze PRL wahały się czy wpuścić Papieża do Polski. Tym bardziej, że Leonid Breżniew car CCCP był przeciwny tej wizycie. Bał się o rozbudzenie ruchów wyzwoleńczych w Polsce. Jednak I sekretarza PZPR Edward Gierek był zdeterminowany. Liczył na poprawę relacji władza-naród. Dostrzegał więcej korzyści niż minusów. Lokalni sekretarze widzieli w pielgrzymce wielkie trudności organizacyjne. Że miasta będą zakorkowane, że przybyli wierni będą kraść żywność ze sklepów (były wówczas kartki na żywność), że nie będą mieli gdzie spać i załatwiać potrzeb fizjologicznych (Toy Toy nie było). Mieszkańcom zalecano wyjazdy z miast pielgrzymkowych, ze względu na ich bezpieczeństwo. Zwracano uwagę, że mogą być wyłączenia prądu elektrycznego i ograniczenia w dostępie do wody.
Trzeba oddać komunistom, że do wizyty przygotowali się dobrze i godnie. Zapewnili stosowną ochronę, odpowiednie środki transportu, serwis prasowy, radiowy i telewizyjny. Baczono jednak, aby nie pokazywać zbyt wielkich tłumów wiernych. Zdjęcia z licznymi wiernymi były przez cenzurę usuwane. W każdym mieście, gdzie przybywał Papież służba bezpieczeństwa mobilizowała tajnych współpracowników. Nakazywano im przenikać do struktur organizacyjnych, aby prowadzić drobne akcje dywersyjne. Na przykład „gubienie” kart wstępu. W samym Krakowie zaangażowano prawie 500 tajnych agentów, a Warszawie około 700.
W sobotę 2 czerwca 1979 o godz. 10:07 samolot z Janem Pawłem II na pokładzie włoskich linii lotniczych Alitalia wylądował na lotnisku Okęcie. Było oficjalne powitanie, następnie wizyta w katedrze, a w końcu przyjęcie w Belwederze u szefa partii Edwarda Gierka. Tego samego dnia po południu, pośród wiwatującego tłumu, papież przybył odkrytym samochodem na stołeczny plac Zwycięstwa (obecnie plac Piłsudskiego).
Padły słynne słowa: „Wołam, ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja, Jan Paweł II, papież. Wołam z całej głębi tego Tysiąclecia, wołam w przeddzień Święta Zesłania, wołam wraz z wami wszystkimi: Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!”
Ostatnie dwa zdania tego wezwania stały się jednym z pierwszych haseł powstałej rok później „Solidarności”.
Podróż Jana Pawła II między poszczególnymi miastami zorganizowano przy pomocy śmigłowca Mil Mi-8. Stworzono grupę czterech śmigłowców Mil Mi-8 należących do 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego. Na wniosek Watykanu, do grupy dołączono jedyny śmigłowiec cywilny Mil Mi-8 należący do firmy Aeropol, a bazujący na Lotnisku Bemowo. Wszystkie śmigłowce zgromadzono na Lotnisku Okęcie. Zostały pomalowane na biało i otrzymały namalowane granatowe logo PLL LOT, tak samo jak były malowane samoloty narodowego przewoźnika. Poza tym, był numer burtowy. Nie było rejestracji. Wierni do końca nie wiedzieli, w którym śmigłowcu jest Papież.
Nie potwierdziły się informacje, że śmigłowce Mil Mi-8 pochodziły ze 103. Pułku MSW. Jednostka ta miała co prawda już na stanie śmigłowce Mil Mi-8, ale głównie w wersji Mil Mi-8 T, które nie za bardzo nadają się do przewożenia ważnych osób.
Podczas pierwszej pielgrzymki Papież odwiedził: Warszawę (2-3 VI), Gniezno (3-4 VI), Częstochowę (4-6 VI), Kraków (6 VI), Kalwarię Zebrzydowską (7 VI), Wadowice (7 VI), Oświęcim (7 VI), Nowy Targ (8 VI), ponownie Kraków (8-9-10 VI).
Wszystkie kolejne pielgrzymki apostolskie Jana Pawła II do Polski były wspierane transportem na pokładzie śmigłowców Mil Mi-8.
II pielgrzymka 16 czerwca – 23 czerwca 1983 rok. Warszawa, Niepokalanów, Częstochowa, Poznań, Katowice, Wrocław, Góra św Anny, Kraków, Zakopane.
III pielgrzymka 8 czerwca - 14 czerwca 1987 rok. Warszawa, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynia, Gdańsk, Częstochowa, Łódź.
IV pielgrzymka 1 czerwiec - 9 czerwiec oraz 13 sierpień - 16 sierpień 1991 roku. Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomża, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock, Warszawa, Częstochowa, Kraków, Wadowice.
V pielgrzymka do Czech i Polski 22 maj 1995 rok. Skoczów, Bielsko-Biała i Żywiec.
VI pielgrzymka 31 maj - 10 czerwiec 1997 rok. Wrocław, Legnica, Gorzów Wielkopolski, Gniezno, Poznań, Kalisz, Częstochowa, Zakopane, Ludźmierz, Dukla, Krosno, Kraków.
VII pielgrzymka 5 czerwca - 17 czerwca 1999 roku. Gdańsk, Sopot, Pelplin, Elbląg, Licheń, Bydgoszcz, Toruń, Ełk, Wigry, Augustów, Siedlce, Drohiczyn, Warszawa, Sandomierz, Zamość, Radzymin, Łowicz, Sosnowiec, Kraków, Stary Sącz, Wadowice, Gliwice, Częstochowa.
VIII pielgrzymka 16 sierpnia - 19 sierpnia 2002 roku. Kraków, Kalwaria Zebrzydowska.
Śmigłowce Mil Mi-8 które obsługiwały pielgrzymki Św. Jana Pawła II:
Mi-8 PS Nr 10617, Nb 617, wprowadzony 26.06.1972 rok. Na stanie 37. PŚT. Mi-8 PS Nr 10618, Nb 618, wprowadzony 30.06.1972 rok. Na stanie 37. PŚT. Mi-8 RL Nr 10619, Nb 619, wprowadzony 30.06.1973 rok. Na stanie 37. PŚT, 36. PLTr, Lotnicze Górskie Pogotowie Ratunkowe. Trzy śmigłowce Mi-8 P i 1 Mi-8 T zmodyfikowane do wersji Mi-8 RL (Ratownictwo Lądowe). Mi-8 PS Nr 10620, Nb 620, wprowadzony 30.06.1973 rok. Na stanie 37. PŚT, 36. PLTr. Mi-8 RL Nr 10627, Nb 627, wprowadzony 30.06.1973 rok. Na stanie 37. PŚT, 36. PLTr, Lotnicze Górskie Pogotowie Ratunkowe. Trzy śmigłowce Mi-8 P i 1 Mi-8 T zmodyfikowane do wersji Mi-8 RL (Ratownictwo Lądowe). Mi-8 RL Nr 10628, Nb 628, wprowadzony 30.09.1973 rok. Na stanie 37. PŚT, 36. PLTr, Lotnicze Górskie Pogotowie Ratunkowe. Trzy śmigłowce Mi-8 P i 1 Mi-8 T zmodyfikowane do wersji Mi-8 RL (Ratownictwo Lądowe).
Podczas pierwszych dwóch pielgrzymek śmigłowce Mi-8 były pomalowane na biało z granatowym napisem "LOT". Podczas III pielgrzymki śmigłowce były pomalowane nieco inaczej. Z kadłuba zniknęło logo PLL LOT. Granatowy pas umieszczony w górnej części kadłuba przebiegał przez całą długość śmigłowca włącznie z belką ogonową. Na śmigłowcach umieszczono godło papieskie. Jednak kolejne pielgrzymki, już po przemianach społeczno-gospodarczych śmigłowce rządowe Mi-8 otrzymały barwy narodowe i godło Rzeczpospolitej.
Zawsze podczas pielgrzymki św. Jana Pawła II do Polski przygotowywano dwa śmigłowce w wersji salonka. Liczono się z możliwością awarii jednej z maszyn. Były one umeblowane bardzo podobnie. Na pokładzie były stolik, dwa lub trzy wygodne fotele i długa kanapa wzdłuż przeciwnej burty. Była także odmiana z dwoma stolikami, czterema wygodnymi fotelami przy nich i dodatkowe 2-4 fotele lotnicze. Generalnie śmigłowce przewożące św. Jana Pawła II były przystosowane do przewozu 6-8 osób. Tapicerka w salonkach była materiałowa lub skórzana. Skóra była brązowa lub biała. Starano się, aby papież podróżował w salonce białej.
Pozostałe śmigłowce miały na pokładzie typowy układ pasażerski z 20-24 indywidualnymi fotelami z przejściem pośrodku. Fotele można było zamontować przodem lub tyłem do kierunku lotu. Przeważnie fotele z tapicerką materiałową lub brązową skórą. Każdy fotel wyposażono w pasy bezpieczeństwa.
Podczas ostatniej pielgrzymki w 2002 roku śmigłowce pochodziły z 36. SPLTr na Okęciu, ale załogi były wybrane z jednostek z Okęcia, Bemowa, Łęczycy i Tomaszowa Mazowieckiego. Przed pielgrzymką piloci odbyli szkolenie zgrywające w locie szykiem nawet ośmiu maszyn.
Ostatnią podróż św. Jana Pawła II na pokładzie śmigłowca Mi-8 PS wykonał w dniu 19 sierpnia 2002 roku podczas przelotu z Kalwarii Zebrzydowskiej na Lotnisko Balice. Pilotem był pułkownik pilot Marek Milosz, ten sam, który w 2003 roku, dzięki dużemu doświadczeniu, szczęśliwie posadził awaryjnie śmigłowiec Mi-8 z Premierem Leszkiem Milerem. Wszyscy będący na pokładzie przeżyli. W dniu 19 sierpnia 2002 roku pułkownik Marek Miłosz przeleciał trasą Kalwaria Zebrzydowska - Wadowice - Tatry - Balice, aby pokazać Papieżowi z powietrza Jego rodzinne Wadowice i ukochane Tatry.
Św. Jana Pawła II na pewno podróżował na pokładzie śmigłowca Mi-8 PS Nr 10627, Nb 627 oraz Mi-8 PS Nr 10620, Nb 620.
Śmigłowiec Mi-8 PS Nr 10620, Nb 620, został zbudowany w Kazaniu, głównej fabryce w której do chwili obecnej (2018 rok) kolejne wersje Mi-8 są produkowane. Drugi zakład w którym powstają te śmigłowce mieści się w Ułan Ude, niedaleko Bajkału. Mi-8 P to wersja pasażerska początkowo budowana dla Aerofłotu, a odmiana Mi-8 PS to śmigłowce budowane dla odbiorców zagranicznych. Mi-8 PS Nb 602 został dostarczony do Polski w dniu 30 czerwca 1973 rok. Śmigłowce do przewozu pasażerów mają okna kwadratowe, a śmigłowce transportowe-wojskowe mają okna okrągłe. Ten śmigłowiec był pomalowany w trójbarwny kamuflaż. Początkowo był na stanie 37. Pułku Śmigłowców Transportowych w Łęczycy, a następnie przekazany na stan 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego w Warszawie. Normalnie był on wykonany w wersji pasażerskiej z 24 indywidualnymi fotelami obitymi brązową skórą. Na czas wizyty Jana Pawła II kabinę pasażerską zmieniano w salonkę. Z fotelami i kanapą. Na pokładzie był: barek, toaleta, zestaw pomocy medycznej. Wnętrze śmigłowca którym podróżował św. Jana Pawła było w tonacji białej. Dwa kolejne śmigłowce miały wnętrze w tonacji kremowo-brązowej. Czwarty śmigłowiec był rezerwowy z typowymi fotelami lotniczymi. Wojskowych pilotów z 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego w Warszawie przebrano w stroje lotników z PLL LOT.
Śmigłowiec Mi-8 PS Nr 10620, Nb 620 w 2008 roku został przez Wojsko Polskie wytypowany jako eksponat muzealny. W grudniu 2009 roku został formalnie przekazany dla Muzeum Lotnictwa Polskiego w Czyżynach. Śmigłowiec nie miał wirnika nośnego, przekładni głównej, śmigła ogonowego i silników. W dokumentach przekazania określono go jako pasażerski. Kiedy dyrekcja placówki muzealnej zorientowała się, że są w posiadaniu jednego ze śmigłowców Mi-8 PS, którym podróżował Św. Jana Pawła II, postanowiono doprowadzić śmigłowiec do takiego stanu wyposażenia, jaki był w czasie podróży Papieża. Wstępnie wyceniono, że remont śmigłowca to kwota około 100-150 tysięcy złotych. Na taki wydatek muzeum nie było stać. Placówka pozyskała sponsorów, dzięki którym maszyna odzyska dawny blask. Maszynę nieodpłatnie, jako dar odmalowała firma Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Artur Zys z miejscowości Pławce koło Środy Wielkopolskiej. Śmigłowiec do miejscowości Pławce przetransportowała bezpłatnie firma Panas Transport, która od wielu lat zajmuje się przewożeniem eksponatów krakowskiego muzeum. Ściągnięto stare powłoki lakiernicze. Na nową powłokę zużyto około 100 kg farb i lakierów. Po pokryciu śmigłowca nową powłoką lakierniczą w ten sam sposób śmigłowiec przetransportowano do Krakowa. W magazynach 1. Bazy Lotniczej na Lotnisku Okęcie było wyposażenie „salonka” okazjonalnie montowane do kabiny pasażerskiej zamiast typowych foteli. Odtworzenia wnętrza dokonano na miejscu w muzeum przez firmę tapicerską MSincognito z Wieliczki. Do rekonstrukcji wykorzystano nowoczesne materiały, wodoodporne, które zapewnią wieloletnie użytkowanie. W sumie prace remontowe śmigłowca Mi-8 Nb 620 trwały około trzech miesięcy. Duży wkład mieli także: gen. broni pil. Lech Majewski, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych, który osobiście zaangażował się w przekazanie oryginalnego wyposażenia śmigłowca, gen. Ryszard Hać, dyrektor Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, który wypożyczył oryginalne schody papieskie, Komenda Główna Policji nieodpłatnie przekazała jedyne dostępne zużyte w Polsce łopaty wirnika nośnego śmigłowca Mi-8. Z kolei Zarząd Województwa Małopolskiego pod kierownictwem marszałka Marka Sowy dofinansował projekt renowacji papieskiego Mi-8.
Od dnia 24 kwietnia 2014 roku śmigłowiec Mi-8 PS Nr 10620, Nb 620 tak zwany Papieski, został udostępniony zwiedzającym. Uroczyste przekazanie odremontowanego papieskiego śmigłowca Mil Mi-8 Nb 620 do kolekcji Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie zostało połączone z otwarciem okolicznościowej wystawy.
Konstrukcja Mi-8 Papieski.
Mi-8 to dwusilnikowy śmigłowiec o konstrukcji półskorupowej, wykonany z duraluminium w klasycznym układzie Sikorskiego. Mi-8 to średni śmigłowiec o masie maksymalnej do 13 000 kg. Udźwig użyteczny około 4 000 kg. Załoga 3 osoby (pilot, drugi pilot, mechanik). Na pokład zabiera maksymalnie 26 pasażerów, ale są przypadki, że na pokład zabiera się 32 pasażerów.
Płatowiec jako półskorupowy wykonany jest z duraluminium. Składa się z wręg, podłużnic i poszycia przynitowanego. Kadłub z przodu zajmuje kokpit załogi. W przejściu z kokpitu do ładowni umieszczono szafy z elektroniką. Wymiary kabiny to; długość 5,34 m, szerokość 2,20 m, wysokość, 1,82 m.
Śmigłowiec Papieski to śmigłowiec Mil Mi-8 wykonany w wersji PS, czyli pasażerski z modyfikacją do odmiany salonka. Wejście do śmigłowca zapewniają odsuwane drzwi w lewej burcie, o wymiarach: wysokość 1,40 m, szerokość 0,83 m. Drzwi wyposażono w schodki. Dla Św. Jana Pawła II, kiedy był już mało sprawny fizycznie, wykonano kilka trapów (schodów), które podstawiano pod śmigłowiec. Trapy te nie były zabierane na pokład śmigłowca. Śmigłowce Mi-8 PS w tylnej części kadłuba miały zlikwidowane duże wrota, a w ich miejscu zamontowano wejście pasażerskie ze schodami. Ojciec Św. Jan Paweł II z nich nie korzystał. Śmigłowiec Mi-8 ma dla załogi wyjścia awaryjne w postaci odsuwanych bocznych okien.
Kabina pasażerska, na czas pielgrzymek, była zamieniona salonkę. Stawiano dodatkową ściankę, bez drzwi, między wejściem bocznym, a salonką. Przy prawej burcie umieszczono stolik, a przy nim dwa fotele. Jeden przodem do kierunku lotu, a drugi tyłem. Wzdłuż lewej burty umieszczono długą kanapę. Salonka mieściła 6-8 osób. Za salonką umieszczono toaletę, barek i sprzęt medyczny.
Dla Papieża, podstawowy śmigłowiec miał wystrój biało-kremowy, a śmigłowiec rezerwowy brązowo-beżowy. Ozdobami na ścianach było godło Polski i godło Papieża Jana Pawła II.
Dane T-T Mil Mi-8 P:
Długość 18,30 m (60,04 ft). Długość całkowita 25,244 m (82,82 ft). Szerokość bez bocznych zbiorników 2,50 m (8,20 ft). Wysokość 5,65 m (18,54 ft). Wysokość bez śmigła ogonowego 4,70 m (15,42 ft). Średnica wirnika nośnego 21,288 m (69,84 ft). Powierzchnia wirnika nośnego 356 m² (3 832 ft²). Średnica śmigła ogonowego 3,908 m (12,82 ft). Masa własna 6 735 - 7 260 kg (14848,13 - 16005,56 lb). Masa maksymalna 13 000 kg (28660,09 lb). Masa ładunku zewnętrznego 3 000 kg (6613,87 lb). Paliwo 2 615 - 3 700 litrów (690,81 - 977,44 gal). Prędkość maksymalna 250 - 260 km/h (155,34 - 161,56 mph). Prędkość przelotowa 225 - 230 km/h (139,81 - 142,92 mph). Zasięg maksymalny 360-610 km (194,38 - 329,37 nmi). Zasięg do przebazowania 960 km (518,36 nmi). Pułap zawisu 1 800 m (5905,51 ft). Pułap operacyjny 4 500 m (14763,78 ft).
Opracował Karol Placha Hetman