Modlin 2009-08-17
Modlin Lotnisko.
Współrzędne geograficzne: 52.451N 20.651E.
Lotnisko Modlin.
Lotnisko położone jest w Województwie Mazowieckim, 40 km na północny-zachód od Warszawy, obok międzynarodowej trasy E 77. Lotnisko jest jednym z elementów wojskowego kompleksu obiektów militarnych pod nazwą Modlin Twierdza. Przez ponad 60 lat lotnisko było wykorzystywane jako baza wojskowa, o dużym znaczeniu dla obronności Polski. Wyposażone jest w jedną DS (RWY), o wymiarach 2 500 m x 80 m. W 2000 roku, zapadła decyzja, że MON rezygnuje z tego lotniska. Obecnie (2009 rok) przed lotniskiem otwiera się perspektywa kariery jako cywilnego portu lotniczego, wspierającego lotnisko Okęcie.
Historia Twierdzy Modlin.
Twierdza Modlin znajduje się około 40 km na północny-zachód od Warszawy w Kotlinie Warszawskiej, w rejonie spływu rzek: Bug, Narew i Wisła. Twierdza często jest utożsamiana z samą Cytadelą, co jest błędem, gdyż ona stanowi jedynie jej wewnętrzny pierścień i jest unikatowym, zabytkowym budynkiem koszarowym. Twierdza Modlin składa się z cytadeli oraz umocnionych przedmości: kazuńskiego i nowodworskiego oraz dwóch pierścieni fortów. Do tego trzeba dołączyć lotnisko. Twierdza stanowi wielokrotnie rozbudowywany zespół umocnień i zawiera w sobie elementy fortyfikacji francuskich, moskiewskich i Polskich. Twierdza zajmuje powierzchnię 55 hektarów. Obiekt jest unikalny na skalę światową, jako zespół obiektów wojskowych. Oprócz jego monumentalnych rozmiarów, ciekawe jest to, że jego budowę i rozbudowę prowadziło kilka państw.
W 1806 roku, Napoleon Bonaparte dążąc do umocnienia swoich wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej, stworzy Księstwo Warszawskie. Wojsko francuskie rozpoczęło budowę szeregu twierdz, na terenie okupowanej Polski. Decyzja o budowie Twierdzy Modlin zapada w grudniu 1806 roku. W 1809 roku, gotowy był już dzisiejszy wewnętrzny pierścień cytadeli. W dniu 1 grudnia 1813 roku, twierdza była oblegana przez moskali (wojska moskiewskie) i poddała się.
Gruntowna przebudowa twierdzy i jej rozbudowa nastąpiła w okresie okupacji państwa moskiewskiego. W dniu 4 grudnia 1830 roku, twierdza stała się główną siedzibą polskich żołnierzy w czasie Powstania Listopadowego. Jednak 9 października 1831 roku, załoga Polska skapitulowała. Moskale przystąpili do rozbudowy twierdzy. Budowę kompleksu koszarowego o długości 2 250 m, rozpoczęto w 1832 roku, a zakończono w 1864 roku. Cytadela i obwód zewnętrzny zostały otoczone murem, zwanym Carnota. W 1873 roku, rząd carski podjął decyzję otoczenia twierdzy łańcuchem fortów, a ich realizację rozpoczęto 10 lat później. W 1877 roku, moskale doprowadzili do Modlina linię kolejową, która połączyła Twierdzę Modlin z Twierdzą Dęblin. Kolejną modernizację twierdzy przeprowadzono w okresie 1912-1914. W wielkiej wojnie światowej, po 10 dniach walki z niemcami, twierdza skapitulowała w dniu 20 sierpnia 1915 roku. Do listopada 1918 roku, twierdza była obsadzona przez załogę germańską. W grudniu 1918 roku, władzę w twierdzy, po upływie 87 lat, przejęło Wojsko Polskie.
Pod odzyskaniu przez Polskę niepodległości, twierdza dostała się pod zarząd Ministerstwa Spraw Wojskowych, które umieściły tu kilka nowo sformowanych Polskich jednostek wojskowych. Obiekt pełnił głównie funkcje koszarowe i magazynowe. Oprócz tego, w tym czasie wzniesiono kilkanaście obiektów doświadczalnych, wśród których wyróżniał się schron, zbudowany w 1929 roku. W twierdzy ćwiczyli żołnierze specjalności inżynieryjnych, artylerzyści, saperzy i minerzy. Na terenie Modlina stacjonował Korpus Kadetów. Istniało również Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych, ze Szkołą Podchorążych, później Oficerską i Podoficerską Szkołę, oraz Centrum Wyszkolenia Saperów. Miało tu swoją siedzibę dowództwo 8. Dywizji Piechoty i jej 32. Pułk Piechoty, 1. Pułk Pancerny. 8. Batalion Saperów.
Od czerwca 1939 roku, przygotowywano się do ewentualnej obrony przed armią germańską. Na przedpolu Fortu IV, batalion elektrotechniczny zainstalował eksperymentalne przeszkody pod wysokim napięciem. W jednej z prochowni, na terenie cytadeli, przygotowano stanowisko dowodzenia dla dowódcy Armii Modlin, gen. bryg. Emila Krukowicza-Przedrzymirskiego. Wzniesiono również dwa dodatkowe mosty na Wiśle i Narwi. Natomiast zmodernizowany w latach trzydziestych, północno-zachodni odcinek zewnętrznego obwodu fortyfikacyjnego (1912-1915) ze względu na brak sił pozostał nie obsadzony. Prace fortyfikacyjne zakończono w dniu 29 sierpnia 1939 roku, wraz z wymarszem 8. Dywizji Piechoty na front.
We wrześniu 1939 roku, po napaści armii germańskiej, od 11 września 1939 roku do 29 września 1939 roku, żołnierze Polscy walczyli samotnie, bez obiecanego wsparcia państw Zachodnich, dając tym samym przykład wielkiego męstwa. Kapitulacje poszczególnych odcinków frontu, były głównie z powodu wyczerpania się amunicji, medykamentów i żywności. W obronie Modlina straciło życie ponad 2 000 żołnierzy Polskich.
Po okupacji germańskiej, wojska sowieckie wkroczyły do Modlina w dniu 18 stycznia 1945 roku. Wkrótce Polskie władze wojskowe przejęły twierdzę. Polskie Jednostki Wojskowe, które weszły do twierdzy zajęły tylko niezniszczone niezniszczone obiekty. W kwietniu 1945 roku, do Modlina z Chełmna została przeniesiona Oficerska Szkoła Broni Pancernej, która funkcjonowała tutaj do czerwca 1947 roku. Po wojnie, Modlin gościł również Podoficerską Szkołę Saperów, Pułk łączności, Batalion radiotechniczny. Tutaj znajdowały się archiwa MON i Wojsk Lotniczych. Oprócz stacjonujących wojsk lądowych, powojenna historia Modlina związana była z lotnictwem. Już w 1945 roku, do Modlina przybyła Polska jednostka samolotów szturmowych.
Od 1999 roku, Modlin nie pełni już strategicznych funkcji militarnych. Zmieniły się czasy, zmieniło się wojsko. Twierdza nie jest już wykorzystywana przez armię, ale pozostaje jednak bardzo ważnym miejscem w historii Polski. Stanowi atrakcję turystyczną, a liczne obiekty zachowane w dobrym stanie, przyciągają coraz większą liczbę turystów.
Około 2000 roku, MON zdecydowało twierdzę sprzedać poprzez AMW (Agencja Mienia Wojskowego). Zbędne wojsku obiekty w Modlinie, Agencja Mienia Wojskowego zaczęła sukcesywnie przejmować od armii od czerwca 2001 roku. Sama Cytadela została przekazana do AMW w dniu 31 grudnia 2003 roku, ale wpis do księgi wieczystej, o własności AMW, jako reprezentanta Skarbu Państwa, nastąpił w kwietniu 2006 roku. Pierwsze próby sprzedaży nie powiodły się. Jednym z potencjalnych nabywców był wówczas muzyk Michael Jackson.
W lutym 2009 roku, AMW ogłosiła drugi przetarg na sprzedaż Cytadeli. Na jej obszarze znajduje się najstarsza część Twierdzy z bramą i zachowanym przebiegiem wałów napoleońskich, budynek koszar obronnych o długości 2 250 m, o obrysie nieregularnego sześcioboku oraz inne budowle fortyfikacyjne i pomocnicze.
Cena wywoławcza za zabytkową Cytadelę, wraz z 55 ha działki, wynosiła 160 milionów złotych. Potencjalnemu nabywcy nieruchomości przysługiwać miała 50% bonifikata od wylicytowanej kwoty, ponieważ obiekt jest wpisany do rejestru zabytków. Pieniądze ze sprzedaży powojskowej nieruchomości AMW przekaże tradycyjnie na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych RP. Zespół fortyfikacyjny Twierdza Modlin wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem 1062/69 decyzją z 19 kwietnia 1957 roku, co nakłada na właściciela nieruchomości obowiązki wynikające z przepisów ustawy z 23 lipca 2003 roku, o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Nieruchomości położone są na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta Nowy Dwór Mazowiecki (uchwała Rady Miejskiej w Nowym Dworze Mazowieckim Nr XIV/154/03 z 29 grudnia 2003 roku).
Obecnie na terenie Twierdzy Modlin, która jest dzielnicą Nowego Dworu Mazowieckiego, Agencja dysponuje działkami o ogólnej powierzchni 96 ha. Dotychczas AMW sprzedała 26 nieruchomości w Twierdzy Modlin, uzyskując na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych RP prawie 4 miliony 200 tys. złotych. Jedną z ostatnich sprzedanych nieruchomości był budynek starej pralni garnizonowej z 1900 roku, która w sierpniu 2008 roku, osiągnęła cenę 3 milionów 150 tysięcy złotych (cena wywoławcza wynosiła 500 tysięcy złotych). Po sprzedaży Cytadeli w zasobie Agencji pozostawały jeszcze 24 działki ewidencyjne, o łącznej powierzchni 41 ha.
Opracował Karol Placha Hetman