Katowice 2022-01-15
Lotnisko Mierzęcice Pyrzowice.
Współrzędne geograficzne: 50.471E 19.074E. Elewacja 298 m.
Pociągiem na lotnisko Mierzęcice Pyrzowice.
Współrzędne geograficzne: 50.471N 19.074E.
Lotnisko Mierzęcice Pyrzowice leży przy szlaku kolejowym Tarnowskie Góry - Zawiercie. Od dawna były plany, aby wykorzystać ten szlak dla transportu pasażerów do/z Portu Lotniczego Katowice.
Szlak kolejowy Zawiercie - Tarnowskie Góry powstawał etapami. W 1937 roku, w wolnej Polsce, najpierw powstał odcinek Zawiercie - Poręba, o długości 8,10 km. Wkrótce szlak został przedłużony do Siewierza, o kolejne 6,70 km. Linia była jednotorowa. Szlak obsługiwał ruch towarowy okolicznych zakładów pracy. Nie zdążono przedłużyć linii do Tarnowskich Gór, bo Niemcy i Rosjanie napadli na Polskę.
Podczas okupacji, w sierpniu 1942 roku, niemcy doprowadzili szlak do linii Tarnowskie Góry - Kalety, na stacji Gosek. W lutym 1943 roku, niemcy oddali do użytku dodatkowy tor ze stacji Gosek do stacji Tarnowskie Góry. Celem było jak najlepsze zaopatrzenie poligonu i lotniska Zendek (niemieckie Zondek). W tym czasie (1943 rok) rozbudowano stację Mierzęcice Zawierciańskie, znajdująca się przy lotnisku i zbudowano bocznicę kolejową na lotnisko do bazy paliw (MPS). Liczenie kilometrów na szlaku rozpoczęto od Tarnowskich Gór do Zawiercia. Długość szlaku wyniosła 44,94 km. Na linii prowadzono ruch towarowy, a od września 1943 roku, także ruch osobowy. Przy lotnisku zbudowano dodatkowy przestanek osobowy, który w Polsce nazwano Pyrzowice Lotnisko (18,25 km). Stacja Mierzęcice Zawierciańskie to jest 19,88 km szlaku. Na szlaku było 12 przystanków i stacji.
Po drugiej wojnie światowej szlak otrzymał Nr 208b. Nadal był prowadzony ruch towarowy i osobowy. Szlak nie został zelektryfikowany. Od 1964 roku, pociągi osobowe z Zawiercia kończyły bieg na stacji Tarnowskie Góry Żyglin i były obsługiwany lokomotywami parowymi. Pasażerowie jadący dalej do Tarnowskich Gór, korzystali z autobusów PKS. W czerwcu 1975 roku, na całym szlaku wstrzymano ruch osobowy. W 1987 roku, na mapach kolejowych linia nie występuje, choć faktycznie istniała i miała już Nr 182.
W 1987 roku, rozformowano 39. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego, który był głównym gospodarzem lotniska. Na lotnisku utworzono warsztaty i bazę nieużywanych statków powietrznych. Jeszcze w 90-latach na Lotnisko Mierzęcice została przebazowana jedna z eskadr 11. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego ze Starachowic. Była to jednostka, która otrzymała nazwę 2. Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego w Mierzęcicach. Niemniej jednak już prowadzono rozmowy o przekazaniu lotniska w ręce cywilne, aby stworzyć Port Lotniczy Katowice. Z wojskowego punktu widzenia linia kolejowa stała się zbędna.
W grudniu 1992 roku, zamknięto ruch towarowy na odcinku Tarnowskie Góry - Mierzęcice Zawierciańskie. Z pozostałego szlaku korzystały nieliczne pociągi z cysternami z paliwem na lotnisko. Po 2000 roku, ruch towarowy pozostał tylko na odcinku Zawiercie - Siewierz.
W kolejnych latach następowała degradacja szlaku. Zlikwidowano torowisko od strony Tarnowskich Gór. Stacja Tarnowskie Góry Żyglin została całkowite rozebrana. Reszta szlaku, do Mierzęcic Zawierciańskich została rozebrana częściowo. Wszystkie przejazdy kolejowe przez drogi kołowe zostały zlikwidowane. Gdzieniegdzie widać było zaasfaltowane szyny. Torowiska lub miejsca po nich zarosły trawą, krzakami i drzewami samosiejkami. Pozostały trzy tory na stacji Mierzęcice Zawierciańskie i torowiska dalej w kierunku Zawiercia.
W 2020 roku, od stacji Siewierz ruch kolejowy był prowadzony, ale tylko towarowy. Stacja obsługiwała między innymi bocznice do fabrykę Electrolux Poland oraz Górnicze Zakłady Dolomitowe SA. Na stacji Siewierz są trzy tory i sygnalizacja kształtowa. Nie ma trakcji elektrycznej. Prędkość pociągów jest ograniczona do 20 km/h. Na stacji można spotkać pociągi, które ciągną lokomotywy spalinowe ST44 oraz SM42.
Rewitalizacja szlaku Nr 182.
W 2015 roku, podjęto decyzje, o rewitalizacji szlaku Nr 182 Zawiercie – Pyrzowice Lotnisko - Tarnowskie Góry. Inwestycje zrealizuje PKP PLK. Inwestycja ma umożliwić alternatywne dotarcie do Portu Lotniczego Katowice i to z różnych rejonów śląskiej aglomeracji.
Niestety; Z uwagi na przepisy narzucone przez Unię Europejską, koszt inwestycji znacznie wzrósł, bo trzeba będzie na dużym obszarze posadzić nowe drzewa, wykonać tysiące budek dla ptaków, zbudować zbiorniki wodne dla gadów i płazów, przejścia dla zwierząt i tym podobne. Tak jakby w Polsce nie dbano o przyrodę. Najpierw Zachód spalił swoje lasy, a teraz uczą nas polaków, dbania o środowisko. W ramach projektu zostanie zalesionych ponad 7 hektarów na terenie Nadleśnictwa Świerklaniec i Siewierz.
W październiku 2020 roku, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podpisały umowę o wartości 660 mln złotych netto z konsorcjum: Track Tec Construction Sp. z o.o. (Lider) oraz INFRAKOL Sp. z o.o., Sp. k. (Partner) i Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego i Kolejowego Sp. z o.o. (Partner) w ramach projektu pod nazwą „Rewitalizacja i odbudowa częściowo nieczynnej linii kolejowej Nr 182 Tarnowskie Góry – Zawiercie”.
W ramach projektu zostaną wykonane nowe perony na stacjach i przystankach kolejowych: Zawiercie, Poręba, Siewierz, Port Lotniczy, Tarnowskie Góry, Miasteczko Śląskie. Wszystkie perony będą dostosowane do obsługi osób o ograniczonych możliwościach poruszania się. Zmodernizowany zostanie most kolejowy w Zawierciu. W Siewierzu powstanie nowy budynek dworcowy, dwukondygnacyjny. Prace objęły 59 obiektów inżynieryjnych i 38 przejazdów kolejowo - drogowych. Główne nowe obiekty to wiadukt kolejowy nad autostradą A1 oraz wiadukt nad drogą wojewódzką DW 908 w Miasteczku Śląskim. Szlak Nr 182 będzie sterowany elektronicznie, z nadrzędnej nastawni w Zawierciu, którą będą wspomagać systemy zainstalowane w Tarnowskich Górach.
Nowy przystanek osobowy Pyrzowice Lotnisko ma mieć dwa tory i dwa perony. Na przyszłej stacji Pyrzowice powstanie przejście podziemne dla podróżnych, wiaty, ławki, spoczynki, oświetlenie i system informacji kolejowej. Zamontowane zostana automaty biletowe.
Prace budowlane ruszyły w kwietniu 2021 roku. Od strony Siewierza już zdemontowano wszystkie stare torowiska i wykonano nowe podtorze, na długości kilkunastu kilometrów. W grudniu 2021 roku, rozpoczęto układnie nowego torowiska. Linia zostanie zelektryfikowana, aby nie było konieczności korzystania z trakcji spalinowej. Słupy trakcji elektrycznej są montowane do żelbetonowych fundamentów, które są wpuszczane do ziemi metodą palowania, bez konieczności wykonywania dołów w ziemi.
Rewitalizacja szlaku Nr 182 Tarnowskie Góry – Zawiercie zakończy się w IV kwartale 2023 roku. Przewidywany koszt to 660 milionów złotych. Pociągi osobowe osiągną prędkość 140 km/h, a towarowe 80 km/h. Przewidywany czas jazdy z Zawiercia do lotniska to około 23 min, a z Tarnowskich Gór to około 19 min. Planuje się, że pociągi będą przemierzać te trasę co jedną godzinę. Szlak ma ułatwić także życie mieszkańców Miasteczka Śląskiego. Szlak będzie obsługiwany głównie przez regionalnego przewoźnika Koleje Śląskie.
Opracował Karol Placha Hetman